«Διάτρητο» αποδείχτηκε και το νέο Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) του ΥΠΕΧΩΔΕ για τη μεταφορά συντελεστή δόμησης, ενώ η κυβέρνηση, για άλλη μια φορά, θέτει την εξυπηρέτηση μεγαλοσυμφερόντων πάνω από το περιβάλλον. Το Ε` Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), με πρόεδρο τον Κ. Γ. Χαλαζωνίτη και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Ν. Ρόζο, έκρινε ότι δεν προτείνεται νόμιμα το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος που καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση της μεταφοράς δόμησης.

Να υπενθυμίσουμε ότι το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση του νόμου 3044/2002, ενώ το ΣτΕ, με μια σειρά αποφάσεών του, είχε κρίνει αντισυνταγματικό τον προηγούμενο νόμο για τη μεταφορά συντελεστή δόμησης. Μ' αυτό άναβε το «πράσινο φως», για να γεμίσει το Λεκανοπέδιο Αττικής από πολυώροφα κτίρια και να κτίζονται μεγαθήρια ακόμη και σε περιοχές αμιγούς κατοικίας. Ιδιαίτερα ανησυχητικό ήταν το γεγονός ότι το ΠΔ δεν έβαζε όριο προς τα πάνω στη μεταφορά συντελεστή.

Ωστόσο, η κυβέρνηση ούτε τώρα έλαβε υπόψη τις παρατηρήσεις και προτάσεις του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου. Το ΣτΕ, με την υπ' αριθμόν 183/2003 γνωμοδότησή του, κάνει σωρεία παρατηρήσεων και προτρέπει το ΥΠΕΧΩΔΕ να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις και να εκδώσει νέο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος.

Το ΣτΕ επικεντρώνει την προσοχή του στον τρόπο υπολογισμού της προσαύξησης του συντελεστή δόμησης, που γίνεται κατά τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης.

Ειδικότερα, το ανώτατο δικαστήριο για το σχέδιο ΠΔ ομόφωνα έκρινε ότι:

• Δεν καθορίζεται το ανώτατο όριο συντελεστή δόμησης προς το ωφελούμενο από τη μεταφορά συντελεστή δόμησης ακίνητο, καθώς, σύμφωνα με το ΣτΕ, μπορεί ο συντελεστής δόμησης να ανέλθει πολύ ψηλά. Παράλληλα, για τον καθορισμό του ανώτατου ορίου του συντελεστή δόμησης, πρέπει να ληφθεί υπόψη και η υπάρχουσα πραγματική κατάσταση, δηλαδή και τα αυθαίρετα κτίσματα που υπάρχουν στην περιοχή, η οποία θα δεχτεί τη μεταφορά συντελεστή δόμησης.
• Νοθεύονται οι χρήσεις γης, αφού το σχέδιο ΠΔ προβλέπει ότι το ίδιο ποσοστό προσαύξησης συντελεστή δόμησης μπορεί να μεταφερθεί στις περιοχές με χρήσεις γενικής κατοικίας και πολεοδομικού κέντρου.
• Το σχέδιο ΠΔ αφορά και οικισμούς που υφίστανται πριν το 1923 με σχέδιο πόλης (ανεξαρτήτως αριθμού κατοίκων) και τις περιοχές που στο μέλλον θα επεκταθούν αυτοί οι οικισμοί, αλλά και περιοχές που δεν έχουν εγκεκριμένο σχέδιο πόλης. Μ' αυτήν την τακτική, πολλαπλασιάζονται οι περιπτώσεις μέσου συντελεστή δόμησης και αυξάνονται οι αρνητικές επιπτώσεις από τη μεταφορά.
• Στον υπολογισμό του ανώτατου ποσοστού εμβαδού των δομήσιμων επιφανειών των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ), δεν παίρνονται υπόψη οι υπάρχουσες αυθαίρετες κατασκευές, ενώ επιτρέπεται η μεταφορά συντελεστή δόμησης σε δήμους της ίδιας νομαρχιακής περιφέρειας, αν και στις προηγούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις επιτρέπονταν μόνον εντός του ίδιου δήμου.

Παράλληλα, το ΣτΕ θέτει ως βασική προϋπόθεση για τη νομιμότητα του Προεδρικού Διατάγματος που θα καθορίζει τη μεταφορά συντελεστή δόμησης την έκδοση της προβλεπόμενης από το νόμο 2508/97 Υπουργικής Απόφασης, με την οποία θα καθορίζονται τα «όρια πυκνότητας και κορεσμού» των περιοχών υποδοχής μεταφοράς συντελεστή δόμησης.