Περί πολιτιστικής κληρονομιάς

Από την ελληνική βιβλιογραφία για την πολιτιστική κληρονομιά, εθνική και παγκόσμια, έλειπε ένα βιβλίο που να αφορά στην εφικτή ή μη προστασία της σε καιρό ειρήνης και πολέμου. Στις δυνατότητες προστασίας και μέσω διεθνών συμβάσεων, διεθνών οργανισμών, διεθνών εκστρατειών για διάσωση παγκόσμιας αξίας μεμονωμένων μνημείων ή μνημειακών συνόλων ή επιστροφής θησαυρών στις χώρες προέλευσής τους. Δυνατότητες, που συχνά μένουν αναξιοποίητες από τις κυβερνήσεις των θιγομένων χωρών προς χάρη των "συμμάχων" τους, αλλά και εμποδίζονται από τις ισχυρές πολιτικοοικονομικά και στρατιωτικά χώρες και τις χώρες "δορυφόρους" τους, οι οποίες λεηλατούν - αν δεν καταστρέφουν - εμπορεύονται και νέμονται την πολιτιστική κληρονομιά των εξαρτημένων, πλούσιων πολιτιστικά, λαών.Η πολιτιστική κληρονομιά μας, λ.χ., έχει υποστεί (πολλές φορές) και την υποταγή των ελληνικών κυβερνήσεων σε "συμμάχους" μας και των "συμμάχων" τα καταστροφικά έργα (και σε ειρηνικούς καιρούς), τον τορπιλισμό αποφάσεων στα φόρουμ διεθνών οργανισμών (π.χ. της Ουνέσκο) και εμπόδια για μη εφαρμογή των διεθνών συμβάσεων. Ενδεικτικά αναφέρουμε την επίμονη άρνηση των ΗΠΑ να υπογράψουν ακόμη και την - απλώς παραινετική προς τις κυβερνήσεις - "Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς" της Ουνέσκο. Ετσι... αδέσμευτες ισοπέδωσαν εκτεταμένες αρχαιότητες στο Ιράκ, με τον Πόλεμο στον Κόλπο.

Το σχετικό βιβλιογραφικό κενό έρχεται να καλύψει, σε σημαντικό βαθμό, ένα βιβλίο χρήσιμο για κάθε ειδικό ή μη, ενασχολούμενο με την πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και σε πολιτικούς, καθώς προσφέρει "ύλη" για σχετικές παρεμβάσεις τους. Πρόκειται για την εμπεριστατωμένη μελέτη της καθηγήτριας Πολιτιστικής Πολιτικής και Ιστορίας του Πολιτισμού στο Πάντειο ΠανεπιστήμιοΝτόρας Κονσόλα "Η Διεθνής Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς" (εκδόσεις "Παπαζήση"). Η μελέτη, σε τρία μέρη, εξετάζει την τη σχετική διεθνή βιβλιογραφία, τη δράση διεθνών οργανισμών (π.χ. Ουνέσκο), τη Διεθνή Σύμβαση της Χάγης, ιδίως σε πολεμικές περιόδους, τη Διεθνή Σύμβαση της Ουνέσκο, τον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς (πολλά μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι μας εντάσσονται στον Κατάλογο), τις διεθνείς εκστρατείες για διάσωση κορυφαίων μνημείων του κόσμου κλπ. Σε παράρτημα, τέλος, περιέχονται στα ελληνικά οι Συμβάσεις Χάγης και Ουνέσκο, ο "Χάρτης της Βενετίας" και ο Κατάλογος των Παγκόσμιων Μνημείων.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ