Στη μικρή πόλη Βίσοκο,30 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Σαράγεβο, η οποία σήμερα κατοικείται μόνο από μουσουλμάνους, πριν τον πόλεμο βρισκόταν οι εγκαταστάσεις ενός εργοστασίου δερμάτινων ρούχων και ενός άλλου ανακύκλωσης χαρτιού. Ο πόλεμος έφερε τα πάνω κάτω και σήμερα το εργοστάσιο έγινε στρατόπεδο των δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Είναι το στρατόπεδο της ομάδας υποστήριξης BELYGA (Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ελλάδα, Αυστρία) της πολυεθνικής δύναμης του ΝΑΤΟ. Στο στρατόπεδο αυτό βρίσκονται περίπου 600 στρατιώτες, εκ των οποίων οι 250 Ελληνες. Πρόκειται για τους εθελοντές πενταετείς οπλίτες, υπαξιωματικούς και αξιωματικούς της Ελληνικής Δύναμης Βοσνίας.

Ολο το στρατόπεδο περιβάλλεται από ψηλά αναχώματα ύψους τριών περίπου μέτρων και πάνοπλοι φρουροί βρίσκονται στα σημεία φύλαξης και ελέγχου με το δάκτυλο στη σκανδάλη. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τους φανατικούς μουσουλμάνους, που σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφορούν βρίσκονται ακόμα στην πέριξ περιοχή. Εξάλλου στην ίδια περιοχή ήταν μέχρι πρόσφατα και το στρατόπεδο εκπαίδευσής τους. Τα μέτρα ασφαλείας είναι ιδιαίτερα αυστηρά. Τα αλεξίσφαιρα γιλέκα και κράνη αποτελούν υποχρεωτικό εξάρτημα για όποιον βγαίνει εκτός στρατοπέδου. Ο επόμενος κίνδυνος προέρχεται από τα πέντε και πλέον εκατομμύρια νάρκες που είναι διάσπαρτες σε όλη τη Βοσνία. Οι έξοδοι απαγορεύονται σε όλους τους άνδρες της IFOR που βρίσκονται στη Βοσνία. Μετακινήσεις εκτός στρατοπέδου γίνονται μόνο για την εκτέλεση αποστολών.

Η παραμονή μας στο στρατόπεδο αυτό των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων μας βοήθησε να κατανοήσουμε πράγματα που ίσως εξ αποστάσεως υποτιμώνται. Στρατιωτικές δυνάμεις από τέσσερις χώρες του ΝΑΤΟ, που στη συγκεκριμένη περίπτωση αποτελούν την ομάδα BELYGA λειτουργούν στον ίδιο χώρο με κοινή αποστολή. Αυτό έχει ξεχωριστή σημασία για το ΝΑΤΟ. Οι βάσεις για τη συγκρότηση των ευέλικτων ταχυκίνητων πολυεθνικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ μπαίνουν στη Βοσνία, κατά τα πρότυπα της νέας επιχειρησιακής λειτουργίας των δυνάμεων του ΝΑΤΟ.Ενας άλλος στρατός, που δεν έχει σχέση με τους στρατούς που γνωρίζουμε, δημιουργείται. Ενας στρατός που θα είναι στη διάθεση των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ για την επιβολή ανά τον κόσμο της νέας τάξης, που θα είναι εξολοκλήρου μισθοφορικός και θα στηρίζεται σε εθελοντές. Το ΝΑΤΟ έναν τέτοια στρατό θέλει για τα σχέδιά του.

Οι άνδρες της Ελληνικής Δύναμης Βοσνίας συμπληρώνουν τρεις μήνες παραμονής στο στρατόπεδο. Οι ίδιοι μιλάνε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην εκτέλεση της αποστολής τους που καλύπτει τον τομέα των μεταφορών. Οπως είπε ο διοικητής της δύναμης, ταγματάρχης Ι. Πιστόλας, οι κίνδυνοι με τους οποίους έρχονται αντιμέτωποι ιεραρχούνται ως εξής: Τροχαία ατυχήματα, νάρκες και ελεύθεροι σκοπευτές. Κίνδυνοι που προς το παρόν είναι υποθετικοί, αφού μέχρι τώρα όλα κυλάνε ήρεμα και το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι των χαμηλών θερμοκρασιών που έφθασαν μέχρι τους -20 βαθμούς Κελσίου και του χιονιού.

Το σοβαρότερο πρόβλημα που οι ίδιοι θέτουν είναι το οικονομικό. Σήμερα η αποζημίωση π.χ. ενός μόνιμου λοχία που υπηρετεί στη δύναμη, ανέρχεται περίπου στις 400 χιλιάδες το μήνα, ποσό στο οποίο προστίθενται και οι περίπου 180 χιλιάδες του μηνιαίου μισθού τους. Οταν ήρθαν στη Βοσνία είδαν ότι οι συνάδελφοί τους των άλλων ΝΑΤΟϊκών χωρών πληρώνονται με πολλαπλάσιο ποσό. Οι Ελληνες παίρνουν από 60 μέχρι 80 δολάρια την ημέρα, ενώ οι άλλοι ξεπερνούν τα 200. Κάνουμε, λένε, τις πιο σκληρές και επικίνδυνες αποστολές και έχουμε τους μικρότερους μισθούς.

Πάντως είναι γεγονός ότι όσον αφορά τις συνθήκες στρατωνισμού και διαβίωσης η κατάσταση είναι πολύ ικανοποιητική. Είναι ένα δείγμα του πώς θα μπορούσαν να είναι και οι εγκαταστάσεις των στρατοπέδων που στεγάζουν τους Ελληνες στρατιώτες, οι οποίοι βρίσκονται εντός Ελλάδας για τη φύλαξη των συνόρων της χώρας και όχι για την εφαρμογή των σχεδίων του ΝΑΤΟ. Με μέσα και προσωπικό της Ελληνικής Δύναμης Βοσνίας ένας όροφος του πρώην εργοστασίου μερικών χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, έχει μετατραπεί σε κλειστό στρατόπεδο. Ολος ο χώρος θερμαίνεται και εντός αυτού έχουν στηθεί οι σκηνές για τους 250 άνδρες και οι άλλοι βοηθητικοί χώροι, όπως γήπεδο μπάσκετ, γυμναστήριο, ΚΨΜ. Οι τουαλέτες και τα μπάνια θυμίζουν περισσότερο ξενοδοχείο παρά στρατόπεδο. Ικανοποιημένοι επίσης δηλώνουν και για το φαγητό. Στο εστιατόριο που είναι κοινό για όλο το στρατόπεδο, σε περίοπτη θέση έχει αναρτηθεί αφίσα με τις φωτογραφίες και τα ονόματα των Σερβοβόσνιων ηγετών και άλλων Σέρβων - και μόνο - που καταζητούνται από το ΝΑΤΟ ως εγκληματίες πολέμου.