ΤΡΙΚΑΛΑ (του απεσταλμένου μας ΓΙΑΝΝΗ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ).-

Σαράντα λεπτά της ώρας αρκούσαν για να πάνε στράφι οι κόποι μιας χρονιάς... Σε σαράντα λεπτά, το μαύρο σύννεφο που "σάρωσε" την Παρασκευή το απόγευμα τον κάμπο των Τρικάλων, άφησε πίσω του μόνο απόγνωση και αγωνία: Και τώρα τι γίνεται; Πώς θα ζήσουμε αύριο;

Για τους αγρότες των χωριών Ρίζωμα, Σωτήρας, Ράξα, Πλάτανος, Αρδάνι, Χαϊδεμένη, Κρινίτσα, Λογγάκι, Περδικόραχη, Λεπτοκαρυαί, Μεγάλο Κεφαλόβρυσο, Αγιοι Απόστολοι, Θεόπετρα και Πύργος, το ερώτημα δεν είναι ρητορικό. Πενήντα πέντε χιλιάδες στρέμματα με βαμβάκι, καπνά, κηπευτικά και καλαμπόκι "τα πήρε" το χαλάζι. Η καταστροφή ολοκληρωτική!

Σάββατο πρωί στα χωράφια του Δημήτρη Καραπέτσα από το χωριό Ρίζωμα. Στο κοκκινισμένο από την κάψα του ήλιου και τον αέρα πρόσωπό του, τίποτα δεν προδίδει την αγωνία του. Μόνο ένα μειδίαμα αμηχανίας γι' αυτό που αντικρίζουν τα μάτια του... Ομως το αναμμένο τσιγάρο που κρατάει στα μαυρισμένα χέρια του μαρτυράει πολλά. Τριάντα στρέμματα "βιρτζίνια", δεκαοχτώ καλαμπόκι και άλλα τόσα βαμβάκι, μαζί με τρία στρέμματα πιπεριές για τουρσί, τα θέρισε πριν την ώρα τους η θεομηνία.

"Τα χωράφια δεν είναι δικά μου - θα μας πει - τα νοικιάζω με 20.000 το στρέμμα, όπως και πολλοί άλλοι από εμάς. Μόνο για το νοίκιασμα των χωραφιών πληρώνω ενάμιση εκατομμύριο το χρόνο. Αλλες πεντακόσιες χιλιάδες χρειάστηκα για τα λιπάσματα. Οργώματα, σπόροι, ποτίσματα... Οι κόποι μας, όλα χάθηκαν...". Πιο δίπλα η γυναίκα του δε θ' αντέξει. "Αποσώσαμε...". Τα μάτια της βουρκώνουν. Αδύνατον να το χωρέσει ο νους της. "Παιδεύεσαι, παιδεύεσαι και μένεις με το παίδεμα". "Κάνε κουράγιο...", είναι τα λόγια της κουνιάδας της.

Αλλά από πού να πάρει ο αγρότης κουράγιο. Σε τι να ελπίζει; Στις τιμές των Βρυξελλών, ή στις εκτιμήσεις των ζημιών που κάνουν οι γεωπόνοι; Ηδη ο νομάρχης προδιαγράφει το τι θα επακολουθήσει. "Οι ζημιές ξεκινάνε από 100% και φτάνουν... στο 30% (!)". Με δεδομένο ότι ο νομάρχης έκανε αυτή τη δήλωση ενώ βρισκόταν στη μέση του κάμπου, όπου η καταστροφή ήταν εμφανέστατα 100%, το "παράθυρο" που άφησε για ζημιές 30% είναι χαρακτηριστικό της κατεύθυνσης που θα δώσει στις υπηρεσίες του για την εκτίμηση της ζημιάς. Αν σ' αυτό προστεθεί το γεγονός ότι το 20% της ζημιάς "νόμιμα" δεν αποζημιώνεται, για την ολική καταστροφή της σοδειάς οι αγρότες θα εισπράξουν - με αρκετή πάντα καθυστέρηση - το 80% της παραγωγής τους περίπου, αν η εκτίμηση γίνει για ολική καταστροφή και 10% αν τους ρίξουν στο 30%.

Γι' αυτό το αίτημα που διατυπώθηκε λίγο αργότερα στη σύσκεψη των αγροτικών φορέων που έγινε "εν θερμώ" στο συνοικισμό Σωτήρα, για ν' αλλάξει ο τρόπος εκτίμησης των καταστροφών της αγροτικής παραγωγής από θεομηνίες, ώστε οι αγρότες να αποζημιώνονται σύμφωνα με το πραγματικό μέγεθος της ζημιάς, είναι γι' αυτούς αίτημα επιβίωσης.

"Μέχρι χτες είχαμε μπαμπάκι, είχαμε καπνά και κηπευτικά. Σήμερα δεν έχουμε τίποτα. Τώρα όλοι κρεμόμαστε από τους γεωπόνους", θα μας πει ο Αλκιβιάδης Χασιώτης από τον Πλάτανο. Το χωράφι του 15 στρέμματα καπνά "βιρτζίνια", καταστράφηκε ολοσχερώς. "Και να σκεφτείς - συνεχίζει - πως αύριο θ' άρχιζα το μάζεμα... Τα καπνά μου φέτος ήταν η "βιτρίνα" της περιοχής, όλοι το μολογούσαν... αλλά δεν πρόλαβα. Δεν το χάρηκα...", πικρογελά μ' ένα αίσθημα υπερηφάνειας γι' αυτό που έφτιαξαν τα χέρια του και το μυαλό του. Ομως τα στοιχεία της φύσης δεν κατέχουν από τις αγωνίες του Αλκιβιάδη. Την Παρασκευή το απόγευμα ξεθύμαναν πάνω και από το δικό του χωράφι.

Αμέσως μετά το τέλος της θεομηνίας τα στελέχη των αγροτικών φορέων του νομού Τρικάλων βρέθηκαν μέσα στα χωράφια που επλήγησαν. Στη σύσκεψη που έγινε με τη συμμετοχή μελών των ΔΣ της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων "Η Ανοιξη",του Αγροτικού Συλλόγου Τρικάλων, των Συνεταιρισμών των χωριών Ριζώματος και Σωτήρα, η κουβέντα άρχισε από την εκτίμηση των ζημιών. Ποια χωριά επλήγησαν, ποιες καλλιέργειες, το μέγεθος της ζημιάς. Η εικόνα που προέκυψε είναι απογοητευτική. Γι' αυτό το αίτημα που διατύπωσε η Ομοσπονδία για 30.000 άμεση οικονομική ενίσχυση ανά στρέμμα πριν ακόμα ολοκληρωθεί η εκτίμηση των ζημιών, τους βρήκε όλους σύμφωνους.

Τους καλλιεργητές των καπνοχώραφων το χαλάζι τους βρήκε πάνω στη συγκομιδή. Ο καιρός έχει περάσει και πλέον δεν προλαβαίνουν να κάνουν στα χωράφια αυτά κάποια εναλλακτική καλλιέργεια. Για τα "βιρτζίνια" έχουν επενδυθεί και επιπλέον κεφάλαια για την αγορά των φούρνων, εκτός από τα φετινά έξοδα της καλλιέργειας. Το χρέος της τράπεζας τρομάζει τους αγρότες. "Πρέπει να γίνει πάγωμα χρεών, γιατί αν μας πάρει από κάτω η τράπεζα, τότε χαθήκαμε... Για άλλους, τους μεγάλους, τα χρέη προς το δημόσιο παραγράφονται, για τους αγρότες όμως δεν υπάρχει φράγκο".

Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη ούτε και για τις καλλιέργειες του βαμβακιού. Ακόμα και στα χωράφια που η ζημιά δεν ήταν ολοκληρωτική, η υγρασία θα τ' αποτελειώσει, γιατί το βαμβάκι δε δένει πλέον, αλλά ψηλώνει κάνει αναβλάστηση. Οσο για τα κηπευτικά, που έχουν μεγάλο κόστος παραγωγής, την εικόνα τη συνοψίζει η φράση ενός από τους παρευρισκόμενους: "Θα πηγαίνουμε ν' αγοράζουμε ντομάτες από τα Τρίκαλα...".

Στη συνέχεια η κουβέντα θα επικεντρωθεί στον τρόπο που εκτιμούνται οι ζημιές και γίνονται οι αποζημιώσεις. Οι γεωπόνοι πρέπει να μπαίνουν στα χωράφια την επομένη της θεομηνίας, γιατί με το πέρασμα των ημερών η εικόνα δεν αποτυπώνει το πραγματικό μέγεθος της ζημιάς, μας εξηγούν οι αγρότες. Για να είναι αντικειμενική η εκτίμηση στα χωράφια πρέπει να πηγαίνουν τριμελής επιτροπές γεωπόνων, όχι μόνο από τον ΕΛΓΑ, αλλά και από τους Αγροτικούς Συλλόγους και τους Συνεταιρισμούς. Και τέλος ζητάνε οι αποζημιώσεις να δίνονται τη χρονική στιγμή που θα έπαιρναν τα χρήματα αν πουλούσαν τη σοδειά τους, και όχι με την καθυστέρηση τόσων μηνών, όπως γίνεται μέχρι σήμερα.