Αντιμέτωποι στο δικαστήριο βρίσκονται από τις αρχές Φλεβάρη ο ιστορικός Ζαν - Λικ Εϊνοντί και ο Μορίς Παπόν, γνωστός στους περισσότερους από την πολυσυζητημένη και πολύμηνη δίκη του στο Ανώτατο Δικαστήριο της επαρχίας της Γηρονδίας, στο Μπορντό, όπου κρίθηκε ένοχος για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, επειδή, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως επιτετραμμένου της κυβέρνησης Βισί στην περιοχή, ενέκρινε και συνεργάστηκε με τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής για τη μεταφορά δεκάδων εκατοντάδων Γαλλοεβραίων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Παπόν, ο οποίος έχει εφεσιβάλει την καταδικαστική σε βάρος του απόφαση της 2ης Απρίλη 1998 και παραμένει ελεύθερος αναμένοντας την εκδίκαση της έφεσής του, φέτος το Σεπτέμβρη, έχει μηνύσει τον Εϊνοντί για δυσφήμιση, επειδή σε άρθρο του, που δημοσίευσε η εφημερίδα "Le Monde" στις 8 Μάη 1998, ο Γάλλος ιστορικός, αναφερόμενος στη μεγάλη διαδήλωση που πραγματοποίησαν οι Αλγερινοί της Γαλλίας στις 17 Οκτώβρη 1961, ενώ βρίσκονταν σε εξέλιξη συνομιλίες για την ανεξαρτησία της χώρας τους, υποστηρίζει ότι οι γαλλικές αστυνομικές αρχές "υπό την καθοδήγηση και την έγκριση του τότε αστυνομικού διευθυντή του Παρισιού Μορίς Παπόν σφαγίασαν ανηλεώς χιλιάδες διαδηλωτές".

Το αποτέλεσμα της περίεργης αυτής δίκης, η οποία άρχισε μόλις την περασμένη βδομάδα, είναι, αναμφιβόλως, πολύ σημαντικό για τον Μορίς Παπόν, ο οποίος εμπλεγμένος, έστω και στα γεράματα, στις δύο πιο σκοτεινές περιόδους της γαλλικής ιστορίας, την περίοδο του καθεστώτος Βισί και την περίοδο της αλγερινής εξέγερσης για ανεξαρτησία, κατά τη διακυβέρνηση του στρατηγού Ντε Γκολ, χρειάζεται ένα θετικό δεδικασμένο κατά την εξέταση της έφεσής του για την υπόθεση της συνεργασίας με τους ναζί σε βάρος των Εβραίων του Μπορντό τη δεκαετία του 1940. Εκτός, όμως, από το προσωπικό όφελος του Μορίς Παπόν, η δίκη αυτή μπορεί να αποτελέσει, αν δεν έχει, ήδη, παίξει αυτό το ρόλο, την αφορμή για να ανοίξει το "κουτί της Πανδώρας" για την αιματοβαμμένη περίοδο του γαλλο-αλγερινού πολέμου, για την οποία, όπως υποστηρίζουν πολλοί ιστορικοί και πολιτικοί αναλυτές, η γαλλική κοινωνία τήρησε "σιγήν ιχθύος", υιοθέτησε εύκολα τη ρήση - πανάκεια "δε γνωρίζω τι γινόταν" και προσπάθησε να αφήσει πίσω της, μια και καλή, όλα όσα συνέβησαν τόσο σε αλγερινό όσο και σε γαλλικό έδαφος, αρνούμενη, ακόμη και σήμερα, να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των εκατοντάδων Γάλλων αλγερινής καταγωγής που ζουν ως δεύτερης κατηγορίας πολίτες.

Η δίκη του Εϊνοντί συμπίπτει, μάλιστα, με τη δημοσίευση των μυστικών αρχείων του στρατού ξηράς για την περίοδο 1946 - 1954, οπότε ξέσπασε και η αλγερινή ένοπλη εξέγερση κατά των γαλλικών αποικιοκρατικών δυνάμεων, που κατέληξε το Μάρτη του 1962 στη συνθήκη του Εβιάν, η οποία ανακήρυσσε την Αλγερία σε ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος. Τα στοιχεία, που έχουν δει μέχρι σήμερα το φως της δημοσιότητας, δεν είναι διόλου κολακευτικά για το "εκπολιτιστικό", όπως χαρακτήριζαν ορισμένοι, έργο της Γαλλίας στην Αλγερία και αποδεικνύουν ότι ο γαλλικός στρατός κάθε άλλο παρά αιφνιδιάστηκε από την αλγερινή εξέγερση. Αντίθετα, απλώς απέτυχε, μετά από χρόνια δολοφονιών, καταπίεσης και βασανιστηρίων, να την ελέγξει, όπως έκανε το 1945, εκτελώντας, μέσα σε διάστημα λίγων βδομάδων, 40.000 ανθρώπους στη Βόρεια Αλγερία. Επιπλέον, αποκαλύπτεται η μεγάλη ευθύνη των κυβερνητικών αξιωματούχων της εποχής, οι οποίοι φρόντισαν να εξαφανίσουν, ακόμη και από τα μυστικά αρχεία του στρατού, εκατοντάδες σελίδες με στοιχεία και γεγονότα που αφορούν την Αλγερία, προ της εξέγερσης, αλλά και την επίμαχη διαδήλωση της 17ης Οκτώβρη 1961.