Αυτό που απασχολεί τα κυβερνητικά επιτελεία είναι ο τρόπος και οι μέθοδοι εφαρμογής μιας ανάλγητης αντιλαϊκής πολιτικής με τις λιγότερες δυνατές αντιδράσεις από το εργατικό και το λαϊκό κίνημα, ή ακόμη και με την ανοχή των καταπιεσμένων λαϊκών στρωμάτων. Το περίβλημα ή το περιτύλιγμα πρέπει να 'ναι τέτοιο, που να μην προδίδει προοπτικά τις οξύτατες αρνητικές συνέπειες. Μια γεύση για τις προπαγανδιστικές αλχημείες τέτοιου είδους πήραμε με το προσχέδιο νόμου για τις αγροτικές συντάξεις, αλλά και από τις πρώτες δηλώσεις για την τακτική αντιμετώπισης των ελληνοτουρκικών διαφορών. Αυτό είναι και το πρώτο καίριο ζήτημα.

Αυτή η προσπάθεια απαιτείται για ολόκληρη την κυβερνητική θητεία, έχει δε άμεση σχέση, τόσο με την επίδρασή της στις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, όσο και με το μαζικό λαϊκό κίνημα και τον προσανατολισμό του. Επομένως, το πολιτικό τοπίο, οι διεργασίες που εξελίσσονται σ' αυτό, σε συνδυασμό με την προοπτική της απρόσκοπτης εφαρμογής της πολιτικής των πολυεθνικών και της άρχουσας τάξης, αλληλοεπιδρούν στο πολιτικό σύστημα και τη λειτουργία του. Απ' αυτή την άποψη στην εκτίμηση του ΠΑΣΟΚ εμφανίζονται δυο ακόμη στοιχεία αξιοποιήσιμα για την τακτική του. Το ένα είναι οι εξελίξεις στη ΝΔ και το δεύτερο η λεγόμενη "Κεντροαριστερά". Και τα δυο αυτά ζητήματα εμφανίζονται να αποκτούν μεγάλο ενδιαφέρον για το κυβερνών κόμμα και την άρχουσα τάξη και δεν είναι τυχαίο γεγονός.

***

Είναι το στοιχείο, που η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ φοβάται, γι' αυτό και απεύχεται τα χειρότερα για τη ΝΔ και την εξέλιξη της κρίσης της, παρ' όλο που θα πίστευε καθένας ότι το ΠΑΣΟΚ μπορούσε να καρπωθεί οφέλη από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Εμφανίζεται, λοιπόν, μια μορφή "αλληλεγγύης" των κομμάτων του συστήματος.

Το τρίτο ζήτημα, οι πρωτοβουλίες για τη λεγόμενη "Κεντροαριστερά", μετατίθενται από την τακτική διαλόγου ηγεσιών, σε διάλογο ευρύτατο στην κοινωνία, σε συνδυασμό με άλλες πολιτικές πρωτοβουλίες από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, όπως το διεθνές συμπόσιο για το σοσιαλισμό και την Αριστερά. Αυτή η τακτική, προσπαθεί προπαγανδιστικά και παράλληλα με την εφαρμογή της "εκσυγχρονιστικής" πολιτικής του ΠΑΣΟΚ, δηλαδή της προσαρμογής στις απαιτήσεις του ντόπιου και ξένου πολυεθνικού κεφαλαίου να καλλιεργήσει το έδαφος στις λαϊκές δυνάμεις, για αναμονή προοδευτικών, υποτίθεται, διεργασιών και παράταση της ανοχής στην αντιλαϊκή πολιτική. Εχει το ίδιο το ΠΑΣΟΚ την πρωτοβουλία αυτής της τακτικής και εκμεταλλεύεται τα όποια δεδομένα υπάρχουν, και υπάρχουν, για κοινωνική συναίνεση και μέσω μιας πιθανής πολιτικής συναίνεσης σε μια πορεία. Μια ενδεχόμενη διάσπαση της ΝΔ θα επιδράσει σ' αυτή την επιδιωκόμενη τακτική.

Το ΠΑΣΟΚ, έχοντας πολιτικά καλύψει το χώρο του νεοφιλελευθερισμού, χρειάζεται "ισχυρό" αντίπαλο, γιατί πάντα δεν αρκείται στον παραπλανητικό αυτοπροσδιορισμό του ως "προοδευτική παράταξη", αλλά χρειάζεται και τον ετεροκαθορισμό του απέναντι στη "συντηρητική παράταξη". Ενδεχόμενη διάσπαση ή διάλυση της ΝΔ θα κάνει άκρως αποκαλυπτική τη νεοφιλελεύθερη πολιτική του, θα δυσκολεύει το διάλογο στην κοινωνία και τη συναινετική τακτική, θα δημιουργεί κραδασμούς στο πολιτικό σύστημα, θα εντείνει τον απεγκλωβισμό δυνάμεων από την επιρροή του και ενδεχόμενα να υπάρχουν γενικότερες ανακατατάξεις.

***

Γιατί η εφαρμογή ακόμη πιο άγριας εκμεταλλευτικής πολιτικής δημιουργεί προϋποθέσεις ταξικών κοινωνικών αντιδράσεων και συγκρούσεων και χαλάει την "ευπρέπεια της κοινωνικής αλληλεγγύης", δημιουργεί προϋποθέσεις διεργασιών προς όφελος των εργαζομένων. Με την παρέμβαση του ΚΚΕ η δυσαρέσκεια των λαϊκών μαζών μπορεί να μετατρέπεται σε συνειδητή ταξική πάλη και αμφισβήτηση του συστήματος. Η πολιτική της οικοδόμησης του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου μπορεί να παίρνει σάρκα και οστά με την κοινή δράση όλων των καταπιεσμένων κοινωνικών δυνάμεων και μοχλό το ενισχυμένο ΚΚΕ. Αυτή η δυναμική θα απεγκλωβίσει δυνάμεις από την πολιτική των άλλων κομμάτων, κόντρα στις επιλογές της ενσωμάτωσης στις επιδιώξεις των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είναι μονόδρομος για το λαό και αυτό είναι το πραγματικό δέος τους.

Στέφανος ΛΟΥΚΑΣ

Αν το εκλογικό αποτέλεσμα έφερε μείωση στο ΠΑΣΟΚ και στη ΝΔ, δημιουργώντας διεργασίες στη ΝΔ καθώς και πιθανές αλυσιδωτές αντιδράσεις,η ενίσχυση του ΚΚΕ και οι πιθανές διεργασίες που κυοφορούνται ,είναι ο πιό ουσιαστικός παράγοντας που ανησυχεί το κατέστημένο.