ΛΕΥΚΩΣΙΑ (του ανταποκριτή μας). - Κλιμακώνονται οι πιέσεις του Διεθνούς Παράγοντα προκειμένου να οδηγηθεί η κυπριακή πλευρά σε άτακτη υποχώρηση στο θέμα των πυραύλων "S - 300".

Στο χώρο των πιέσεων μπήκε και η Βόννη, καθώς εξέδωσε οδηγία για τους υπηκόους της με την οποία τους ζητά "να παρακολουθούν πολύ στενά τις εξελίξεις" αν αποφασίσουν να ταξιδέψουν στην Κύπρο. Ταυτόχρονα ο απεσταλμένος της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ, μιλώντας προχτές το βράδυ σ' εκδήλωση του τουρκοκυπριακού Εμπορικού Επιμελητηρίου στα Κατεχόμενα, έκανε ειδική αναφορά στην αξίωση του Ντενκτάς να ξεκαθαρίσει το καθεστώς με το οποίο οι δύο κοινότητες συμμετέχουν στις συνομιλίες και εκτός αυτών. Ο σερ Χάνεϊ εισηγήθηκε οι δύο πλευρές, η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή, να διατηρούν τις απόψεις τους όσον αφορά το καθεστώς τους, αλλά να μη θέτουν ως προϋπόθεση για συμμετοχή τους στις συνομιλίες την αποδοχή τους από την άλλη πλευρά. Αν οι συνομιλίες, είπε, πετύχουν τότε θα έχει επιλυθεί το θέμα του καθεστώτος, αν όχι οι πλευρές διατηρούν τις απόψεις τους.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Κόμματος, πρώην εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό (επί προεδρίας Μακαρίου) Τάσος Παπαδόπουλος, σχολιάζοντας τις δηλώσεις αυτές από το κρατικό ραδιόφωνο, τις χαρακτήρισε πολύ επικίνδυνες για την πλευρά μας. Η υιοθέτηση της άποψης αυτής του σερ Χάνεϊ, τόνισε, θα σημάνει την υποβάθμιση της κυπριακής κυβέρνησης σε ελληνοκυπριακή κοινότητα και παράλληλα θα πραγματοποιηθεί ένας από τους βασικούς στόχους του Ντενκτάς, που είναι η αναγνώριση του ψευδοκράτους του. Ο Τ. Παπαδόπουλος χαρακτήρισε τον Ντ. Χάνεϊ ως τον ικανότερο διπλωμάτη που επισκέφθηκε την Κύπρο για το Κυπριακό και πολύ επικίνδυνο για τον κυπριακό λαό και την υπόθεσή του. Οπως είναι γνωστό, ο σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ διατέλεσε για πολλά χρόνια μόνιμος αντιπρόσωπος της Βρετανίας στον ΟΗΕ.

Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης, όταν κλήθηκε χτες να σχολιάσει τη δήλωση του Ντ. Χάνεϊ, στο αεροδρόμιο Λάρνακας κατά την άφιξή του το απόγευμα της Τρίτης, ότι προσπαθεί να βρει μια λύση ώστε ν' αρχίσουν οι συνομιλίες χωρίς να επηρεάζεται διεθνώς το στάτους των δύο πλευρών και χωρίς να θέτει η μια πλευρά τις προϋποθέσεις για το στάτους που νομίζει ότι έχει η άλλη πλευρά, υποστήριξε την άποψη ότι οι διευκρινίσεις που υπάρχουν στην ομιλία του σερ Χάνεϊ στα Κατεχόμενα δεν υποδηλώνουν σε καμιά περίπτωση ότι είναι έτοιμος να συζητήσει οτιδήποτε σχετικά με την αναγνώριση της ύπαρξης της σημερινής πραγματικότητας

Εξάλλου, ο Ντ. Χάνεϊ μιλώντας χτες σε δημοσιογραφική διάσκεψη με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης της επίσκεψής του στην Κύπρο, είπε ότι η επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών, η συμμετοχή των τουρκοκυπρίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και η μείωση της έντασης με την αναβολή της εγκατάστασης των πυραύλων "S - 300", αποτελούν τους κύριους στόχους των πρωτοβουλιών που θα αναληφθούν.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, επανέλαβε ότι η ελληνοκυπριακή δεν πρόκειται να προσέλθει σε διάλογο αν αλλάξει η βάση των συνομιλιών. Σταθερή θέση της πλευράς μας, πρόσθεσε, είναι ότι η βάση των συνομιλιών είναι η διακοινοτική και ότι αυτοί που συνομιλούν είναι οι εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων.

Ο εκπρόσωπος είπε επίσης ότι το Εθνικό Συμβούλιο θα συνέλθει στις 4 Αυγούστου με δύο θέματα στην ημερήσια διάταξη. Το πρώτο είναι η ενημέρωση από τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον υπουργό Εξωτερικών για τις εξελίξεις του κυπριακού προβλήματος, δηλαδή για τις συναντήσεις με τον σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ, τους εκπροσώπους της αυστριακής προεδρίας και τον προεδρικό απεσταλμένο Τόμας Μίλερ, ο οποίος θα έχει επαφές στην Κύπρο την ερχόμενη Παρασκευή. Το δεύτερο θέμα είναι η σύσταση Συμβουλίου Εθνικής Πολιτικής.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, όταν κλήθηκε χτες να σχολιάσει δηλώσεις του εκπροσώπου του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Τζέιμς Ρούμπιν, για τις παραβιάσεις του κυπριακού εναέριου χώρου από τουρκικά αεροπλάνα, δήλωσε τα εξής:

"Οταν έκανα τη δήλωση ότι ανέμενα να δω τι είδους αντιδράσεις θα υπάρξουν για τις τουρκικές προκλήσεις, δεν είχα οποιεσδήποτε ψευδαισθήσεις. Απλούστατα, ήθελα να κάνω τη δήλωση εκείνη για να μη μας παίρνουν για βλάκες".

Ο Ρούμπιν στις δηλώσεις του ισχυρίστηκε ότι τουρκικά μαχητικά αεροπλάνα δεν πέταξαν πάνω από τη Λευκωσία κατά τη διάρκεια των γιορταστικών εκδηλώσεων για την επέτειο της τουρκικής εισβολής, ίσως, ισχυρίστηκε, πέταξαν εκπαιδευτικά αεροσκάφη τύπου... "Σέσνα" και ελικόπτερα.