Κυριακή 3 Μάρτη 1996
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
"Φτάσατε την κατάλληλη στιγμή"

Τα κοντέινερς του "Ρ" και του "902" προορίζονταν για την πόλη του Νεβέσνιε. Το σχέδιο της αποστολής ήταν να χωρίσει το καραβάνι στη σερβοβοσνιακή πόλη Βλασένιτσα και από κει να φύγουμε για Πάλε και Νεβέσνιε.Στη Βλασένιτσα είχαμε μάθει ότι οι Σέρβοι του Νεβέσνιε περίμεναν τη βοήθεια με ανυπομονησία. Είναι μια από τις πιο προβληματικές περιοχές για τροφοδοσία και ειδικά φέτος που ούτε και οι Σέρβοι δεν περίμεναν τόσο χιόνι.

Σε όλο το δρόμο από τη Βλασένιτσα στο Πάλε έπεφτε χιόνι, ενώ η κίνηση των οχημάτων γινόταν ακόμη πιο δύσκολη από την πυκνή ομίχλη. Σε μερικά σημεία, πέσαμε και πάνω σε κομβόι ΝΑΤΟικών τεθωρακισμένων. Ολοι οι φαντάροι ήταν με το δάχτυλο στη σκανδάλη. Αργότερα, θα μαθαίναμε γιατί: Είναι πολύ δύσκολο, πολύ περισσότερο για συμφωνίες, όπως του Ντέιτον, να εμποδίσουν τους Σέρβους να αντιδράσουν με οποιοδήποτε τρόπο ενάντια στην κατοχή. Ηδη, είχαν γίνει κάποιες αψιμαχίες και οι μισθοφόροι δεν είχαν έρθει εκεί για να πεθάνουν βέβαια. Ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει ακόμη.

Σε ένα άλλο σημείο του δρόμου, μέσα από την ομίχλη, ξεπρόβαλαν οι δύο νταλίκες του "Ρ" και του "902". Ανησυχήσαμε, αλλά οι οδηγοί απλώς ξεκουράζονταν από το δύσκολο ταξίδι. Ολοι όσοι περνούν από εκείνο το δρόμο και από κάθε δρόμο της Βοσνίας, δεν κάνουν ούτε βήμα προς τα δεξιά ή τα αριστερά του. Το πανέμορφο χιονισμένο δάσος, που απλωνόταν δίπλα μας, μπορεί να έκρυβε το θάνατο από "ξεχασμένες" νάρκες.

Ψάχνοντας για αποθήκη...

Τελικά, φτάνοντας στο Πάλε, μαθαίνουμε ότι το Νεβέσνιε έχει αποκλειστεί από τα χιόνια. Σε κάθε περίπτωση, η βοήθεια δε θα μπορούσε να φτάσει μέχρι εκεί. Οι οδηγίες που είχαμε πάρει από την αποστολή, ήταν, σε τέτοια περίπτωση, να τους περιμένουμε στο Πάλε. Εκείνη τη μέρα και την επόμενη, είδαμε τα ατέλειωτα καραβάνια των Σέρβων προσφύγων του Σαράγεβο...

Οι άνθρωποι του Νεβέσνιε, όμως, δε μας ξέχασαν. Εστειλαν επίσημη αντιπροσωπεία να παραλάβει τη βοήθεια στο Πάλε, να την αποθηκεύσει και να τη μεταφέρει σιγά σιγά προς την πόλη. Ακόμη όμως και το να βρεις αποθήκη είναι πολύ δύσκολο στο Πάλε. Τα πάντα έχουν καταληφθεί από πρόσφυγες ή από τα πράγματά τους. Με τη βοήθεια και της κυβέρνησης, οι αντιπρόσωποι του Νεβέσνιε τα κατάφεραν, αλλά αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να συναντηθούμε μόνο με τον ένα από τους τρεις, αφού οι άλλοι δύο φύλαγαν τον χώρο...

Οι δύο αντιπρόσωποι του Νεβέσνιε που έψαχναν αποθήκη για τη βοήθεια ήταν ο Σάβιτς Μόμτσιλο, πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης και ο Αντο Νίκολιτς, πρώην δήμαρχος της πόλης. Εμείς καταφέραμε να συναντηθούμε μόνο με τον Νένατ Τίσιτς, δημοτικό σύμβουλο. Λόγω της κούρασης όλων μας, η συνάντηση δεν ξεκίνησε με τις τυπικές αβροφροσύνες. Δώσαμε όμως τα χέρια σαν παλιοί γνώριμοι και το χαμόγελο που εισπράξαμε ήταν το ίδιο με αυτό που συναντήσαμε σε όλη την αποστολή: ειλικρινές και ζεστό.

"Εχουμε ανάγκη τα πάντα"

Ο Νένατ εκτελεί χρέη πολιτικού υπεύθυνου της πόλης του, δηλαδή ασχολείται με την οργάνωση της τροφοδοσίας, της υγειονομικής περίθαλψης και γενικά την κάλυψη των αναγκών των συμπολιτών του.

Πρόσφυγας ο ίδιος από το Μόσταρ, που ήταν δημοτικός σύμβουλος και εκεί, πολέμησε, όπως και οι άλλοι συμπατριώτες του, από 15 μέχρι 65 ετών. Ο Νένατ είναι χαρακτηριστική περίπτωση Σερβοβόσνιου που νιώθει να μην έχει παρελθόν, γιατί πιστεύει ότι ήταν ψεύτικο. Οτι το μόνο που θέλει αυτή τη στιγμή είναι ένα μέλλον σε ένα ξεχωριστό κράτος. Η δήλωση αυτή, που στον ένα ή τον άλλο βαθμό την ακούσαμε και από απλούς πολίτες, παίρνει άλλη διάσταση στα χείλη ενός ανθρώπου, που στην πρώην Γιουγκοσλαβία ασκούσε πολιτική και δεν εισέπραττε απλώς τα αποτελέσματά της. Εξάλλου, αυτός και οι συμπατριώτες του, τουλάχιστον με όσους μιλήσαμε, ενώ μιλούν ανοιχτά για τη ΝΑΤΟική επέμβαση και τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη διάλυση της χώρας τους, το μίσος ανάμεσα σε αυτούς και τους παλιούς φίλους τους το εξηγούν μάλλον μεταφυσικά.

Η πατρίδα του, το Μόσταρ, καταστράφηκε ολοσχερώς. Η πόλη πέρασε στην κροατομουσουλμανική ομοσπονδία. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να εγκαταλείψουν την πόλη περίπου 12.000 Σέρβοι, οι οποίοι βρήκαν νέα πατρίδα στο κοντινό Νεβέσνιε, στα σπίτια που εγκατέλειψαν, αντίστοιχα, οι μουσουλμάνοι Σέρβοι.

Στην ερώτηση, τι άμεσες ανάγκες πρέπει να καλυφθούν στην πόλη, ο Νένατ γελάει. "Εχουμε ανάγκη τα πάντα και σε μεγάλες ποσότητες". Για άλλη μια φορά, μας λέει ότι φτάσαμε την κατάλληλη στιγμή. Προσθέτει ότι η σερβοβοσνιακή κυβέρνηση προσπαθεί να απαλύνει, όσο μπορεί, τις πληγές του λαού. Τα φάρμακα, για παράδειγμα, δίνονται δωρεάν με συνταγή γιατρού, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επαρκούν, ενώ λειτουργεί στον βαθμό του εφικτού και ένα κέντρο υγείας.

"Ο πόλεμος δεν εξυπηρετεί κανένα λαό. Ζήσαμε και ζούμε μια τραγωδία", προσθέτει. Βλέπει την ευημερία μόνο σε μια ανεξάρτητη Σερβική Δημοκρατία, αλλά αδυνατεί να εξηγήσει για ποιο λόγο ο χωρισμός ανάμεσα στους λαούς είναι ο μονόδρομος για την ευημερία τους.

Στην κουβέντα μπαίνει και ο Λάζαρ Λέτσιτς, ένας 46χρονος μαχητής του σερβοβοσνιακού στρατού, που ήταν από τους τελευταίους που έφυγαν από το μέτωπο του Μόσταρ με την κατάπαυση του πυρός. Μας λέει με πίκρα ότι αυτή η συμφωνία είναι άδικη, αφού οι Σέρβοι δεν έχασαν καμία ουσιαστική μάχη σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. "Τότε γιατί ηττηθήκατε σε πολιτικό επίπεδο"; "Αυτή την ερώτηση πρέπει να την κάνετε στον Πρόεδρο της Σερβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς"...

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο Λάιτσακ απαιτεί «συμμόρφωση» (2007-11-03 00:00:00.0)
Προς αναβολή οι εκλογές στο Μόσταρ (1996-05-14 00:00:00.0)
Μαζική έξοδος των Σερβοβόσνιων (1996-02-21 00:00:00.0)
Η "συνθήκη" απειλείται με κατάρρευση (1996-02-15 00:00:00.0)
Μπορεί να εφαρμοστεί η "Συνθήκη"; (1996-02-09 00:00:00.0)
Προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων (1996-01-11 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ