Η διαφορά μας με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις δεν είναι σε ζητήματα τακτικής, ούτε αν είναι εφικτό και σκόπιμο να αποδεσμευτούμε από την ΕΕ. Η διαφωνία στο σοβαρό αυτό ζήτημα είναι υπαρκτή και εμφανής, όμως είναι δευτερογενής. Η πρώτη και μεγάλη διαφωνία είναι στην εκτίμηση αν η ΕΕ συμφέρει τους λαούς, και τον ελληνικό, την Ευρώπη και την Ελλάδα. Η διαφορά μας είναι ποια Ενωμένη Ευρώπη ωφελεί τους λαούς και όχι γενικά και αφηρημένα αν η Ευρώπη πρέπει να είναι ενωμένη ή όχι.

Το θέμα δεν είναι μόνο, ή αν θέλετε κυρίως, η μορφή ή η δομή που πρέπει να έχει μια Ευρώπη Ενωμένη ή με ποιο τρόπο θα παίρνονται οι αποφάσεις. Το πρόβλημα αφετηρίας είναι ποιες κοινωνικές δυνάμεις πρέπει να διευθύνουν, να διοικούν την Ενωμένη Ευρώπη. Σε τελευταία ανάλυση, δηλαδή, το θέμα είναι να επιλέξει κανείς αν θέλει Ευρώπη των βιομηχάνων, των τραπεζιτών, του μεγάλου κεφαλαίου ή Ευρώπη που ηγεμονεύεται και καθοδηγείται από τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων, των λαών. Σημασία έχει τελικά τι επιλέγει κανείς: Μια Ευρώπη της ταξικής εκμετάλλευσης ή μια Ευρώπη χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση; Μια Ευρώπη του ΝΑΤΟ ή μια Ευρώπη που στέκεται εμπόδιο στις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις; Μια Ευρώπη καπιταλιστική ή μια Ευρώπη που είναι ανοιχτή σε ριζικές αλλαγές έως το σοσιαλισμό;

Με βάση αυτό το γενικό κριτήριο πολιτεύεται και δρα το ΚΚΕ.

Οι ριζικές αλλαγές στην Ευρώπη δε θα έρθουν από τη μια μέρα στην άλλη. Θα εξαρτηθούν από τις διαδοχικές και κατά φάσεις αλλαγές που γίνονται στο εσωτερικό των χωρών - μελών της ΕΕ, αλλά και των χωρών που είναι εκτός ΕΕ. Τέτοιες εξελίξεις αναπόφευκτα θα είναι στενά συνδεδεμένες με την πάλη για την αποδυνάμωση, την ανατροπή και τη διάλυση της ΕΕ.

Ο αγώνας αυτός εκδηλώνεται και στο μέλλον θα εκδηλώνεται ακόμα πιο καθαρά σε εθνικό και ευρωπαϊκό - διεθνές επίπεδο ταυτόχρονα. Η σημασία της πάλης σε εθνικό επίπεδο όχι μόνο δεν αποδυναμώνεται εξαιτίας της διεθνοποίησης όπως υποστηρίζεται, αντίθετα αποκτά πολύ μεγάλη σημασία. Ετσι είναι δυνατόν να συσσωρευτούν θετικές αλλαγές. Αν σε εθνικό επίπεδο παραιτηθούν οι λαοί, τότε είναι βέβαιο ότι στο διεθνές, το ευρωπαϊκό στην προκειμένη περίπτωση, τα πράγματα θα εξελιχθούν πολλαπλάσια αρνητικά. Ταυτόχρονα όμως αυξάνει ακόμα περισσότερο η σημασία ο αγώνας, που πραγματοποιείται σε κάθε χώρα, να αποκτά διεθνή διάσταση, να τοποθετείται σε ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, ώστε οι παράλληλοι και κοινοί εθνικοί αγώνες να καταφέρνουν συντονισμένα χτυπήματα εναντίον της ΕΕ.

Δε νιώθουμε την ανάγκη να απολογηθούμε στις ανυπόστατες κατηγορίες που ακούμε ότι είμαστε κόμμα του εθνικού απομονωτισμού, επειδή αντιπαλεύουμε την ΕΕ και γιατί προβάλλουμε το στόχο της αποδέσμευσης. Δε θα ασχοληθούμε, γιατί ξέρουμε καλά ότι αυτοί που προβάλλουν αυτές τις κατηγορίες δεν κόπτονται για τα διεθνιστικά συμφέροντα των λαών, αλλά για το διεθνισμό των συμφερόντων των κεφαλαιοκρατών, των πολυεθνικών. Δε θα απαντήσουμε σ' αυτούς που κολλάνε δυσφημιστικές ταμπέλες για να εξωραϊσουν τη δική τους πολιτική. Εμείς πάντως δεν αισθανόμαστε κανενός είδους απομόνωση, αισθανόμαστε ότι είμαστε πολύ κοντά με τους εργάτες και τις εργάτριες της "Ρενό", τους αγρότες της Ιταλίας, τους φοιτητές και σπουδαστές της Γαλλίας και της Γερμανίας.

Νιώθουμε την ανάγκη για άλλη μια φορά να εξηγηθούμε με εκείνους που καλοπροαίρετα ρωτούν αν είναι δυνατόν η Ελλάδα να επιλύσει τα προβλήματά της αντιστεκόμενη στην ΕΕ, εκτός της ΕΕ, όταν αυτός ο οργανισμός βρίσκεται σήμερα σε φάση διεύρυνσης με νέο αριθμό χωρών.

Για να απαντήσει κανείς σ' αυτό το ερώτημα, πρέπει προηγούμενα να τοποθετηθεί σε ορισμένα βασικά ζητήματα αρχής.

α. Από τι καθορίζεται το ρεαλιστικό και το σωστό; Από τους σημερινούς αρνητικούς συσχετισμούς ή από αυτό που συμφέρει τους λαούς, την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα;

Για μας ρεαλιστικό είναι ό,τι συμφέρει τους λαούς, ανεξάρτητα από το πόσοι κόποι και θυσίες απαιτούνται. Ο συσχετισμός παίζει ρόλο στον καθορισμό των μορφών και των μέσων πάλης, στην ιεράρχηση των στόχων, σε ζητήματα τακτικής, στους ελιγμούς που χρειάζονται. Κανένας συσχετισμός, όσο και αν είναι αρνητικός, δεν μπορεί να οδηγεί στο συμβιβασμό και την υποταγή. Αλλωστε τέτοιου τύπου συμβιβασμοί πληρώνονται ακριβά, δεν έχουν αρχή και τέλος. Σήμερα θα είναι το Αιγαίο και η συγκυριαρχία, αύριο θα είναι η εκστρατεία Ελλήνων στρατιωτών σε βάρος γειτονικών λαών. Σήμερα είναι η διχοτόμηση της Κύπρου, αύριο ποιος ξέρει τι θα ζητήσουν οι ιμπεριαλιστές από εμάς και από άλλους λαούς.

β. Θα δεχτούμε ότι υπάρχουν μονόδρομοι στη ζωή των κοινωνιών; Εμείς απαντάμε ότι μονόδρομοι στην ανάπτυξη των κοινωνιών δεν υπάρχουν. Ολη η ιστορία της ανθρωπότητας δείχνει ότι αυτή εξελίχθηκε μέσα από την πάλη γύρω από τους διαφορετικούς δρόμους ανάπτυξης. Η ταξική, η γενικότερη κοινωνική αντιπαράθεση, πάντα είχε επίκεντρο τους διαφορετικούς δρόμους και όχι τους μονόδρομους.

Οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι που σημαδεύουν τον 20ό αιώνα ήταν μονόδρομος γι' αυτούς που τους εξαπέλυσαν, για τους λαούς όμως ήταν μονόδρομος ο εθνικο-απελευθερωτικός αγώνας.

Η βία και η καταστολή αποτελεί μονόδρομο για μια πολιτική λιτότητας και αρπαγής των λαϊκών κατακτήσεων, η αντίσταση και η αντεπίθεση είναι μονόδρομος για τους λαούς.

Γιατί π. χ. είναι ρεαλιστικό οι λαοί να σκύβουν το κεφάλι και δεν είναι ρεαλιστικό να αντισταθούν και να οργανώσουν τη δική τους αντεπίθεση;

γ. Αν η "μοίρα" της χώρας μας είναι να υποτάσσεται και να εξαρτάται από τις δυνατές όπως λέγεται χώρες, γιατί είναι "μικρή" χώρα.Εμείς λέμε ότι η μοίρα της χώρας μας, του λαού μας δεν καθορίζεται από το μέγεθός της ούτε από τον πληθυσμό, από φυσικούς ή γεωγραφικούς όρους. Δεν είμαστε φτωχή χώρα, όπως όλες οι κυβερνήσεις έχουν υποστηρίξει. Στους διεθνείς πίνακες η Ελλάδα κατέχει μέση θέση και αρκετά υψηλά από πολλές άλλες που δε θεωρούνται μικρές και φτωχές και παραγωγικό πλούτο έχουμε και δυνατότητες ανάπτυξης. Η δική σας πολιτική, η πολιτική που ακολούθησαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, το δικό σας σύστημα που υπερασπίζεστε είναι που φτωχαίνει το λαό και υπονομεύει τον παραγωγικό πλούτο και τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας.

Με τις θεωρίες "περί μικρής και ανυπεράσπιστης χώρας" επιδιώκετε τη δική σας εθελοδουλία. Θέλετε να την κάνετε κυρίαρχη φιλοσοφία και ιδεολογία του λαού μας, που ευτυχώς δεν τη συμμερίζεται.

Αλλωστε μην ξεχνάτε ότι η χώρα μας δεν κατοικείται μόνο από μισθοσυντήρητους, φτωχούς και μικρομεσαίους, κατοικείται και από την πλουτοκρατία, από ανώτερα μεσαία στρώματα. Τα τελευταία χρόνια σε αρκετούς δείκτες η πλουτοκρατία και ένας σημαντικός αριθμός ανώτερων μεσαίων στρωμάτων, ιδιαίτερα των νέων, έχουν μειώσει την απόστασή τους από την ολιγαρχία και τα ανώτερα μεσαία στρώματα και μάλιστα των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών.

Αναμφισβήτητα, η ολιγαρχία του πλούτου και όλοι οι νεόπλουτοι σάς οφείλουν πολλά τα τελευταία χρόνια. Αυτούς τους εξαιρείτε από τις θυσίες και τα ρεαλιστικά δήθεν κηρύγματα της υποταγής, που προνομιακά τα απευθύνετε μόνο στα λαϊκά στρώματα. Κάνετε ό,τι μπορείτε για να εξασφαλίσετε τα συμφέροντα του πιο σκληρού πυρήνα του κεφαλαίου στο εξωτερικό, κάνετε ό,τι μπορείτε για τους εξασφαλίσετε ένα χώρο δράσης στις ξένες αγορές. Τους εξασφαλίζετε και στο εσωτερικό βεβαίως όλο και νέα προνόμια, μεσολαβείτε για να πάρουν έργα και να θησαυρίσουν σε βάρος του λαού. Τους χαρίζετε δισεκατομμύρια μέσα σε ένα βράδυ, όπως έγινε:

- Με τις γνωστές ΠΑΕ.

- Με τους τόκους υπερημερίας του Λάτση.

- Με την αποποινικοποίηση της λήψης πλαστών τιμολογίων.

Πάνω από 1 τρισ. χρέη της πλουτοκρατίας έχετε διαγράψει με μια απλή νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή, μέσα σε ένα χρόνο. Την ίδια ώρα εκδίδετε εντολές να μπαίνει στη φυλακή κάποιος που μπορεί να χρωστά μερικές χιλιάδες δραχμές στο δημόσιο ή να του κρατάνε τα χρέη από το μισθό.

Μπορεί ο δρόμος για την άλλη Ευρώπη, αυτή που θα κτίσουν οι λαοί, να μην είναι στρωμένος με ρόδα, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν είναι ο πιο σωστός και ρεαλιστικός δρόμος για τους ίδιους τους λαούς.