Τα κόμματα δεν υπάρχουν αφ' εαυτού τους. Ειδικά τα κόμματα εξουσίας. Υπάρχουν, λειτουργούν και δρουν για να προωθούν και να εκπροσωπούν ιδέες, προγράμματα και συμφέροντα. Ταξικά συμφέροντα.

*

Με τα κόμματα, ισχύει ακριβώς η ίδια σκέψη που διατύπωνε ο Μαρξ για τους ανθρώπους: Αλίμονο, δηλαδή, αν δεχόμασταν για τον κάθε άνθρωπο την άποψη που ο ίδιος έχει για τον εαυτό του.

*

Τα κόμματα κρίνονται αντικειμενικά, πέρα από τον υποκειμενισμό των μελών τους, πέρα από τον «μαυρογιαλουρισμό» των στελεχών τους και πέρα από την προπαγανδιστική φλυαρία των μηχανισμών τους.

Το ΠΑΣΟΚ, όπως και κάθε κόμμα, κρίνεται αντικειμενικά, από τις θέσεις του και από τις πράξεις του. Από τα προγραμματικά, τα κυβερνητικά και τα αντιπολιτευτικά του πεπραγμένα.

*

Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα βαθύτατα ενσωματωμένο στο πολιτικό σύστημα του καπιταλισμού, αποτελεί πυλώνα του ιμπεριαλιστικού κατεστημένου, είναι κόμμα της άρχουσας τάξης.

Η πορεία του και η απόσταση που χωρίζει την ιστορική του αφετηρία από την κατοπινή του μετάλλαξη, δεν είναι κάτι το πρωτοφανές ούτε κάτι το απροσδόκητο. Αντανακλά και συνάδει με τη γενικότερη πορεία της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας.

***

Η εν εξελίξει κρίση στο ΠΑΣΟΚ δεν αφορά σε τίποτα τον ταξικό προσανατολισμό του.

Το ΠΑΣΟΚ του Γ. Παπανδρέου και του Β. Βενιζέλου, όπως πριν του Σημίτη, όπως πιο πριν του Αντρέα Παπανδρέου, είναι το κόμμα του «πάμε χέρι - χέρι με τον Κλίντον», του «ευχαριστούμε τις ΗΠΑ» και του «έχουμε κοινούς στόχους με τις Ηνωμένες Πολιτείες».

*

Είναι το κόμμα του Μάαστριχτ, του ευρωσυντάγματος, της «ευελφάλειας» κατά τις υποδείξεις της συνόδου στη Λισαβόνα και της ιδιωτικοποίησης της Παιδείας κατά τις εντολές της συνόδου στην Μπολόνια.

*

Το ΠΑΣΟΚ είναι το κόμμα του «σχεδίου Ανάν», της υπόθεσης Οτσαλάν, της συμφωνίας της Μαδρίτης, της νέας δομής του ΝΑΤΟ και της «νέας τάξης», με ενεργητική συμμετοχή και συνενοχή σε εγκλήματα που ξεκινούν από Κόσσοβο και Βοσνία, και φτάνουν μέχρι Ιράκ και Αφγανιστάν.

*

Είτε μιλάμε για το ΠΑΣΟΚ του Παπανδρέου, είτε του Βενιζέλου, είτε κάποιου «τρίτου πόλου», πρόκειται για το κόμμα που έταζε «καλύτερες μέρες» και έφερε τη διά νόμου (!) απαγόρευση στις αυξήσεις των μισθών.

Που υποσχόταν απαλλαγή από το χωροφύλακα και έφερε τις τρομοκάμερες, τους τρομονόμους, τη Σέγκεν, τη Σκότλαντ Γιαρντ, το «φραγγέλιο» και τον «κοινωνικό αυτοματισμό».

Που η φρασεολογία του περί «μη προνομιούχων» έσκασε σαν τη φούσκα της Σοφοκλέους, προς όφελος των «νέων τζακιών», των «αλογομούρηδων - επενδυτών», των εθνικών εργολάβων και των εθνικών προμηθευτών.

Που ο απύλωτος πρώιμος λαϊκισμός του κατρακύλησε σε μια έξαλλη υποκρισία και κατέληξε σε μια ευθεία αντιλαϊκή επιθετικότητα, με γκεμπελίστικες μεθόδους κατά των εργαζομένων - «ρετιρέ», με σαμποτάζ κατά των αγροτών, με ιδιώνυμα κατά των μαθητών, με επιστρατεύσεις κατά των ναυτικών, με ξυλοδαρμούς κατά των συνταξιούχων.

***

Η Χαριλάου Τρικούπη δεν αναζητά πολιτική. Αυτή είναι δεδομένη. Εκείνο που ψάχνει είναι την ηγεσία που θα εκπροσωπήσει τη ρητορική του καιροσκοπισμού και της δημαγωγίας, στη νέα εποχή που ανοίγεται για το ΠΑΣΟΚ.

*

Τόσο ο Παπανδρέου, όσο και ο Βενιζέλος δεν κρύβουν ότι η επόμενη μέρα του ΠΑΣΟΚ θα είναι ένα σάλτο από τη θεωρία του «κέντρου» σε μια αριστερόστροφη παραμυθία, με την ΠΑΣΟΚική νομενκλατούρα να αναζητά την επανακατάληψη της «κουτάλας» μέσω της διακίνησης της κεντροαριστερής απάτης.

*

Ποιος είναι ο καταλληλότερος να εκφράσει από πλευράς του ΠΑΣΟΚ τον έτερο πόλο του δικομματισμού - διπολισμού της μετεκλογικής περιόδου; Ο Παπανδρέου, ο Βενιζέλος, ο «τρίτος»; Το ερώτημα είναι υπαρκτό. Αλλά δεν αφορά την πραγματική Αριστερά της αμφισβήτησης, της ρήξης, της ανατροπής.