Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων. ΕΠΟΝ. Το καμάρι της νέας γενιάς, που άνοιξε το δρόμο της στις 23 του Φλεβάρη του 1943. Ενα δρόμο, γεμάτο δόξα και τιμή για την ελληνική νεολαία, το δρόμο του ασίγαστου, επίμονου, ηρωικού και μέχρι τέλους αγώνα ενάντια στον ξένο κατακτητή, στη ναζιστική λαίλαπα. Ενα δρόμο, φωτεινό φάρο για το ευτυχισμένο μέλλον, που η ίδια η αγωνιζόμενη νεολαία ποθούσε για τη μεταπολεμική Ελλάδα και το λαό της.

Εκατοντάδες χιλιάδες νεολαίοι συσπειρώθηκαν, αγωνίστηκαν, πολέμησαν μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ. Γαλουχήθηκαν έτσι με τα πιο ευγενικά ιδανικά, άφησαν παρακαταθήκες για γενιές και γενιές και - παράλληλα με τις πιεστικές ανάγκες που ο αγώνας επέβαλε - διαμόρφωσαν και την "άλλη" κουλτούρα. Ο χορός, το τραγούδι, η απαγγελία, το θέατρο, ο Καραγκιόζης, η λογοτεχνία, η ποίηση, η φωτογραφία, "ψηλωμένα" σε άγνωστα, μέχρι τότε, πεδία και μπολιασμένα με την καθημερινή ζωή και δράση του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού, αλλά και με τους πόθους του και τους καημούς του για το αύριο που ονειρευόταν, αγκαλιάστηκαν κυριολεκτικά από τους ΕΠΟΝίτες και τις ΕΠΟΝίτισσες, γίνανε αναπόσπαστο τμήμα της ζωής και της δράσης τους. Στα χέρια της αδούλωτης ελληνικής νεολαίας, η τέχνη έγινε το "άλλο όπλο" του αγώνα, που ψυχαγωγούσε και ταυτόχρονα διαπαιδαγωγούσε τους μαχητές του αγώνα, ενώ αναζωογονούσε τις ελπίδες του ταλαιπωρημένου λαού για το ξεπέρασμα των τεράστιων δυσκολιών που καθημερινά βίωνε.

Σήμερα, μια ανάσα από την επέτειο των 53 χρόνων από την ίδρυση της ΕΠΟΝ, ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ θεωρεί χρέος του, με το σημερινό, λιτό αφιέρωμα, να επαναφέρει στη μνήμη των παλαιοτέρων και να γνωρίσει στους νεότερους αυτή την άρρηκτη σχέση της τέχνης με τον αγώνα, που διαπερνούσε απ' άκρη σ' άκρη τη δράση της ΕΠΟΝ. Να κεντρίσει το ενδιαφέρον για μεγαλύτερη και συστηματικότερη ενασχόληση με το αστείρευτο υλικό που αναδείχνεται από τις πολιτιστικές δραστηριότητες της αγωνιζόμενης ελληνικής νεολαίας εκείνης της εποχής.

Κέντρισμα μνήμης, γνωριμία με κάτι - ίσως - άγνωστο μέχρι τώρα ή και πρόταση για το σήμερα; Η απάντηση αφορά τον αναγνώστη.

Β. Α.