Τα ...παχιά λόγια και οι αόριστες αναφορές των εκπροσώπων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δεν μπόρεσαν να καλύψουν - χτες στην Ολομέλεια της Βουλής - την κατηγορηματική άρνησή τους να υιοθετήσουν την πρόταση του ΚΚΕ για διαχωρισμό Εκκλησίας και κράτους. Τα δύο κόμματα καταψήφισαν επίσης και τις ανάλογες προτάσεις που κατατέθηκαν από τον Συνασπισμό και τους ανεξάρτητους βουλευτές Στ. Μάνο και Ανδ. Ανδριανόπουλο.

Τη σύμπλευση των δυο κομμάτων κατήγγειλε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Αντώνης Σκυλλάκος, τονίζοντας ότι το αίτημα αυτό είναι υπερώριμο και υιοθετείται από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Οπως επισήμανε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, η πρόταση για διαχωρισμό Εκκλησίας και κράτους «απορρίπτεται και από τη Νέα Δημοκρατία και από το ΠΑΣΟΚ. Βεβαίως, εμείς γνωρίζουμε, επιτρέψτε μου να επαναλάβω, τη διαπλοκή της ηγεσίας της Εκκλησίας, της ιεραρχίας, με κόμματα. Τα κόμματα εξουσίας και στο παρελθόν και τώρα επιδιώκουν καλές σχέσεις».

Επεξηγώντας την έννοια αυτής της διαπλοκής ο Αντ. Σκυλλάκος τόνισε ότι είναι «με την έννοια της σύζευξης για από κοινού απόκτηση εξουσίας ή διαχείρισης της εξουσίας, της κοσμικής και της πολιτικής που θέλει να εφαρμόσει η εκάστοτε κυβέρνηση. Εδώ υπήρχε διαμάχη και στην εκλογή του κ. Χριστόδουλου και αργότερα ποιος είναι με τον Χριστόδουλο, ποιος είναι με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Τα βλέπει η κοινωνία αυτά τα πράγματα ότι υπάρχει ένας ανταγωνισμός. Υπολογίζεται και το πολιτικό κόστος και ποιος θα προσεταιριστεί την ηγεσία της Εκκλησίας από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα. Και δεν είναι άχρωμη η Εκκλησία. Σε κρίσιμες στιγμές παίρνει θέση υπέρ της κυρίαρχης άποψης».

Απαντώντας στις θέσεις της κυβέρνησης ο Αντ. Σκυλλάκος σημείωσε ότι «μιλάει για διάλογο που θα ξεκινήσει από την αναθεώρηση και μετά. Ομως, πολλά ζητήματα δε χρήζουν αναθεώρησης του Συντάγματος. Είναι ζήτημα νόμου. Γιατί το παραπέμπετε τότε; Αρα, είναι εκ του πονηρού η μετάθεση του διαλόγου για ζητήματα που δε χρειάζονται συνταγματική αναθεώρηση». Παράλληλα, πρόσθεσε ότι «τα κυριότερα ζητήματα είναι: Εκπαίδευση, υποχρεωτική προσευχή, εκκλησιασμός, προσευχή στο σχολείο και στο στρατό». Οπως είπε, «τα σοβαρά ζητήματα δεν έχει σκοπό να τα αντιμετωπίσει η πρόταση του ΠΑΣΟΚ ούτε, βέβαια, σκοπεύει να τα λύσει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας».

Νωρίτερα ο Αντ. Σκυλλάκος σημείωσε πως «σε σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης πάνω από το 70% λέει "ναι" στο χωρισμό Εκκλησίας και κράτους στη χώρα μας, όπως το εννοεί ο καθένας. Υπάρχει πάντως αυτή η γενική τάση. Το ότι καθόμαστε και κουβεντιάζουμε στη Βουλή και μάλιστα σε χαμηλούς τόνους είναι πολύ θετικό, χωρίς φανατισμούς που να κρύβουν τα ζητήματα και να συγκαλύπτουν τα όποια προβλήματα υπάρχουν. Αυτό δείχνει ότι το θέμα έχει ωριμάσει και, επειδή ακριβώς έχει ωριμάσει, υπάρχουν αυτές οι προτάσεις νόμων και η δική μας, που βάζουν ολοκληρωμένα το ζήτημα και προτείνουν λύσεις».

Τέλος, σημείωσε ότι «συμφέρει και στο λαϊκό κλήρο ο χωρισμός. Διότι και στενά να το δούμε το ζήτημα, από εκκλησιαστικής πλευράς, αν μιλήστε με τους ιερείς της γειτονιάς σας ή με το συνδικαλιστικό τους όργανο, θα δείτε τι καταπίεση υφίστανται από την ηγεσία της Εκκλησίας. Ο χωρισμός θα διευκολύνει και σε δημοκρατικότερη - πιθανόν, γιατί και αυτό είναι υπό προϋποθέσεις - λειτουργία της Εκκλησίας και της σχέσης ηγεσίας με το λαϊκό κλήρο».

Εκπροσωπώντας την κυβέρνηση ο υφυπουργός Παιδείας Γιώργος Καλός δήλωσε ότι «η κυβέρνηση και το υπουργείο Παιδείας δε θεωρεί την πρόταση νόμου που συζητάμε ενοχλητική», αλλά «επιλέγουμε το διάλογο και θεωρούμε ότι και η πρόταση αυτή εκφράζει αγωνίες, σκέψεις και προτάσεις όλων των πλευρών για καλύτερες σχέσεις μεταξύ των δύο, της πολιτείας και της Εκκλησίας». Πρόσθεσε επίσης ότι «σε επίπεδο συνταγματικής αναθεώρησης θα συζητηθεί και πάλι το πλέγμα των σχέσεων πολιτείας και Εκκλησίας συντομότατα. Οι συζητήσεις όμως αυτές πρέπει να γίνουν σε χαμηλούς τόνους - αυτή είναι η θέση της κυβέρνησης - με σοβαρότητα που την επιτάσσει η ίδια η φύση του θέματος χωρίς φανατισμούς και αντεγκλήσεις. Σε αυτόν τον διάλογο η νηφαλιότητα οφείλει να πρυτανεύσει καθοριστικά».

«Αλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε» ήταν ...το στίγμα που έδωσαν οι ομιλίες των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, όπου αόριστα αναφέρθηκε η λήψη πρωτοβουλίας από το ΠΑΣΟΚ για το θέμα στο μέλλον. Χαρακτηριστικά, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπός του, Χ. Καστανίδης, υποστήριξε ότι το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει «μια νέα σχέση της Εκκλησίας με την πολιτεία, θα πρόσθετα, δε, μια νέα σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ Εκκλησίας και πολιτείας. Η σχέση αυτή εμπιστοσύνης πρέπει να προκύπτει πρωτίστως από τους απολύτως σαφείς και μεταξύ τους διακριτούς ρόλους». Παράλληλα, ο εισηγητής του, Μ. Μπόλαρης, είπε ότι «γνωρίζοντας τη σοβαρότητα του θέματος και τη διαχρονικότητά του, αποφασίσαμε ότι πρέπει να έχουμε την πρωτοβουλία για μία σοβαρή διαβούλευση με την ελληνική κοινωνία, μία διαβούλευση, ώστε να οδηγηθούμε σε μία νέα σχέση, μια νέα ρύθμιση των υποθέσεων που αφορούν το κράτος και την Εκκλησία».

Από την πλευρά του ΣΥΝ ο πρόεδρός του, Αλ. Αλαβάνος, δήλωσε ότι το θέμα του διαχωρισμού «δεν το βλέπουμε ως μία προσπάθεια να τεθεί η ελληνική ορθόδοξη Εκκλησία στη γωνία, αλλά να απαλλαγεί από τον κοσμικό της ρόλο, να ακολουθήσει το κάλεσμα του Ευαγγελίου που λέει "τα του Θεού τω Θεώ" και να αφήσει "τα του Καίσαρος τω Καίσαρι"».