Τετάρτη 7 Φλεβάρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 40
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
O «δικός» μας Ξενάκης...

Τη μουσική του δεν την καταλάβαινα. Για να πω όλη την αλήθεια «κάτι» απ' αυτή που άκουσα ούτε καν με ευχαρίστησε. Βεβαίως, δε φταίει γι' αυτό η μουσική του, αλλά ο πολύ κοντινός ορίζοντας των μουσικών γνώσεων κι επιλογών μου. Για τον ίδιο και τη ζωή του λίγα είχα μάθει, «μέσες άκρες». Οτι κάποτε «πέρασε» από το ΚΚΕ, πήρε μέρος στην Αντίσταση, τραυματίστηκε στα «Δεκεμβριανά», έφυγε παράνομα στο εξωτερικό και από τότε μέχρι και τη μεταπολίτευση του 1974, δεν του επιτρεπόταν να επιστρέψει στην Ελλάδα.

Δε γνώριζα, λοιπόν, σχεδόν τίποτα από το έργο του και ήξερα ελάχιστα για τη ζωή του. Κι, όμως, γι' αυτόν τον «άγνωστό» μου Ιάννη Ξενάκη, που «έφυγε» για πάντα την περασμένη Κυριακή, ένιωθα υπερήφανος. Υπερήφανος ως Ελληνας και ως αριστερός.

Ως Ελληνας ένιωθα υπερήφανος που ένας ομόφυλός μου, ένας συμπατριώτης μου, άνοιγε νέους δρόμους στη μουσική. Τι κι αν δεν μπορούσα να «περπατήσω» στους «δρόμους» της πρωτοποριακής, της καινοτόμας μουσικής του; Τι κι αν στ' αυτιά μου η «συμπαντική» αρμονία των ήχων της μουσικής του έφτανε σαν, ατάκτως ερριμμένα, ηχητικά σήματα, προερχόμενα από «Αγνώστου Ταυτότητας Ιπτάμενα Αντικείμενα»; Τι κι αν δεν αντιλαμβανόμουν, ούτε θεωρητικώς, πώς συνδυάζεται η λογική των μαθηματικών με το συναίσθημα των μουσικών φθόγγων; Ημουν περήφανος που αυτός ο άνθρωπος μιλούσε στη γλώσσα μου, είμαστε απόγονοι του ίδιου πολιτισμού.

Ως αριστερός ένιωθα, επίσης, πολύ υπερήφανος που ένας ομοϊδεάτης μου, ήταν ο στοχαστής που ωθούσε την ανθρωπότητα από την άγνοια στη γνώση, έδινε δημιουργικό περιεχόμενο στην ανθρώπινη δραστηριότητα, συνέβαλε στη διαμόρφωση μιας άλλης - μιας «ιδανικής» - πανανθρώπινης κοινωνίας.

Δεν είχα προσπαθήσει ποτέ να μάθω αν και σήμερα δήλωνε Ελληνας και παρέμεινε αριστερός. Δε μ' ένοιαζε, άλλωστε. Για μένα ήταν πάντα ο Ελληνας που, με το έργο του, πρόβαλε σ' όλο τον κόσμο την Ελλάδα της αρχαιοελληνικής παιδείας και αναδείκνυε τη δυνατότητα μιας σύγχρονης Ελλάδας της πρωτοποριακής δημιουργίας. Αυτή η Ελλάδα δε χωράει σε σύνορα, ούτε σε ταυτότητες εθνικότητας και θρησκεύματος. Και παρέμεινε πάντα ο αριστερός που συνδύαζε τον σκληρό ήχο των κομπιούτερ με την απαλή λαλιά του ανθρώπου που τραγουδά την ομορφιά μιας κοινωνίας του δίκιου και της αλληλεγγύης, μιας μελλοντικής κοινωνίας του σοσιαλισμού.

Αλλά, ακόμα κι αν κάπου, κάπως, κάποτε είχε διαφοροποιηθεί πολιτικά, ήταν εκείνο το ανεξίτηλο σημάδι του όλμου των «Δεκεμβριανών» στο πρόσωπό του - το απέκτησε πολεμώντας για το δίκιο, ως μέλος της μεγάλης συντροφιάς των γενναίων που ηττήθηκαν στο παρελθόν, για να νικήσουν στο μέλλον - που μ' έκανε να θεωρώ αυτόν τον παγκοσμίως γνωστό και αναγνωρισμένο επιστήμονα, έναν εσαεί «δικό» μας άνθρωπο.

Ο Μίκης Θεοδωράκης - ο άλλος πανανθρώπινος Ελληνας της μουσικής και της πάλης για την κοινωνική απελευθέρωση - είπε για το θάνατο του Ιάννη Ξενάκη: «Δόξασε την Ελλάδα, ενώ μέσα του η φλογερή του αγάπη γι' αυτήν, λόγω και των ιστορικών συνθηκών, είχε μεταβληθεί σε ασήκωτο πόνο». Πράγματι, για τους νικητές του Εμφυλίου και την κυρίαρχη τάξη της εξουσίας στη χώρα μας, ο Ξενάκης ήταν ο «ξένος», ενώ για τους ηττημένους και το λαό μας ήταν ο «δικός» μας. Κι αυτό το γνώριζε πολύ καλά κι εκείνος...


Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ