Η μία είναι η ανάληψη της Ολυμπιάδας. Πιστεύω, ότι οι Ολύμπιοι μάς την έκαναν "προσφορά", για να μεταχειριστώ έναν τηλεοπτικό όρο. Τους φαντάζομαι να παίρνουν αυτή την απόφαση, οραματιζόμενοι την αναβίωση του θεσμού, όπως ήταν στην αρχαιότητα: Τα ωραία κορμιά, τις θαυμαστές ψυχές, αντρίκειες, να παλεύουν για το αγρίλι του Ηρακλέα, όπως λέει ο ποιητής Μαβίλης στο ποίημά του "Καλλιπάτειρα".

Αλλά δε μας έφθανε αυτή η επιτυχία. Είχαμε και άλλη, στην ίδια περιοχή των αρχαίων ολυμπιάδων. Διαπιστώσαμε και διακηρύξαμε, ότι στα εύφορα εδάφη της ευδαίμονος Ηλείας φύεται και το καλύτερο χασίσι της οικουμένης. Και τώρα ποιος μας πιάνει;

Είναι εκπληκτική αυτή η σύμπτωση. Εκπληκτική και αξιοθαύμαστη. Στον ίδιο χώρο, όπου ρέει ο Κλαδέος, για να συναντήσει τον Αλφειό, θάλλει και ανθεί το ιερό δέντρο, από όπου πλέκονταν οι στέφανοι της νίκης των αθλητών, και συνάμα φύεται κι ευδοκιμεί το φυτό, απ' όπου συλλέγεται ο ανθός, ή αλλιώς φούντα, για τη μαστούρα των χασικλήδων.

Για την επάξια εξύμνηση των Ολυμπιακών Αγώνων, επανερχομένων στην κοιτίδα τους, με την τιμητική συνοδεία συναρπαστικών διαφημίσεων, θα έπρεπε να έχουμε ένα νέο Πίνδαρο. Νομίζω ότι δε διαθέτουμε, αλλά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στροφές από τους ύμνους του αρχαίου. Λυπάμαι που δεν έχω πρόχειρη τη θαυμάσια μετάφραση του αείμνηστου φίλου μου Παναγή Λεκατσά, για να παραθέσω τη στροφή του πινδαρικού ύμνου, που αναφέρει και την Αθήνα, την οποία αποκαλεί "δαιμόνιον πτολίεθρον". Αν ζούσε σήμερα ο ποιητής, θα εξυμνούσε και το "δαιμόνιον θήλυ", την κυρία Γιάννα, που κατέπληξε τους πάντες με τη δαιμονιώδη δραστηριότητά της.

Ρε, τι ζητάτε να σας πω,

με της μαστούρας το σκοπό...

Σαν δεις στα πέριξ φωτιές να καίνε,

πίνουν οι μάγκες ναργιλέ.

Προ του πολέμου, του δεύτερου παγκόσμιου, το χασίσι και το κρασί, "ξεροσφύρι", ήταν οι μάστιγες της μίζερης κοινωνίας. Ηρθε η Κατοχή και η μεγαλειώδης Αντίσταση αυτού του ταλαιπωρημένου λαού τα σάρωσε και τα δύο. Αλλά μετά την επικράτηση της αυτοαποκαλούμενης "εθνικοφροσύνης" οι πληγές επανήλθαν. Ιδίως η πληγή του χασισιού. Αρχισαν να δημιουργούνται καταγώγια, στα οποία παρασύρονταν οι νέοι να επιδοθούν στην "απόλαυση" του λουλά. Τότε έγραψα ένα ποίημα... Εγινα και ποιητής... Ετσι το 'φερε η κατάρα... Σε στιγμές αγανάκτησης, για την επιχειρούμενη διαφθορά της μεταπολεμικής γενιάς, έγραψα αυτούς τους στίχους:

Της διαφθοράς εμπόροι εσείς, / το ξέρουμε, πως απ' αυτούς τους νέους, τους ωραίους, / πάτε να φτιάξετε άβουλους, δειλούς, ωχρούς, μοιραίους.

***

- Πάρτε χασίς... Πιέτε χασίς... Και ο τραχύς ο νους λιώνει γλυκά, τόσο γλυκά, και μέσα στους καπνούς σας πλάθει έναν παράδεισο, να τον χαρείτ' εσείς, / μονάχα εσείς... / Πάρτε χασίς, / πιέτε χασίς...

***

- Μα όχι, ας πουν σε τόνο οργής / τα νιάτα σύμπασας της Γης. / Μέσα στις φλέβες κάθε νιου, στις φλέβες κάθε νιας, / ρέει το αίμα της γενιάς / πατέρων και παππούδων μας, μητέρων και γιαγιάδων, / που πάλεψαν να μη μας δουν δειλή φυλή ραγιάδων. / Μ' αυτό το αίμα νιώθουμε περήφανοι κι ωραίοι / και μ' ένα στόμα κράζουμε: Πεθαίνουν οι μοιραίοι!

***

- Ηπιαμε φως, άφθονο φως, κι ουδέποτε θ' αράξουμε / σε παραδείσους διαφθοράς, μέσ' σε καπνούς κραιπάλης, / μα τη Ζωή Παράδεισο αληθινό θα φτιάξουμε / μέσ' στους καπνούς του αγώνα μας, μέσ' στη βοή της πάλης.

Ασημάκης ΓΙΑΛΑΜΑΣ