«Μέγα έλλειμμα» διαπιστώνουν στο χώρο της διανόησης. Λείπουν, λένε, διανοούμενοι πρόθυμοι και ικανοί να μιλήσουν στην κοινωνία και να δράσουν στην πολιτική, να εκφράσουν τις προοδευτικές ιδέες, να ηγηθούν της ηθικής αντίστασης στην παρακμή, να σταθούν αρωγοί στην ταξική αντεπίθεση κατά του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, συναγωνιστές στις πατριωτικές μάχες του λαού μας κατά της νέας τάξης του ιμπεριαλισμού. Δηλώνουν, με λύπη και θυμό, ότι η συντριπτική πλειοψηφία των σημερινών διανοουμένων είναι μικρής εμβέλειας, ενώ πάρα πολλοί έχουν ενταχθεί πλήρως και υπηρετούν, με το αζημίωτο φυσικά, το «σύστημα».

Και προχωρούν: «Δε λείπουν μόνο οι ογκόλιθοι της αριστερής διανόησης, αλλά και διανοούμενοι που δεν ανήκαν στην Αριστερά, ούτε είχαν ενεργή σχέση με το λαϊκό κίνημα, αλλά το έργο τους είναι σημαντικό και, εν τέλει, προοδευτικό. Πού είναι σήμερα διανοούμενοι της "άλλης όχθης" όπως ο Παπανούτσος, ο Σεφέρης, ο Χατζηκυριάκος - Γκίκας, ο Χατζιδάκις, ο Χορν, ο Ανδρόνικος και πολλοί άλλοι;».

Η ανεύρεσή τους δεν είναι εύκολη. Κάποιοι απ' αυτούς «περπατούν στα σκοτεινά» και πισωπατούν έντρομοι για να μην τυφλωθούν από τα φώτα της δημοσιότητας κι άλλοι «χτίζουν» γύρω τους «τείχη συνείδησης», για να μην τους βρει το χρήμα και τους αγοράσει. Και υπάρχουν εκείνοι - έστω λίγοι - που τολμούν να βγουν στο «ξέφωτο» για να συγκρουστούν απευθείας με τη φιλοσοφία της αποενοχοποιημένης αδράνειας και την εξουσία τάξεων, καθεστώτων και καταστάσεων. Ολοι αυτοί - και ιδίως οι τελευταίοι - πολλές φορές ξεχνιούνται, ή υποβαθμίζεται το ήθος και το θάρρος τους να πορευτούν «ορθοστατούντες και ορθοβαδίζοντες» στην εποχή της «λυγισμένης μέσης».