«Απ' του χάρου τα δόντια» | ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Απ' του χάρου τα δόντια»

Ηταν πριν από 62 χρόνια, ξημερώματα 7 Απρίλη 1943. Ο ήλιος δεν είχε ξεπροβάλει απ' τον Υμηττό. Το τολμηρό εγχείρημα έχει καλά σχεδιαστεί κι έχει προγραμματιστεί ν' αρχίσει αυτή την ώρα, 5.30 ξημερώματα. Πρέπει να ολοκληρωθεί πριν φωτίσει καλά καλά. Για το λαό της Αθήνας και του Πειραιά, ξημερώνει μια ακόμη μαύρη μέρα σκλαβιάς, τρόμου και πείνας, που εξουθενώνει ψυχικά και ηθικά τον άνθρωπο. Στα μαθητικά συσσίτια μοιράζουν το χυλό από ξυλάλευρο χωρίς αλάτι και λάδι. Αυτοί που καλοπερνάνε και καλοτρώνε είναι οι μαυραγορίτες, δωσίλογοι και οι συνεργάτες των κατακτητών.

Αυτή την ημέρα μάλιστα διορίζεται από τους Γερμανοφασίστες κατακτητές πρωθυπουργός ο Ιωάννης Δ. Ράλλης που διαδέχτηκε τον πεμπτοφαλαγγίτη στρατηγό Γ. Τσολάκογλου και τον Γερμανόδουλο καθηγητή Κ. Λογοθετόπουλο.

Η αληθινή ιστορία που θα πούμε αρχίζει στις 27 Φλεβάρη 1943. Αυτή είναι η ημερομηνία που μπαίνει σε εφαρμογή το σχέδιο απόδρασης 55 αγωνιστών κομμουνιστών. Ο τόπος αρχικά είναι ο σιδηροδρομικός σταθμός των ΣΠΑΠ της Αθήνας. Το απόγευμα φτάνει η αμαξοστοιχία που μεταφέρει 55 Ακροναυπλιώτες κρατούμενους με προορισμό τις φυλακές της «Σωτηρίας». Κι από κει ποιος ξέρει, στο Νταχάου, Μπούχελβαντ ή στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής...

Σκελετωμένα πρόσωπα, σωματικά ράκη από την 7χρονη κράτησή τους και τις κακουχίες στην ανήλιαγη και υγρή φυλακή, οδηγούνται στα καμιόνια. Απ' την οργάνωση του ΕΑΜ των σιδηροδρομικών δίνεται η σχετική πληροφορία στον ΕΛΑΣ της Αθήνας που αποφασίζει το τολμηρό εγχείρημα. Πρέπει να σωθούν οι αγωνιστές της λευτεριάς. Η απόδραση των 55 κρατουμένων της Ακροναυπλίας που τους είχε ρίξει η βασιλομεταξική δικτατορία, όλοι μεσαία και ανώτερα στελέχη του ΚΚΕ, θα γίνει ξημερώματα της 7ης Απρίλη 1943.

Ο Γιάννης Γύπαρης, υπονωματάρχης της χωροφυλακής που ήταν οργανωμένος στο ΕΑΜ και πήρε μέρος στο εγχείρημα, περιγράφει: «Η κρίσιμη νύχτα φτάνει. 10 το βράδυ της 6 Απρίλη 1943. Το σπιτάκι που είναι το στρατηγείο του ΕΛΑΣ, απέχει μόλις 200 μέτρα από τη λεωφόρο Μεσογείων. Μέσα είναι στριμωγμένοι 35 ΕΛΑΣίτες και περιμένουν τη διαταγή. Σε πολλά σημεία των κτιρίων υπάρχει φρουρά από Γερμανούς. Επιλέγεται η έξοδος να γίνει από το ρέμα που περνάει μέσα από τη "Σωτηρία" που είναι φραγμένο με σιδερένιους δοκούς και συρματοπλέγματα».

Ο Σπύρος Κωτσάκης - Νέστορας - καπετάνιος του Α' Σώματος του ΕΛΑΣ Αθήνας, δίνει τις τελευταίες οδηγίες. Δεκαπέντε ΕΛΑΣίτες ντύνονται... χωροφύλακες κι ένας φοράει τη στολή μοιράρχου! Η επιχείρηση πετυχαίνει απόλυτα και προπαντός αναίμακτα. Οι χωροφύλακες της φρουράς, ύστερα από κατάλληλη «προεργασία» πείστηκαν ότι έχουν κι αυτοί υποχρέωση να βοηθήσουν ή να αδιαφορήσουν.

Η δήλωση του Νέστορα στους χωροφύλακες ήταν ξεκάθαρη: «Δε θα σας πειράξουμε καθόλου και όσοι από σας επιθυμούν να 'ρθουν μαζί μας». Οι 55 κομμουνιστές της Ακροναυπλίας πέταξαν απ' τη «Σωτηρία» σαν τα πουλιά... Μερικοί έφυγαν για το βουνό της ελεύθερης Ελλάδας. Αλλοι παρέμειναν εδώ να στελεχώσουν τις ΕΑΜικές οργανώσεις κι άλλοι στάλθηκαν στην περιφέρεια, εκεί που είχε ανάγκη ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας.

Η απόδραση έγινε γρήγορα γνωστή στη σκλαβωμένη Αθήνα και τα συναισθήματα χαράς πλημμύρισαν τις ψυχές του κόσμου που σώθηκαν οι 55 κομμουνιστές απ' του χάρου τα δόντια για να συνεχίσουν την πολύτιμη προσφορά τους στην πατρίδα και στο λαό μας.

Δημήτρης ΣΕΡΒΟΣ