Τα τραπεζικά χρέη των νοικοκυριών ξεπέρασαν τα 80 δισ. ευρώ και... αισίως άγγιξαν το 42% του ΑΕΠ. Ο ρυθμός της ετήσιας επέκτασης των στεγαστικών δανείων συνεχίζει να «τρέχει» με 28,5%, των δε καταναλωτικών με 23%, τη στιγμή που το ονομαστικό Εγχώριο Προϊόν της χώρας προβλέπεται να αυξηθεί το 2006 κατά 7%. Δηλαδή, τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια αυξάνουν το τρέχον έτος με ρυθμούς τριπλάσιους και τετραπλάσιους από τον αντίστοιχο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, κάτι φυσικά που είχε επαναληφθεί και τα προηγούμενα χρόνια. Αποτέλεσμα: Μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα 10 χρόνων, οι εργαζόμενοι της χώρας βρέθηκαν κυριολεκτικά αλυσοδεμένοι από ένα αδυσώπητο τραπεζικό σύστημα, το οποίο έχει πλέον εισχωρήσει παντού.

Το φαινόμενο της τραπεζικής υπερχρέωσης, είναι σχετικά καινούριο στη χώρα μας. Ολοι θυμούνται, ότι έως τα τέλη της δεκαετίας του '80, για να πάρει κάποιος στεγαστικό ή καταναλωτικό δάνειο από τράπεζα, έπρεπε να περάσει από «σαράντα κύματα». Η κατάσταση άλλαξε άρδην από τις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν το τραπεζικό κεφάλαιο «απελευθερώθηκε» από τα... κρατικά δεσμά, ενώ παράλληλα ξεκίνησε και η φάση - δειλά στην αρχή, πιο επιθετικά στη συνέχεια - της ιδιωτικοποίησης των τραπεζών. Είχαμε ήδη εισέλθει στον αστερισμό της Συνθήκης του Μάαστριχτ, και η Ελλάδα έπρεπε να προσαρμοστεί στα... σύγχρονα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα. Ετσι, μαζί με τις ιδιωτικοποιήσεις κερδοφόρων κρατικών επιχειρήσεων και τις πολιτικές λιτότητας σε μισθούς και συντάξεις, εξελίχθηκε και ο τραπεζικός δανεισμός.

Και είναι πραγματικά άξια θαυμασμού η πανουργία με την οποία το καπιταλιστικό σύστημα επιχειρεί να λύσει, προσωρινά έστω, τις αντιθέσεις που το ίδιο δημιουργεί. Η μεταφορά κερδοφόρων περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου στο κεφάλαιο, η διάλυση των εργασιακών σχέσεων που εντείνει την εκμετάλλευση των εργαζομένων, αλλά και οι πολιτικές λιτότητας σε μισθούς και συντάξεις, από τη μια πλευρά οδηγούν σε υπερκέρδη για τους κεφαλαιοκράτες, από την άλλη όμως αδυνατίζουν την αγοραστική δύναμη εκατομμυρίων εργαζομένων. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα εμπορεύματα που παράγουν μαζικά οι επιχειρήσεις, θα πρέπει και να καταναλωθούν από τους εργαζομένους, διαφορετικά απειλείται να σπάσει η αλυσίδα της κεφαλαιοκρατικής αναπαραγωγής. Πώς όμως θα γίνει αυτό, από τη στιγμή που η καταναλωτική ικανότητα των τελευταίων έχει υπονομευτεί; Στο σημείο αυτό επεμβαίνει το τραπεζικό σύστημα, στο οποίο καταλήγουν τα πλεονάζοντα κεφάλαια από το σύνολο των μορφών της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Το τελευταίο, μέσω της αφειδούς παροχής δανείων, λαδώνει τα γρανάζια του συστήματος, το οποίο απειλούνταν από την υποκατανάλωση των λαϊκών στρωμάτων. Και όχι μόνο προσφέρει την πρώτη ύλη - τα δάνεια - για να συνεχιστεί ο κύκλος της αναπαραγωγής, αλλά τα προσφέρει με δυσβάστακτους τοκογλυφικούς όρους. Ετσι δημιουργούνται τα τραπεζικά υπερκέρδη.

Κάποια στιγμή όμως ο κύκλος της... θαυμαστής αλυσίδας θα σπάσει. Πότε μπορεί να συμβεί αυτό; Σε περιόδους υψηλών επιτοκίων, όπως σήμερα. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Οπότε η συνέχεια είναι προβλέψιμη και οδυνηρή. Αναγκαστικοί πλειστηριασμοί, κατασχέσεις ακινήτων και έπεται συνέχεια. Οι εργαζόμενοι, το λαϊκό κίνημα, θα πρέπει να διεκδικήσουν μισθούς που θα τους επιτρέπουν να ζουν χωρίς τα δεκανίκια - τα δάνεια - των τραπεζών. Και αν αυτό δεν μπορεί να τους το διασφαλίσει το υπάρχον σύστημα, τότε ας παλέψουν να το ανατρέψουν...