Είναι οι τελευταίοι. Οι τελευταίοι καπνεργάτες στο εργοστάσιο επεξεργασίας καπνού «Αφοί Παναγόπουλοι», που φέτος κλείνει, μετά από 106 χρόνια λειτουργίας. Η αγωνία του Χρήστου Ανδρικόπουλου, γραμματέα του κλαδικού σωματείου καπνεργατών και του Δημήτρη Κακόγιαννου, αντιπροέδρου του ίδιου σωματείου, μεγάλη. Τι θα γίνει με τους 350 εργαζόμενους; Οι 300 απ' αυτούς απασχολούνται από τον Μάρτιο μέχρι και τον Αύγουστο και έπειτα περνούν στο ταμείο ανεργίας, οι υπόλοιποι δουλεύουν όλο το χρόνο.

«Κλείνει το σπίτι μας..!», στη φράση αυτή του Δημήτρη Κακόγιαννου που 37 ολόκληρα χρόνια τα πέρασε στο καπνεργοστάσιο, που από τα χέρια του πέρασαν δισεκατομμύρια κιλά καπνού, περικλείεται όλη η πίκρα του εργάτη. Πίκρα, μεγαλύτερη και απ' αυτή, που έχουν ρουφήξει τα πνευμόνια του όλα αυτά τα χρόνια...

Μεγάλο όμως είναι και το παράπονό τους, να μαθαίνουν από σκόρπιες κουβέντες και πληροφορίες, ότι το τελευταίο εργοστάσιο επεξεργασίας καπνού που έχει μείνει στο νομό, δεν πρόκειται ν' ανοίξει ξανά. Και το θεωρούν τουλάχιστον παράδοξο, ένας νομός, που παράγει 30.000 τόνους καπνά, να χάνει και την τελευταία μονάδα μεταποίησης. Το εργοστάσιο επεξεργάζεται τα μυρωδάτα καπνά της Μακρυνείας και όπως φαίνεται και οι παραγωγοί από τη νέα χρονιά, θα έχουν πρόβλημα διάθεσης του προϊόντος. Ισως να πίστευαν ότι αυτούς, δε θα τους πιάσει η μπόρα της αποψίλωσης των παραγωγικών μονάδων που σάρωσε το νομό την τελευταία δεκαετία.

«Είμαστε το μόνο εργοστάσιο, που δε γινόταν απεργία. Εργατικοί είμαστε, παραγωγικότητα και απόδοση είχαμε..! Γιατί;». Η απάντηση του Χρήστου Ανδρικόπουλου είναι ξεκάθαρη: «Φταίει η πολιτική. Τι έκανε η κυβέρνηση, όταν ο Γεωργιάδης πήρε το εργοστάσιο - που είχε φτιάξει με επιδοτήσεις της ΕΟΚ - και έφυγε; Τι έκανε όταν το ίδιο έπραξε και ο Παπαστράτος;». «Την τελευταία δεκαετία» - συνοψίζει ο Χρήστος Μπούρας, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Αγρινίου - «χάθηκαν 2.500 μόνιμες θέσεις εργασίας καπνεργατών και 1.000 εποχικές. Το εργοστάσιο του Εθνικού Οργανισμού Καπνού έκλεισε μαζί και επιχειρήσεις όπως του "Ηλιού", της "Σίτυ" και "Αττικ"».

Μπροστά στις κλειδωμένες πόρτες του εργοστασίου, οι καπνεργάτες αποτιμούν τις ημέρες που πέρασαν και αγωνιούν για το αύριο. «Τι θα γίνει του χρόνου, με όλους αυτούς που δε θα μπορούν ούτε στο ταμείο ανεργίας να μπουν;» - αναρωτιέται ο Δ. Κακόγιαννος. «Τι θα κάνουν οι καπνεργάτες που είναι 60 και 65 ετών και τα ένσημα για να πάρουν σύνταξη δεν τους φτάνουν; Τα δύο μεγάλα κόμματα δε μας λένε τι θα γίνει μετά την ΟΝΕ. Δε λένε την αλήθεια. Εμένα δε με ενδιαφέρει ποιος θα είναι κυβέρνηση μετά τον Απρίλη. Θέλω να ξέρω όμως τι απάντηση δίνουν σ' αυτούς, που στα μπουντρούμια των εργοστασίων γέμισαν τα πνευμόνια τους καρκίνο και τώρα με 3.000 ένσημα μένουν χωρίς σύνταξη. Γι' αυτό απαιτούμε, δουλιά για τους άνεργους και σύνταξη στους ταλαιπωρημένους καπνεργάτες».

«Στα επίσημα κιτάπια», λέει ο Χρήστος Μπούρας, «η ανεργία φτάνει στο 17-18%. Στην πραγματικότητα είναι τουλάχιστον 5% πιο πάνω, ενώ το χειμώνα που σταματάει η εποχική απασχόληση, το ποσοστό ξεπερνάει το 30%. Ορισμένα μάλιστα επαγγέλματα αντιμετωπίζουν πιο οξύ πρόβλημα. Στους λογιστές π.χ. από τους 450, επίσημα άνεργοι είναι οι 280. Στις γυναίκες η ανεργία ξεπερνάει το 40%. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 1998, από τους 12.000 που καταγράφεται ως εργατικό δυναμικό οι 3.100 εργαζόμενοι είναι στο ταμείο ανεργίας. Αλλά και γι' αυτούς που υποτίθεται "έχουν δουλιά", το καθεστώς είναι απαράδεκτο. Στα σούπερ - μάρκετ της πόλης απασχολούνται περίπου 450 άτομα και απ' αυτούς μόνο το 10% είναι αορίστου χρόνου ενώ οι υπόλοιποι δουλεύουν τρίωρα και τετράωρα και δεν εξασφαλίζουν εισόδημα πάνω από 60 - 70 χιλιάδες το μήνα.

Από το νομό μας, 500 οικοδόμοι έχουν αναγκαστεί να μεταβαίνουν σε άλλες περιοχές και πόλεις της χώρας για να εξασφαλίσουν το μεροκάματο. Αποχωρίζονται τις οικογένειές τους για να τους θρέψουν. Και ενώ τα προβλήματα πνίγουν τον κόσμο, η κυβέρνηση και οι ντόπιοι παράγοντες ασχολούνται με ημερίδες. Εκαναν ημερίδα για το νοσοκομείο που υποσχόταν ο Κουτσόγιωργας από το 1983. Αλλά στην τελευταία ανακοίνωση, η Αιτωλοακαρνανία δεν είναι μέσα στις 13 περιοχές της χώρας που λένε ότι θα ιδρύσουν νέα νοσοκομεία.

Ολα αυτά - καταλήγει ο Χρήστος Μπούρας - δεν μπορεί να συνεχιστούν. Στις εκλογές που έρχονται, ο κόσμος πρέπει να τιμωρήσει τους υπεύθυνους, να μαυρίσει το δικομματισμό, τα κόμματα που στηρίζουν αυτή την πολιτική. Να ενισχύσει το ΚΚΕ για να ενισχύσουμε το δικό μας αγώνα».