Το Σουδάν, μία χώρα άνω των 28,5 εκατομμυρίων κατοίκων, θεωρείται από πολλούς ως ο φτωχός γίγαντας της Αφρικής. Οχι αδικαιολόγητα, μιας που στα δεινά της μεγαλύτερης αφρικανικής χώρας καταμετράται ένας ανελέητος εμφύλιος πόλεμος άνω των 14 χρόνων με πάνω από ένα εκατομμύριο νεκρούς και ένα τυραννικό δικτατορικό καθεστώς φανατικών ισλαμιστών, που έχει καθίσει στις πλάτες του σουδανικού λαού από το 1989.

Και τώρα; Σήμερα τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν. Οχι γιατί άρχισε να μεταστρέφεται η αποτελματωμένη κατάσταση της οικονομίας, ούτε γιατί οδικτάτορας - στρατηγός Ομάρ αλ Μπασίρ αποφάσισε να παραδώσει τα ηνία της εξουσίας στο λαό της χώρας του. Η αυγή μίας νέας εποχής για την απελευθέρωση του φτωχού γίγαντα της "μαύρης" ηπείρου έχει ήδη αρχίσει από τα μέσα του 1992, οπότε όλα τα - εκτός νόμου - κόμματα, οργανώσεις της αντιπολίτευσης, εργατικές ενώσεις και οι αντάρτες του ανιμιστικού χριστιανικού "Λαϊκού Στρατού για την Απελευθέρωση του Σουδάν" (SPLA) ένωσαν τις δυνάμεις τους απέναντι σε έναν κοινό στόχο: την αποπομπή των δικτατόρων από την εξουσία και την αποκατάσταση της δημοκρατίας μέσω ενός συγκροτημένου μετώπου, που ακούει στο όνομα "Εθνική Δημοκρατική Συμμαχία". Τα πρώτα βήματα προς την ευόδωση αυτού του στόχου έχουν ήδη αρχίσει με τις φοιτητικές εξεγέρσεις και κινητοποιήσεις των τελευταίων δύο χρόνων και με τις πρόσφατες νίκες του "Λαϊκού Στρατού για την Απελευθέρωση του Σουδάν"...

Από τις αρχές Γενάρη, κάτι φάνηκε να αλλάζει στο χάρτη των μετώπων του εμφύλιου πολέμου. Οι απανωτές και καλά σχεδιασμένες επιθέσεις που εξαπέλυσε η στρατιωτική πτέρυγα της Εθνικής Δημοκρατικής Συμμαχίας έφεραν αποτέλεσμα και την πανωλεθρία των - εξαθλιωμένων στην πλειοψηφία τους - κυβερνητικών δυνάμεων σε περιοχές στρατηγικής και οικονομικής σημασίας. Οι ανταρτικές δυνάμεις κατέλαβαν το στρατιωτικό φρούριο Κουρμούκ, το μεγάλο υδροηλεκτρικό φράγμα Μασούρ και τις περιοχές Μπικούρου, Γιαμπασέρ, Αουρα, Κάλι και Μάνγκα, στο βόρειο Μπλε Νείλο.

"Η απελευθέρωση της περιοχής του Μπλε Νείλου και η έπαρση της σημαίας της Εθνικής Δημοκρατικής Συμμαχίας στην περιοχή συμπύκνωσαν το δίκαιο και ηρωικό αγώνα του σουδανικού λαού. Οι επιτυχημένες επιθέσεις των μονάδων της Εθνικής Δημοκρατικής Συμμαχίας τάραξαν το καθεστώς, το οποίο μέσω της μηχανής παραπλανητικής προπαγάνδας πρόβαλε τις νίκες του σουδανικού λαού ως νίκες που έγιναν με τη βοήθεια ξένης επέμβασης", έγραφε χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του γενικού γραμματέα της Εθνικής Δημοκρατικής Συμμαχίας,που εκδόθηκε την περασμένη βδομάδα στην πρωτεύουσα της Ερυθραίας, Ασμάρα.

Η σουδανική κυβέρνηση έχει τη δική της άποψη γι' αυτές τις εξελίξεις. Υποστηρίζει ότι ο αιθιοπικός στρατός παρέχει στρατιωτική και πολεμική βοήθεια στους αντάρτες προκειμένου να καταλάβουν τις περιοχές Κουρμούκ και Κεϊζάν, που βρίσκονται στη μεθόριο Σουδάν - Αιθιοπίας. Ιδού η ερμηνεία της κυβέρνησης του Αλ Μπασίρ: "Οι επιθέσεις αυτές εξαπολύονται με την υποστήριξη της Αιθιοπίας και της Ερυθραίας, ώστε να εξαλειφθεί η σουδανική, αραβική και μουσουλμανική ταυτότητα του Σουδάν... Πρόκειται για σχέδιο αμερικανο-ισραηλινής συνωμοσίας με στόχο το διαμελισμό της χώρας και την επιβολή έμμεσου ελέγχου στους υδάτινους πόρους του Νείλου"!

Οι τελευταίες σκληρές μάχες που διεξάγονται στο Ανατολικό Σουδάν, από το βορρά μέχρι το νότο, θεωρούνται από αρκετούς ξένους αναλυτές ως ένα ακόμη επεισόδιο του πολύνεκρου εμφύλιου που ξεκίνησε ο "Λαϊκός Στρατός για την Απελευθέρωση του Σουδάν" από το 1983, προκειμένου η κυβέρνηση των φανατικών ισλαμιστών να δώσει περισσότερα δικαιώματα στο νότιο πληθυσμό της χώρας, που αποτελείται κυρίως από χριστιανούς και οπαδούς αφρικανικών ανιμιστικών θρησκειών. Η αλήθεια απέχει αρκετά από μία τέτοια "εκτίμηση" και βρίσκεται κάπου στη μέση, μιας που οι συγκρούσεις στα σημερινά "θέατρα" πολέμου δεν μπορούν να εξηγηθούν μόνον ως "πρόσφατα επεισόδια του 14χρονου εμφυλίου", ούτε μόνον συγκροτημένες προσπάθειες απελευθέρωσης των δυναστευομένων από τους δυνάστες.

Ο πόλεμος που γίνεται στο εσωτερικό αυτής της τεράστιας χώρας, έχει έξωθεν υποστηρικτές. Ενας από αυτούς και ο Πρόεδρος της Ερυθραίας, Ισαϊας Αφγουέρκι, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξη στην αραβόφωνη εφημερίδα "Αλ Χαγιάτ" είχε δηλώσει απροκάλυπτα ότι "εάν ζητηθεί από την Ασμάρα η παροχή στρατιωτικής βοήθειας σε εκπαίδευση και όπλα, δε θα διστάσουμε να βοηθήσουμε"!

Από την άλλη πλευρά, οι διαστάσεις του σημερινού πολέμου θα μπορούσαν εύκολα να ξεπεράσουν τα σύνορα της σημερινής σουδανικής επικράτειας και να βάλουν φωτιά και στη μεθόριο με τις γείτονες χώρες. Πολλοί, για παράδειγμα, υποστηρίζουν ότι θα μπορούσαν να αναβιώσουν τα πολύχρονα συνοριακά προβλήματα ανάμεσα σε Αίγυπτο και Σουδάν, που είχαν κάνει τις δύο χώρες να φτάσουν στα πρόθυρα πολέμου. Οπως δήλωσε την περασμένη Πέμπτη ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, Αμρ Μούσα, "οι πληροφορίες που φέρουν το Σουδάν να αναζητεί βοήθεια από το Ιράν δεν έχουν ακόμη υπόσταση. Εάν όμως ξένες χώρες αναμειχθούν στο Σουδάν, τότε η Αίγυπτος δε θα κάτσει άπρακτη"!

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ