"Ελπίδες" για βελτιωτικές αλλαγές στη "μεταρρύθμιση" καλλιέργησε η ημερίδα που έγινε προχτές, Κυριακή, σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας από τοΠαιδαγωγικό Ινστιτούτο,το Κέντρο Εκπαιδευτικής Ερευνας και την ΟΙΕΛΕ.Η ημερίδα εξελίχτηκε σε μια τεχνοκρατικού τύπου συζήτηση, με παρατηρήσεις και ενστάσεις, που κύριο, όμως, γνώμονα είχαν την καλύτερη εφαρμογή της, αντιδραστικής στη φιλοσοφίας της, "μεταρρύθμισης". Ομως, η είδηση που βγήκε, ήταν η πρόταση που έχει ήδη καταθέσει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο για το"πολλαπλό βιβλίο" στα σχολεία, μια πρόταση που ανοίγει νέους ορίζοντες στην κατεύθυνση ιδιωτικοποίησης της δημόσιας εκπαίδευσης. Σύμφωνα με αυτή, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτου θα προκηρύσσει τη συγγραφή βιβλίων και οι ενδιαφερόμενοι (συγγραφείς, ομάδες συγγραφέων, ΝΠΙΔ, ΝΠΔΔ κλπ.) θα υποβάλουν τα βιβλία τους, τα οποία θα εγκρίνονται με βάση συγκεκριμένες προδιαγραφές. Στη συνέχεια, θα αποστέλλεται στα σχολεία κατάλογος με τα εγκεκριμένα βιβλία και τις τιμές τους, ο σύλλογος διδασκόντων θα επιλέγει τα βιβλία και θα χρηματοδοτείται η σχολική επιτροπή για την αγορά τους από τα βιβλιοπωλεία. Εάν εφαρμοστεί κάτι τέτοιο, είναι προφανές ότι εύκολα μπορεί οδηγήσει σταδιακά στην αγορά των βιβλίων με δαπάνες των ίδιων των μαθητών.

Οσον αφορά την ημερίδα "για την αποτίμηση των δύο χρόνων εκπαιδευτικών αλλαγών", όπως προέκυψε και από τη σύνοψη των αποτελεσμάτων της, οι συνδιοργανωτές της συνέκλιναν στο ότι δεν είναι καιρός ακόμα για συμπεράσματα, αλλά μόνο για επισημάνσεις και ένα από τα προβλήματα που επισημάνθηκαν, χωρίς να γίνουν συγκεκριμένες προτάσεις, ήταν η υπαγωγή του σχολείου στο εξεταστικό σύστημα. Από κάποιους ομιλητές υπογραμμίστηκε η ανάγκη για συγκράτηση των μαθητών μέσα στο σχολείο, το βαρύ πρόγραμμα και η κόπωση μαθητών και εκπαιδευτικών του "ενιαίου" λυκείου, καθώς και η ανεπαρκής παρέμβαση της πολιτείας για τα ΤΕΕ και την αύξηση της ροής προς τα φροντιστήρια.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η εισήγηση του συμβούλου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κ. Μπαλάσκα,ο οποίος παρατήρησε ότι το "ενιαίο" λύκειο είναι σχολείο θεωρητικό, ακόμα και στην τεχνολογική κατεύθυνση και σχολείο απαιτητικό, για εκείνους που "παίρνουν τα γράμματα". Ειδικότερα για τις πανελλαδικές εξετάσεις της Β Λυκείου είπε ότι παρατηρήθηκαν εκτεταμένα φαινόμενα αντιγραφής, κάνοντας λόγο για "μαθητικούς κώδικες απαντήσεων" στις αντικειμενικού τύπου ερωτήσεις. Είπε, επίσης, ότι οι ερωτήσεις στις οποίες κλήθηκαν να απαντήσουν οι μαθητές ήταν πολλές και εξεζητημένες και μίλησε για οργανωτικές και λειτουργικές αδυναμίες του συστήματος που πρέπει να επισημανθούν έγκαιρα. Είπε, πάντως, χαρακτηριστικά ότι οι εξετάσεις είναι πρόβλημα σύνθετο και ότι δίνεται η εντύπωση πως το σύστημα υπηρετεί τις εξετάσεις και όχι αντίστροφα. Χρειάζονται ρυθμίσεις, είπε ο σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, για να γίνει η μεταρρύθμιση πιο "ανθρώπινη".

Οπως προέκυψε από ερωτηματολόγια που απέστειλε η ΟΙΕΛΕ σε εκπαιδευτικούς ιδιωτικών σχολείων, τα διαγνωστικά τεστ πέτυχαν να εντοπίσουν τις αδυναμίες μαθητών, όμως από εκεί και πέρα δεν αξιοποιήθηκαν, η κόπωση των μαθητών ήταν μεγαλύτερη από ό,τι πέρσι, το ενδιαφέρον των μαθητών για το σχολείο αυξήθηκε αλλά και για λόγους βαθμοθηρίας, η ύλη μπορούσε να διδαχθεί μέσα στο χρόνο αλλά δεν μπορούσε να αφομοιωθεί ικανοποιητικά. Ανάμεσα στις προτάσεις των ιδιωτικών εκπαιδευτικών ήταν και η μείωση των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων. Για μείωση των εξεταζόμενων μαθημάτων μίλησε και η πρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, επικαλούμενη τη διεθνή εμπειρία που μιλά για το πολύ 7 μαθήματα.

Το ζήτημα της συγκράτησης των μαθητών μέσα στο λύκειο απασχόλησε την πλειοψηφία των ομιλητών, χωρίς όμως κάποιος από αυτούς να αγγίξει τη φιλοσοφία του ίδιου του συστήματος που είναι επιλεκτικό και ελιτίστικο. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η αναφορά στους μαθητικούς αγώνες ενάντια στη μεταρρύθμιση, περιορίστηκε στη σχέση τους με την ενίσχυση της ιδιωτικής παιδείας (που σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΟΙΕΛΕ ενισχύθηκε αλλά όχι σε ποσοστό 25% όπως ειπώθηκε), ενώ η ουσία των αιτημάτων των μαθητών δεν απασχόλησε την ημερίδα.

Από την πλευρά τους, οι πρόεδροι του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και του Κέντρου Εκπαιδευτικής Ερευνας, υπεραμύνθηκαν της "μεταρρύθμισης" από την εφαρμογή της οποίας είδαν θετικές ενδείξεις και άφησαν περιθώρια για βελτιωτικές κινήσεις. Απαντώντας σε χτεσινά δημοσιεύματα του Τύπου, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο με ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι δεν πρότεινε καμία αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα και σε ό,τι αφορά τη βελτίωση των προγραμμάτων σπουδών και των βιβλίων, θα μελετήσει τις προτάσεις και θα τις αξιοποιήσει κατάλληλα. Επισημαίνει επίσης ότι είναι νωρίς για την εξαγωγή γενικών συμπερασμάτων.