Στη Γιούρα, όπως γνωρίζει ο ελληνικός λαός, δοκιμάστηκαν και βασανίστηκαν κατά τον πιο απάνθρωπο τρόπο χιλιάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ σε δύο φάσεις: Η μία, από το 1948 μέχρι το 1952, και η άλλη, με το πραξικόπημα του 1967 της εγκληματικής χούντας των συνταγματαρχών.

θεωρώ υποχρέωσή μου να καταθέσω την προσωπική μου μαρτυρία, καθώς έζησα και στις δύο φάσεις, στην πρώτη 1948 - 1952, στη δεύτερη την περίοδο της χούντας το 1967.

Στην πρώτη φάση, εδώ στον ξερόβραχο, έζησαν κάτω από τραγικές συνθήκες περίπου 10 χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι, και στη δεύτερη, περίπου 2.000 εξόριστοι. Την περίοδο του εμφυλίου πολέμου έγιναν σε βάρος των πολιτικών κρατούμενων τα πιο φρικτά βασανιστήρια. Το πρώτο, ζωτικό θα λέγαμε πρόβλημα, ήταν η πείνα, και τα τρομερά καψώνια στα οποία θα αναφερθούμε παρακάτω.

Η Γιούρα είχε πέντε όρμους, τον πρώτο, δεύτερο, τρίτο, τέταρτο και πέμπτο. Σ'αυτές τις χαράδρες κλείστηκαν, όπως αναφέραμε, περίπου 10 χιλιάδες αγωνιστές πολιτικοί κρατούμενοι. Αργότερα, επί χούντας, πολλές άλλες χιλιάδες.

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε και να μην στιγματίσουμε τους βασανιστές. Αυτοί ήταν: ο περιβόητος Γλάστρας, Μπουζάκης, Στράτος, Κολοκώτσης και άλλοι. Ο Στράτος (υπαρχιφύλακας), πρώτος εγκληματίας, ηδονιζόταν να βασανίζει κομμουνιστές. Απάνθρωπο τέρας. Αργότερα μάθαμε ότι τρελάθηκε απ' τις ενοχές και τύψεις που είχε. Αυτή είναι η μοίρα όλων των βασανιστών εγκληματιών.

Οσο για τα βασανιστήρια που έκαναν οι εγκληματίες της Γιούρας. Πρώτο: το κρέμασμα στη συκιά που ήταν στο ύψος της χαράδρας, δίπλα στη διεύθυνση των φυλακών. Αλλο μαρτυρικό καψώνι ήταν, μέσα στο λιοπύρι, το κουβάλημα της πέτρας σε καθημερινή βάση. Την πέτρα την παίρναμε απ' τους λόφους και τη ρίχναμε στη θάλασσα. Κατά τη μεταφορά της πέτρας είχαμε πολλές αιμοπτύσεις και λιποθυμίες. Ολα αυτά συνοδεύονταν από το χλευασμό των βασανιστών, λέγοντάς μας πως θα κτίσουμε γέφυρα στη θάλασσα μέχρι τη Σύρο για να κάνουμε περίπατο. Αίσχος εγκληματίες, καθάρματα, κερατάδες, κατακάθια της σάπιας κοινωνίας που αντιπροσωπεύατε...

Ολες αυτές οι μαύρες συνθήκες είχαν ιδιαίτερη επίδραση στους αρρώστους μας και στους γερόντους. Αρκετοί από τους παραπάνω, μην μπορώντας να αντέξουν τα φρικτά βασανιστήρια, πέθαναν.

Αν κάποτε πάνε κάποιοι άνθρωποι θα αντικρίσουν στο μικρό λόφο του πρώτου όρμου αρκετούς σταυρούς. Αυτοί είναι οι τραγικοί νεκροί, σύντροφοι μας, που άφησαν την τελευταία πνοή, τα κόκαλα τους εκεί στο κολαστήρι της Γιούρας.

Θα τους θυμούμαστε για πάντα, εμείς και ο ελληνικός λαός. Τα ονόματα των νεκρών αυτών θα λάμπουν στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, και θα θυμίζουν το πέρασμα του επαίσχυντου μοναρχοφασισμού απ'τη χώρα μας. Αιώνιο αίσχος και ντροπή για τον πολιτισμό μας.

Φορτισμένος συναισθηματικά και συνάμα αγανακτισμένος, σαν ελάχιστη τιμή γι' αυτά τα παλικάρια, τους συντρόφους μας, γράφω τους παρακάτω στίχους για το κολαστήριο της Γιούρας.

Γιούρα Νησί διαβόλου, βράχος καταραμένος, π' αντάμα ζει, ο θάνατος με τη ζωή.

Ματοβαμμένα βράχια που πότισαν καρδιές παλικαριών αγωνιστών, ηρώων. Παντού χαράδρες βογκητών σταυροί και κόκαλα νεκρών. θάλασσα δαιμονισμένη.

Αγρια κύματα, ολούθε δέρνουν το βράχο τον καταραμένο κι από προσώπου Γης αποζητούν να σβήσουν. Φύτρα, βλαστός, εδώ καμιά δε ζει.

Ολόρθος στέκει, συρματοζωσμένος, ο αγωνιστής. Με ποδάρια πληγωμένα, ανεβαίνει το Γολγοθά του μαρτυρίου του. Με φλογισμένη καρδιά διαβαίνει, εσένα της φύσης παραπαίδι, και σε νικά.

Κάστρο τ'αγώνα ήσουν κι έγινες ξανά. Φλάμπουρο σε ορθώνουμε ψηλά Ιδέα, δάδα. Ιδανικό της Λευτεριάς και της Ειρήνης είσαι παντοτινό. Αστρο στον ουρανό, φως στο σκοτάδι ανέσπερο.

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Τούμπα Θεσσαλονίκης