Στο διάστημα που πέρασε πολλά από τα στοιχεία του κλασικού ρεφορμισμού έχουν εκλείψει. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, στη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται, στην αρχή με την ΕΟΚ και με την εξέλιξή της σε Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), θα πρέπει να μιλήσουμε διαφορετικά για το ρεφορμισμό και τους ρεφορμιστές.

Σε παλιότερες εποχές, ρεφορμιστικές δυνάμεις και συνδικαλιστές, κάτω από ορισμένες καταστάσεις, έπαιρναν και θετικές θέσεις και κρατούσαν αγωνιστική, διεκδικητική στάση σε ορισμένα εργατικά προβλήματα. Σε κοινωνικά, αλλά και γενικότερα προβλήματα της ειρήνης και εθνικής ανεξαρτησίας, οι θέσεις και η στάση τους είχαν αγωνιστικά χαρακτηριστικά.

Ασφαλώς, η πολιτική τους εκτίμηση και, κυρίως, η πρακτική πολιτική τους δραστηριότητα δεν τους οδηγούσε σε θέσεις ριζικής αντίθεσης με τον καπιταλισμό. Ωστόσο, κρατούσαν μια κάπως συνεπή στάση. Δεν τα ξεπουλούσαν όλα. Και σε προσωπικό επίπεδο λίγοι ήταν αυτοί που ανέπτυσσαν δράση για ίδιο όφελος, για μεγάλα εισοδήματα. Βέβαια, υπήρχαν πάντα ορισμένοι, οι οποίοι ζούσαν σε βάρος της εργατικής τάξης και πλούτιζαν, μέσα από τις σχέσεις υποταγής τους στην αστική τάξη.

Πού οφείλεται αυτή η αλλαγή θέσεων και πολιτικής πρακτικής;

Ποιος είναι ο λόγος που απεμπόλησαν, ακόμα και φραστικά, διακηρύξεις για αλλαγή, για κοινωνική δικαιοσύνη, για σοσιαλισμό;

Τι είναι αυτό που τους μεταμόρφωσε σε ανάλγητους υπαλλήλους, σε διαχειριστές και μεταφορείς αντιλαϊκών επιλογών;

Δεν υπάρχουν ερμηνείες, πέρα κι έξω από την πολιτική και την οικονομία. Η ΕΕ προωθεί την οικονομική και κοινωνική πολιτική της με όλα τα μέσα. Σε πολιτικό επίπεδο είναι τα κόμματα, που μέσα από τα Κοινοβούλια των χωρών - μελών της αποφασίζουν για την εφαρμογή ή την εξειδίκευση των επιλογών και των αποφάσεών της.

Υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι, οι οποίοι παίρνουν παχυλούς μισθούς, πέρα από την καθαρά εργασιακή αμοιβή τους, για ελάχιστη απασχόληση.

Για παράδειγμα, σε πολλούς δήμους δίνουν μισθό, αποζημίωση τη λένε, στους προέδρους και στους αντιπροέδρους των Νομικών Προσώπων του δήμου. Τώρα που οι δήμοι θα αυξηθούν κατά εφτακόσιους, με βάση το σχέδιο "Καποδίστριας", θα αυξηθούν ενδεχομένως κατά μερικές χιλιάδες αυτοί που θα παίρνουν μισθό και θα προσφέρουν "κοινωνικό" έργο. Θα προωθούν την ιδιωτικοποίηση, την πρόσθετη φορολογία, την ανταποδοτικότητα, που είναι κυρίαρχο στοιχείο στην ΕΕ. Είναι ακόμα τα χιλιάδες στελέχη που απασχολούνται σε δημοτικές και διαδημοτικές επιχειρήσεις με υψηλούς μισθούς.

Στις νομαρχίες αντίστοιχα υπάρχουν μερικές εκατοντάδες στελέχη, ίσως φτάνουν και τα χίλια, τα οποία έχουν υψηλές αποζημιώσεις πέρα από την κανονική εργασιακή τους αμοιβή.

Στους δημόσιους Οργανισμούς, άλλοι, με την ιδιότητα του "πάσης φύσεως" συμβούλου σε όχι μόνον μία θέση, συγκεντρώνουν το μήνα έσοδα που ξεπερνούν το δεκαπλάσιο της κατώτερης εργατικής αμοιβής. Μερικοί υψηλόμισθοι σύμβουλοι του ΥΠΕΧΩΔΕ ασκούν δημόσια "κριτική" στον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ.

Αλλος και πολύ σημαντικός τρόπος είναι αυτός της προώθησης των διαβόητων ΕΟΚικών προγραμμάτων.

Ξεκαθαρίζουμε από την αρχή ότι τα χρήματα που λαμβάνει η χώρα μας από την ΕΕ, μέσω προγραμμάτων ή άλλων τρόπων, πρέπει να έρχονται στην Ελλάδα. Είναι άλλωστε ένα μικρό μέρος των απωλειών, που έχει η χώρα μας από τις ανισότιμες σχέσεις με την ΕΕ, που πολλαπλασιάζεται:

- Από την καταστροφή της παραγωγικής της βάσης.

- Από τη συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής.

- Από το ξεπούλημα του εθνικού της πλούτου.

Βασική ένστασή μας είναι ότι αυτά τα προγράμματα πρέπει να έρχονται μέσω των δημοσίων οργανισμών και των υπουργείων. Να ελέγχεται η σκοπιμότητα και το περιεχόμενό τους. Να παρακολουθείται συστηματικά η εξέλιξή τους. Να αξιολογείται το αποτέλεσμά τους, εάν είναι ή δεν είναι προς όφελος του λαού και του τόπου.

Αυτό που γίνεται σήμερα δεν είναι άλλο παρά μια προσπάθεια εκμαυλισμού. Προωθεί την αντίληψη της κονόμας, του βολέματος, της λογικής των χωματερών, της άμβλυνσης των συνειδήσεων.

Οι εταιρίες που στήθηκαν για να προωθούν ΕΟΚικά προγράμματα ξεπερνούν τις 3.000. Οι άνθρωποι με τις "βαλίτσες" που διαλαλούν την πραμάτεια τους στους διάφορους χώρους, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και αλλού, είναι από τα πιο φθοροποιά φαινόμενα. Και, φυσικά, αυτοί μόνο γνωρίζουν πού θα το "βρουν" αυτό το πρόγραμμα, πώς θα το "πάρουν" γρήγορα, πώς θα το εξειδικεύσουν σε κάθε χώρο. Οι μέθοδοι και οι τρόποι είναι ανομολόγητοι, αλλά γνωστοί. Και όλα αυτά είναι γνωστά στους κομισάριους της ΕΕ και στους διαχειριστές της πολιτικής τους στη χώρα μας. Και δεν είναι ότι δεν μπορούν να τα αντιμετωπίσουν. Αντίθετα, προωθούν την ανάπτυξή τους, αφού κατανοούν ότι αυτή η διαφθορά δένει με χιλιάδες μικρά και μεγάλα αόρατα νήματα πολλούς. Οτι η λογική της αρπαχτής, της μίζας μπορεί να φθείρει και να διαφθείρει πολλούς. Κι αυτοί οι πολλοί γίνονται κήρυκες της "ευρωπαϊκής" ιδέας. Κι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν, κατά βάση, ιδεολογικούς και πολιτικούς λόγους αναφοράς. Αυτοί, απλά, για να κρατήσουν τη θέση τους, την καρέκλα τους, τη σχέση τους με το δίαυλο επικοινωνίας με τους μηχανισμούς της ΕΕ, είναι αποφασισμένοι να παλέψουν σκληρά. Γι' αυτό και προσπαθούν να εμπλέξουν χιλιάδες άλλους σε αυτές τις διαδικασίες.

Το λαϊκό εργατικό κίνημα, το μαζικό κίνημα γενικότερα, ανοίγει σταθερά μέτωπο απέναντι στα φαινόμενα διαφθοράς και εκφυλισμού.Επιτακτικά αναγκαίο είναι να πολλαπλασιάζονται οι δυνάμεις εκείνες που αντιμάχονται αυτές τις πρακτικές. Και υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν διάθεση να στρατευτούν ενάντια στη λογική που πάει να γίνει κυρίαρχη. Οι κομμουνιστές, τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ και άλλοι αγωνιστές, δε στέκονται με χέρια σταυρωμένα απέναντι σε αυτή την κατάσταση. Μέσα στα όργανα του μαζικού λαϊκού κινήματος, σε κάθε χώρο, αντιπαλεύουν τη λογική της μίζας και του χρηματισμού.

Απαιτούν με τη δράση τους ένα πρόγραμμα ανάπτυξης με κέντρο τον εργαζόμενο άνθρωπο και τις ανάγκες του, και τα κάθε είδους έσοδα θα υποτάσσονται και θα χρησιμοποιούνται για να τον εξυπηρετήσουν.

Σπύρος ΧΑΛΒΑΤΖΗΣ