Η νομισματική και πιστωτική πολιτική του 1996 - δηλαδή οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης τραπεζικών δανείων στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα - καθώς επίσης και το θέμα των επιτοκίων σε συνάρτηση με τον πληθωρισμό και την αυξημένη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος (δηλαδή το χρήμα που λιμνάζει), είναι τα ζητήματα που αναμένεται να κυριαρχήσουν στην προγραμματισμένη για σήμερα σύσκεψη του υπουργού Εθνικής Οικονομίας, Γ. Παπαντωνίου,με τους τραπεζίτες. Ολες οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι και οι νομισματοπιστωτικοί στόχοι για το 1996 να παραμείνουν "σφιχτοί" όπως και πέρσι. Οι στόχοι αυτοί έχουν να κάνουν με τις πολιτικές επιλογές, σχετικά με το ποιοι θα μπορούν να έχουν φτηνό τραπεζικό χρήμα και ποιοι ακριβό, ποιοι θα μπορούν να παίρνουν με άνεση τραπεζικά δάνεια και ποιοι όχι, πώς θα εξελιχθεί η συναλλαγματική ισοτιμία της δραχμής κλπ.

Η συνέχιση της σφιχτής νομισματοπιστωτικής πολιτικής και το 1996 είναι ένα το κρατούμενο, που επιτάσσει η δέσμευση της κυβέρνησης για ονομαστική σύγκλιση των δεικτών της οικονομίας μας με τις οικονομίες των υπολοίπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Από αυτή την άποψη, η σημερινή συνάντηση αποκτά ιδιαίτερη σημασία,αφού θα επιδιωχτεί μια κατά το δυνατόν ευρύτερη συναίνεση μεταξύ των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, ώστε να αμβλυνθούν οι συγκρούσεις συμφερόντων εκατέρωθεν, που παρουσιάστηκαν έντονες το 1995.

Πρόσθετος παράγοντας ανησυχίας, που καθιστά σημαντική τη σημερινή σύσκεψη, είναι η αυξητική τάση που παρατηρήθηκε στα επιτόκια των κρατικών τίτλων, τάση που δε φαίνεται να είναι άσχετη με πιέσεις που ασκούνται από τους κύκλους που "παίζουν" με το χρήμα, αξιοποιώντας και την πρωθυπουργική ασθένεια, με όλα όσα αυτή συνεπάγεται στις αγορές χρήματος. Ετσι, παρά τις κατά καιρούς καθησυχαστικές δηλώσεις τραπεζιτών και ανώτερων στελεχών της οικονομίας, αποδείχτηκε τελικά ότι ακόμα και οι οργανωμένες αγορές χρήματος (των τραπεζών) εξωθήθηκαν στη διαμόρφωση υψηλών επιτοκίων, ενώ θα πρέπει να τονιστεί ότι θα ήταν ακόμα ψηλότερα, αν σε κάποιες κρίσιμες στιγμές δεν υπήρχε η ουσιαστική παρέμβαση της Τράπεζας της Ελλάδας, που φυσικά είχε σαν κόστος την απώλεια σημαντικών ποσών από τα ταμεία της.

Συνέπεια της νέας κατάστασης, που διαμορφώθηκε στη διατραπεζική αγορά, ήταν να ανέβουν τα επιτόκια των κρατικών χρεογράφων για πρώτη φορά μετά από πολλούς μήνες και να αντιστρέψουν το θετικό κλίμα πτωτικής τάσης που διαμορφώθηκε με - ουκ ολίγες - θυσίες του ελληνικού λαού. Το λεπτό αυτό σημείο είναι ο "πονοκέφαλος" του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, καθώς θα επιδιωχτεί, αν όχι η πτώση των επιτοκίων (βρίσκονται στο 14,2%), τουλάχιστο η συγκράτησή τους στην επόμενη έκδοση έντοκων γραμματίων σε επίπεδα που δε θα διαταράξουν περαιτέρω το ήδη επιβαρυμένο κλίμα.

Τη θέση αυτή ασπάζονται τραπεζικοί κύκλοι, που επισημαίνουν ότι η τωρινή περίοδος θεωρείται καθοριστική για την εξέλιξη των μακροοικονομικών μεγεθών, αφού ενδεχόμενη αναταραχή στο πολιτικό σκηνικό, και συγκεκριμένα στην ομαλή διευθέτηση του θέματος της διαδοχής του πρωθυπουργού, θα σημάνει ουσιαστικά την έναρξη μιας νέας ανάστροφης και ανοδικής πορείας πληθωρισμού - επιτοκίων.

Η σοβαρότητα των θεμάτων αυτών, πάντως, δεν αφήνει ουσιαστικά περιθώρια διευθέτησής τους σε μια και μόνη συνάντηση. Ετσι, εκτός απροόπτου, τα ζητήματα που θα τεθούν σήμερα, και στο βαθμό που επικρατεί πολιτική ρευστότητα, θα είναι τα δυσεπίλυτα προβλήματα που θα κληθεί συχνά - πυκνά να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση το 1996, με στόχο να διατηρήσει τα προσχήματα της εφαρμογής της λιτότητας.