"Εντείνεται η διάσπαση του ενιαίου χαρακτήρα του σχολείου της γνώσης. Αναδεικνύεται ως βασικό στοιχείο των σύγχρονων αναγκών η κατάρτιση, σε βάρος της σφαιρικής μόρφωσης, που αποτελεί προϋπόθεση για την οικοδόμηση της όποιας κατάρτισης.

Η προτεραιότητα δίνεται στην επαγγελματική κατάρτιση για τις ανάγκες της αγοράς και των νόμων του κέρδους, του ανταγωνισμού ανάμεσα στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Αυτή είναι η ουσία, πίσω από τα μεγάλα λόγια της κυβέρνησης και τις αλλαγές που φέρνει στο λύκειο και στο εξεταστικό σύστημα.

Τα μέτρα της κυβέρνησης βασίζονταιστην ιδέα της ΕΕ ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην επαγγελματική κατάρτιση, ως το μεγάλο κατόρθωμα της... "κοινωνίας των πληροφοριών", πράγμα που έρχεται σε αντίθεση με τις αρχές και την πρακτική της ανθρωπιστικής παιδείας, που είναι και η μόνη παιδεία που μπορεί να αξιοποιήσει σωστά και τις πληροφορίες, την πληροφορική, αφού η έννοια της ανθρωπιστικής παιδείας απαιτεί την ολόπλευρη ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας. Η πληροφορία δεν είναι μόρφωση, σημασία έχει η μόρφωση που αξιοποιεί την πληροφορία και τη βλέπει κριτικά και δημιουργικά.

Παλιότερα είχαμε τον χωρισμό της γενικής εκπαίδευσης από τη μια και της τεχνικής - επαγγελματικής κατάρτισης από την άλλη. Σήμερα παραμένει το δίδυμο αλλά υφίσταται μια νέα τροποποίηση. Από τη μια η γενική εκπαίδευση με το γενικό λύκειο και από την άλλη η επαγγελματική κατάρτιση. Αντί για τεχνική, δηλαδή επαγγελματική κατάρτιση γίνεται λόγος για επαγγελματική. Η μετονομασία δεν είναι τυχαία και γι' αυτό και εμείς ασχολούμαστε με τα ονόματα.

Η διάκριση ανάμεσα στη γενική και τεχνικο-επαγγελματική εκπαίδευση απηχούσε επιδράσεις του παρελθόντος, τη διαίρεση μεταξύ πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας. Αντανακλούσε, όμως, και τους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση. Το πιο χαρακτηριστικό είναι ότι ουδέποτε οι δύο αυτές μορφές εκπαίδευσης ήταν ισότιμες. Η τεχνικο-επαγγελματική ήταν ο φτωχός συγγενής, απευθυνόταν κυρίως στα παιδιά των εργατικών λαϊκών στρωμάτων.

Σήμερα, η κυβέρνηση μιλά για το "ΕΝΙΑΙΟ" λύκειο διαφοροποιημένο από το προηγούμενο γενικό λύκειο, με διάκριση ανάμεσα στην τεχνολογική κατεύθυνση, στη θεωρητική και θετική. Μια διάκριση που δε στηρίζεται σε πραγματικά επιστημονικά δεδομένα, αλλά μόνο σε κοινωνικά, με την έννοια ότι προσαρμόζεται στις αντιλήψεις για την αγορά εργασίας.

Την ώρα που ο χρόνος στην κάθε μορφή σχολικής εκπαίδευσης δεν επαρκεί για να καλύψει το πρόγραμμα - ύλη που απαιτείται για τη διαμόρφωση ενός ενιαίου υπόβαθρου γνώσεων, πώς θα χωρέσει στον ίδιο χρόνο διπλό περιεχόμενο, δηλαδή και γενική μόρφωση και επαγγελματική;

Μπορεί να χωρέσουν όλα αν υποβαθμιστεί η σύγχρονη γνώση και μετατραπεί σε κάποιες αποσπασματικές πληροφορίες, σε μια γνώμη λίγο από όλα και τίποτε.

Εμείς πιστεύουμε στον ενιαίο χαρακτήρα της αγωγής, ο υποχρεωτικός κορμός της εκπαίδευσης πρέπει να φτάσει τα 18 χρόνια. Ο τύπος του σχολείου να είναι ένας. Βεβαίως, χρειάζεται και η διαφοροποιημένη εκπαίδευση, αλλά πάνω σε έναν ενιαίο κορμό.

Για να λειτουργήσει ο ενιαίος τύπος σχολείου δεν πρέπει να υπάρχει ο παράλληλος ιδιωτικός, που ασύδοτα και ανεξέλεγκτα διαμορφώνεται σαν ένα παράλληλο κύκλωμα με διάφορους τύπους. Γενικότερα δε συμφωνούμε να υπάρχουν εξειδικευμένα σχολεία έξω από τον κορμό του ενιαίου γενικού σχολείου. Στα πλαίσια του ενιαίου γενικού σχολείου να υπάρχει δυνατότητα και διαφοροποίησης των γνώσεων με επιλογές, χωρίς να αποβαίνει σε βάρος της γενικής μόρφωσης. Δε συμφωνούμε, επίσης, με τη μετατροπή του Λυκείου σε μια ιδιαίτερη βαθμίδα που έχει σαν σκοπό την προετοιμασία εισαγωγής στην τριτοβάθμια και τίποτε άλλο. Ισα - ίσα το Λύκειο πρέπει να αναπτύσσει το νέο άνθρωπο όχι με τη λογική της πρόσθεσης νέων γνώσεων, αλλά της παροχής ανώτερων γνώσεων και κυρίως με την κατάκτηση της ικανότητας να τις επεξεργάζεται και να τις χρησιμοποιεί.

Αλλο πρόβλημα είναι ο διαχωρισμός σε επικαθήμενα τμήματα (δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο), που αντιπροσωπεύουν βαθμίδες και μορφές εκπαίδευσης, που έχουν αναπτυχθεί σε προηγούμενα στάδια της κοινωνικής ανάπτυξης, και σήμερα έχουν ξεπεραστεί".

"Για να αποκτήσουν τα παιδιά τον επίζηλο τίτλο του πτυχιούχου πανεπιστημίου πρέπει να δώσουν 17 γραπτές εξετάσεις στη Β και Γ λυκείου. Δεν πρόκειται να αλλάξει η στατιστική των επιδόσεων, επειδή αντί να δίνουν στα ΑΕΙ - ΤΕΙ θα δίνουν εξέταση μέσα στο Λύκειο. Οι εξετάσεις μένουν εξετάσεις, θα χάσουν μάλιστα το νόημά τους, η βαθμοθηρία θα είναι το κύριο, τα φροντιστήρια θα πολλαπλασιαστούν. Οι προσωπικές εξαρτήσεις από τον καθηγητή επίσης. Οι δέσμες θα τελειώσουν, αλλά τα δεσμά θα γίνουν πολύ περισσότερα".

"Βεβαίως οι σκέψεις για το καίριο αυτό πρόβλημα είναι αναπόσπαστα δεμένες με τη γενικότερη θέση μας για ένα διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας που συγκρούεται με την πολιτική και την πρακτική διασφάλισης των καπιταλιστικών κερδών.

Αν η γενική μόρφωση που παράγεται στο 12χρονο λύκειο είναι ολοκληρωμένη, αν βοηθά στην καταξίωση της εργασίας, αν ακόμα υπάρχει εξοικείωση με τη χρήση μηχανών και εργαλείων, αν δηλαδή ενσωματωθούν ορισμένα στοιχεία που βοηθούν να επιλέγεται ο επαγγελματικός προσανατολισμός, στα 18, τότε είναι ώριμα τα πράγματα.Τότε είναι δυνατό η επαγγελματική εξειδίκευση να γίνεται σε μια σύγχρονη διαδικασία που πραγματοποιείται στο χώρο εργασίας για ορισμένα βεβαίως επαγγέλματα. Η μαθητεία είναι αποτελεσματικός τρόπος για την ειδίκευση, μπορεί να οργανωθεί μέσα από το κρατικό σχολικό σύστημα, μέσα από δημόσιες επαγγελματικές σχολές με δωρεάν διδακτικά προγράμματα, που θα αποτελούν υποχρεωτικά τη βάση της σύμβασης με ένα εργοστάσιο, συνεταιρισμό, ξεκινώντας από τις δημόσιες επιχειρήσεις και τους δήμους. Οι σχολές αυτές θα πρέπει να είναι προέκταση της 12χρονης, βεβαίως δε θα ανήκουν στην τριτοβάθμια".

"Κατ' αρχήν για κάποιο διάστημα, σύμφωνα με την πρόθεση και την επιλογή της κυβέρνησης, θα διατηρηθεί ο δωρεάν χαρακτήρας της υπάρχουσας υποδομής και λειτουργίας, αν και με την ιδιωτικοποίηση του ΟΣΚ η βελτίωση της υποδομής θα μετατραπεί σε εμπόρευμα.

Στο βαθμό όμως θα εισάγονται - με βάση τις ανάγκες της αγοράς και όχι του λαού και της παιδείας του - κάποιες αποκαλούμενες σύγχρονες μορφές, αυτές θα έχουν ανταποδοτική εισφορά, δηλαδή πληρωμή από τον χρήστη, δηλαδή τα λαϊκά στρώματα άμεσα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Είναι προφανές ότι το επόμενο στάδιο, σύμφωνα και με τη "Λευκή Βίβλο", που αποτελεί ευαγγέλιο για την κυβέρνηση, έστω και αν αποφεύγει να το πει, είναι η επέκταση των λεγόμενων σύγχρονων μορφών εκπαίδευσης σε όσο γίνεται μεγαλύτερο τμήμα του εκπαιδευτικού συστήματος.

- Η κυβέρνηση σκοπεύει, δηλαδή, να δώσει προβάδισμα στις λεγόμενες παράλληλες δράσεις, που τελικά θα κάνουν το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα ακόμα πιο αναποτελεσματικό, αναξιόπιστο και επομένως ευάλωτο.

- Είναι βέβαιο ότι τα επόμενα χρόνια, αν το χέρι του λαού δε σταματήσει την κυβερνητική πολιτική και τις παραλλαγές της, θα μεταφερθούν δημόσιοι τομείς στον ιδιωτικό, θα του προσφερθούν ως χώρος δράσης.

- Η ίδρυση των ΙΕΚ στο πρόσφατο παρελθόν, με ντιρεκτίβα των Βρυξελλών, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα "ανταγωνισμού" ανάμεσα στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Στην Αττική π. χ. ιδρύθηκαν 5 δημόσια, ενώ δόθηκαν 50 άδειες σε ιδιωτικά.

- Στις νέες δράσεις ανήκει η ελεγχόμενη από το μεγάλο κεφάλαιο τηλεκπαίδευση. Σ' αυτή τη μοίρα θα περάσει η εκπαίδευση εξ αποστάσεως. Εκτός των άλλων, με τις λεγόμενες νέες δράσεις θα ενισχυθεί η ατομική και εκλεκτική πρόσβαση στη γνώση, με κριτήριο την οικονομική κατάσταση του χρήστη, τη μορφωτική του βάση. Εκτός των άλλων θα ενταθεί η απομόνωση, θα εξασθενίσει ακόμα περισσότερο η συλλογική επικοινωνία, κάτι που το θέλουν όλοι εκείνοι που φοβούνται το λαϊκό αγώνα, και επιδιώκουν την περίφημη κοινωνική συνοχή, δηλαδή τη συνοχή με βάση την κυριαρχία του κέρδους και της πιο απάνθρωπης εκμετάλλευσης".

"Το πρόβλημα είναι τι περιεχόμενο έχει αυτή η κατεύθυνση, αυτός ο στόχος, τι πραγματικά είναι και όχι τι φαίνεται.

Δεν είμαστε αντίθετοι σε κάθε προσπάθεια να διευρυνθεί ο ορίζοντας της εκπαίδευσης. Αλλωστε, η διεθνοποίηση της γνώσης είναι κάτι το αντικειμενικό και απόλυτα επιθυμητό, αναγκαίο. Καλό είναι να υπάρχει θεώρηση και συνείδηση ότι υπάρχει και κοινή ιστορία, ακόμα και κοινοί πρόγονοι ανάμεσα στους λαούς, κοινοί αγώνες και δραστηριότητες. Η λεγόμενη ευρωπαϊκή διάσταση της παιδείας, οι ανταλλαγές και συνεργασίες αλλού αποσκοπούν και όχι, βεβαίως, στη συνείδηση της κοινότητας των συμφερόντων των λαών.

Στοχεύουν στην εξοικείωση με τους νόμους της αγοράς, με τις ανάγκες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, στοχεύουν στη διαμόρφωση μιας ενιαίας ισοπεδωτικής και πανευρωπαϊκά χειραφετημένης δουλικής συνείδησης και συμπεριφοράς. Στοχεύουν στην εμπέδωση της αντίληψης ότι είναι αναχρονισμός να σκέφτεσαι με κριτήριο τι συμφέρει τον τόπο σου, τη χώρα σου, ότι το ευρωπαϊκό είναι το κύριο. Το δίλημμα εθνικό ή ευρωπαϊκό συμφέρον στη λογική της ΕΕ εμφανίζεται ως αντιφατικό και κυρίως ξεπερασμένο για ευνόητους λόγους".

"Η ζωή καθημερινά αναδείχνει ότι ο αγώνας για βαθιές αλλαγές στην παιδεία, σε όφελος του λαού για δημόσια δωρεάν, αναβαθμισμένη ποιοτικά εκπαίδευση, χωρίς φραγμούς και εμπόδια, είναι άμεσα δεμένος με την πάλη εναντίον των μονοπωλίων και των δεσμεύσεων που έχουν υπογράψει κυβερνήσεις και κόμματα. Δεσμεύσεις που καταφανώς σήμερα συγκρούονται με τα συμφέροντα των εργαζομένων.

Είναι στενά δεμένος με τον αγώνα για ένα άλλο δρόμο κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης, που στον πυρήνα του δε θα βρίσκεται η λογική πώς θα μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους οι λίγοι, αλλά πώς θα επιτευχθεί η ευημερία όλων, πώς θα μπει φραγμός και θα υπάρξει ρήξη με τις πολυεθνικές, συνολικά με τις δυνάμεις του μεγάλου κεφαλαίου.

Γι' αυτό πιστεύουμε και παλεύουμε, η κατεύθυνση, το περιεχόμενο και οι όροι εκπαίδευσης των νέων ανθρώπων του λαού μας να μην καθορίζονται από την "ιδιωτική πρωτοβουλία". Να μην αποτελεί ευθύνη μόνο κάποιων "ειδικών", αλλά να γίνει υπόθεση της νεολαίας και του λαού μας.

Ο αγώνας αυτός σήμερα πρέπει να συμπεριλάβει το πρόβλημα της δημοκρατίας, τον αγώνα κατά της κρατικής καταστολής και βίας, κατά του αντικομμουνισμού".