Πίτερ Μάλαν και Μπρέντα Μπλέθιν

Ο ήρωας της ταινίας «Μια Καθαρή Μέρα», ένας 50 - 55χρονος άντρας, κουβαλάει και αυτός το δικό του! Η απόλυσή του, ανάμεσα στα άλλα, τον έφερε και αντιμέτωπο με τον εαυτό του. Αντιμέτωπο με το δικό του προσωπικό δράμα! Πριν από 25 χρόνια προσπάθησε, αλλά δεν μπόρεσε, να σώσει τον μικρότερο γιο του που πνίγηκε στη θάλασσα. Η δουλιά γι' αυτόν, πέρα από την επιβίωση, ήταν και μια θεραπεία! Η εργασία, ο θόρυβος, οι μηχανές, οι συνάδελφοι, τον τράβαγαν μακριά από τις σκέψεις του και τις ενοχές του. Μένοντας χωρίς εργασία, βρέθηκε τελείως γυμνός απέναντι από τον καθρέφτη της «ψυχής» του. Για να μην τρελαθεί έβαλε ένα νέο στόχο. Αποφάσισε να περάσει κολυμπώντας τη Μάγχη! *

Ο ήρωάς μας, λοιπόν, αρχίζει τις προπονήσεις για να περάσει «απέναντι». Στην ουσία για να αποφύγει τον έλεγχο που αναγκαστικά υφίσταται από τον «ελεύθερο», από το δολοφόνο - χωρίς εργασία - χρόνο. Το χρόνο της ανεργίας που σε γεμίζει, ανάμεσα στα άλλα, και με επιπρόσθετες ανασφάλειες και ενοχές! Συμπαραστάτες του, και συμπάσχοντες, απολυμένοι από τα ναυπηγεία συνάδελφοί του. Για όλους αυτούς, το πέρασμα της Μάγχης, είναι και μια επιπρόσθετη απόδειξη, ότι δεν έχουν ξοφλήσει. Οτι μπορούν!

Ομως, η Μάγχη δεν είναι εργασία. Είναι ένα κατόρθωμα, αλλά δεν είναι δημιουργία! Αφήνει μεγάλα κενά στη σκέψη. Δε γεμίζει μια τραυματισμένη ζωή. Ο ήρωάς μας δεν κατορθώνει να αποφύγει τον «έλεγχο». Και το περιβάλλον, η οικογένεια, η γυναίκα, ο άλλος (μεγαλύτερος) γιος, ο εγγονός δε δείχνουν διατεθειμένοι να συμφωνήσουν με το υποκατάστατο της εργασίας, που διάλεξε για θεραπεία ο απολυμένος, ο σύζυγος, ο πατέρας, ο παππούς. Δε συμφωνούν, φοβούνται κιόλας, να τον αφήσουν στις νέες αυταπάτες του. Του εναντιώνονται! Προσπαθούν να τον φιλιώσουν, να τον εξοικειώσουν, με την πραγματικότητα.

Σιγά - σιγά ο απολυμένος ναυπηγός αρχίζει να υποχωρεί και να μπαίνει στη διαδικασία της αυτογνωσίας. Να διώχνει μια - μια τις αυταπάτες του. Να ξεφορτώνεται μια - μια τις ενοχές που δεν του ανήκουν! Στο τέλος, το πέρασμα της Μάγχης, θα είναι και το πέρασμα στην πραγματική ζωή. Σε αυτόν τον αγώνα του συμπαραστέκονται όλοι οι δικοί του...

Ενα θαυμάσιο θέμα που απαιτούσε τολμηρό σεναριογράφο και τολμηρό σκηνοθέτη. Ο Αλεξ Ρόουζ (σενάριο) και η Γκάμπι Ντέλαλ (σκηνοθεσία) φάνηκαν άτολμοι και μικρότεροι από το θέμα τους! Ετσι μετέτρεψαν ένα κοινωνικό πρόβλημα σε προσωπικό δράμα μικραίνοντας, όπως είναι επόμενο, την κριτική και τον πόνο. Ο θεατής είναι αναγκασμένος να παρακολουθεί μια «προσωπική» περίπτωση και όχι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από τη ζωή μιας κοινωνικής τάξης (της εργατικής).

Η ατολμία που έδειξαν οι δημιουργοί, ακόμα και στα χρώματα της φωτογραφίας, που ήταν όλα γυαλιστερά, ψυχρά και ανέκφραστα, μείωσαν την ταινία και τον εαυτό τους. Η ανεργία, οι άνεργοι, το κοινωνικό φόντο, η σκουριά, τα ζεστά χρώματα, η ατμόσφαιρα, χάθηκε! Τα σπίτια, τα ρούχα, οι χώροι, τα χρώματα, ήταν όλα λάθος επιλεγμένα. Τίποτα, ακόμα και οι ερμηνείες των ηθοποιών, δε φορτίζουν κοινωνικά την ατμόσφαιρα.

Και, όμως, είναι όλα εκεί! Μόνο που είναι κρυμμένα πίσω από τη λάθος φόρμα. Πίσω από εμπορικούς ίσως, υπολογισμούς! Πίσω από την έλλειψη ιστορικής κοινωνικής γνώσης. Ο θεατής που θα φτάσει στην αίθουσα, και τον παροτρύνουμε να φτάσει, πρέπει να αναδημιουργήσει αυτός την ταινία! Να βάλει αυτός τα δικά του χρώματα, τις δικές του μουσικές, τους δικούς του διαλόγους, τις δικές του ερμηνείες! Να φτιάξει αυτός, δηλαδή, τη δική του ταινία! Να πλάσει αυτός τον κόσμο που γνωρίζει. Αλλωστε, αυτός δεν είναι και ο ρόλος του ενεργού θεατή; Η μαγιά, σας βεβαιώνω, υπάρχει! Οι νύξεις αιωρούνται στην οθόνη. Ενα τράβηγμα της κουρτίνας και να η αλήθεια!..

* Μάγχη: Το «στενό» που χωρίζει την Αγγλία με τη Γαλλία (σήμερα το διασχίζει υποθαλάσσιο τούνελ) 34 χιλιόμετρα! Περίπου 4.400 άνθρωποι προσπάθησαν να περάσουν. Από αυτούς μόνον 750 κατόρθωσαν να φτάσουν «απέναντι». Κάποιοι απ' αυτούς τους 750 διήνυσαν την απόσταση και 30 φορές ο καθένας! Ο πρώτος που πέρασε το «στενό», το 1875, ήταν ο καπετάνιος Μάθιου Γουέμπ. Η πρώτη γυναίκα, το 1926, ήταν η 19χρονη Γερτρούδη Εντερλε.

Παίζουν: Πίτερ Μάλαν, Μπρέντα Μπλέθιν, Τζέιμι Σάιβς, Μπίλι Μπόιντ, Σον Μακ Γλίνλεϊ, Ρον Κουκ.