Παπαγεωργίου Βασίλης

Το κείμενο αυτό -με τίτλο «Νέα Οικονομία-Νέα Πολιτική»- ήταν στη Γραμματεία Οικονομικών και Ανάπτυξης της ΝΔ. Είχε ημερομηνία 5.9.2000 και αποσύρθηκε αργά το βράδυ της 9.5.2001. Η ευθύνη ρίχτηκε στο συντάκτη του κειμένου, τον καθηγητή Τρ. Κολλίτζα, που είναι μέλος της Γραμματείας Οικονομικών και Ανάπτυξης του κόμματος.

Ιδού πέντε σημεία της πρότασης της ΝΔ όπως τα κατέγραψε, ανήμερα της συζήτησης στη Βουλή (10.5.2001) το «Βήμα»:

1. Η σταδιακή μετατροπή του υφιστάμενου δημόσιου κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα, με την καθιέρωση τριών πυλώνων «κατά τα πρότυπα των προτάσεων της Διεθνούς Τράπεζας».

2. Η αύξηση της μέσης ηλικίας συνταξιοδότησης, παρά τη δημόσια δήλωση στελεχών της ΝΔ για διατήρηση των υφιστάμενων ορίων συνταξιοδότησης.

3. Η επανεξέταση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων.

4. Το επαχθέστερο για τους ασφαλισμένους μέτρο, που είναι η «σκέψη» της Γραμματείας Οικονομικών και Ανάπτυξης της ΝΔ για τον υπολογισμό των συντάξεων με βάση τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου του ασφαλισμένου (σ.σ. δικές μας οι υπογραμμίσεις) όχι της τελευταίας πενταετίας που ισχύει στο ΙΚΑ ή της δεκαετίας που πρότεινε ο υπουργός Εργασίας κ. Αν. Γιαννίτσης. Η θέση αυτή, σύμφωνα με τις αναλογιστικές μελέτες, μπορεί να συρρικνώσει τις νέες συντάξεις σε ποσοστό ως και 30%.

5. Η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της κύριας Ασφάλισης και η μεταφορά στον ελεύθερο ανταγωνισμό του ιδιωτικού τομέα των επικουρικών συστημάτων και άλλων παροχών.

Και γιατί τέτοια έκπληξη; Μα υπάρχουν τα....site του Σημίτη και του Τζουμάκα απ' το 1992, ακολούθησαν εκείνα των βιομηχάνων, του Σπράου και πολλών άλλων που αποδεικνύουν ότι τα δύο κόμματα -επειδή κινούνται βασικά στις ίδιες κατευθύνσεις- αντιγράφουν ο ένας τις προτάσεις του άλλου -ανάλογα με τη θέση που βρίσκονται- και χρησιμοποιούν ακόμα την ίδια επιχειρηματολογία.

Ιδού ένα μικρό χρονικό:

• Πριν την ψήφιση του νόμου 2084/92, το καλοκαίρι του 1992, η τότε κυβέρνηση της ΝΔ είχε καλέσει στην Ελλάδα τους εμπειρογνώμονες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Οταν παραδόθηκε το πόρισμα, ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας Στ. Μάνος πάνω στη φόρα έλεγε ότι με τις νέες επεμβάσεις θα εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα των Ταμείων για τριάντα και σαράντα χρόνια.

Ε, δε θυμίζει την επιχειρηματολογία του Τ. Γιαννίτση για μέτρα με προοπτική το 2020;

• Την 1.6.1992 είχε δημοσιοποιηθεί το σχέδιο του ΠΑΣΟΚ για την Κοινωνική Πολιτική, το περίφημο σχέδιο Τζουμάκα, το οποίο, μεταξύ των άλλων, προβλέπει την κατάργηση των κατώτερων ορίων συνταξιοδότησης, τον υπολογισμό της σύνταξης, με βάση όλο το χρόνο του ασφαλιστικού βίου, αύξηση των ορίων ηλικίας για σύνταξη και σύνδεση των ορίων με το μέσο όρο ζωής, μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών. Δηλαδή, ο υπολογισμός της σύνταξης με βάση όλο το χρόνο του ασφαλιστικού βίου είναι πρόταση του Τζουμάκα. Μάλιστα, όταν η ΝΔ συνέταξε, με βάση το πόρισμα των ξένων εμπειρογνωμόνων, το σχέδιο νόμου - που έγινε ο νόμος 2084/92 - ο Οικονομικός Ταχυδρόμος (ΟΤ) πρότεινε να αποσυρθεί το σχέδιο της ΝΔ και να συνταχτεί νέο με βάση το σχέδιο Τζουμάκα. Μετά την ψήφιση του νόμου 2084/92 ο ΟΤ έγραψε στις 10.9.1992: «Κι όμως βοήθησε και το ΠΑΣΟΚ. Απ' τις κυριότερες ρυθμίσεις του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, οι 31 είχαν προταθεί απ' το ΠΑΣΟΚ, οι 26 από τη ΓΣΕΕ και μόνο οι 23 απ' την Επιτροπή Φακιολά».

Ο νόμος 2084/92 ήρθε να προστεθεί στους δυο άλλους αντιασφαλιστικούς νόμους της ΝΔ, στον 1902/90 και στον 1976/91.

Και μετά την ψήφιση του νόμου 2084/92 ο Κ. Σημίτης έγραψε στα «Νέα» της 19.9.1992 τον επίλογο του Ασφαλιστικού με τίτλο: «Και πάλι αναρχία και αδιέξοδο». «Απαιτείται ένα σύστημα που να ορίζει σαφώς τους ρόλους της κοινωνικής πρόνοιας, της Κοινωνικής Ασφάλισης, αλλά και της ιδιωτικής ασφάλισης, έτσι ώστε να λειτουργούν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά», έγραφε τότε ο Κ. Σημίτης και πρότεινε το «σύστημα των τριών επιπέδων»:

Α. Μια ενιαία, «εθνική» σύνταξη, χρηματοδοτούμενη απ' το κράτος.

Β. Μια σύνταξη αναλογική του εισοδήματος, χρηματοδοτούμενη από εισφορές.

Γ. Μια «κλαδική σύνταξη», που θα χορηγείται από φορείς, που θα προσομοιάζουν με τα σημερινά επικουρικά ή κλαδικά ταμεία, αλλά τα οποία θα μπορούν να διαμορφώσουν σχήματα που κρίνονται από τα ίδια αναγκαία, ίσως και με τη συνεργασία της ιδιωτικής ασφάλισης.

• Το Φλεβάρη του 1996 το ΙΟΒΕ (Ινστιτούτο των βιομηχάνων) πρότεινε την «ανάπτυξη ενός τριαξονικού συστήματος συντάξεων».
• Τον Οκτώβρη του 1997 δόθηκε στη δημοσιότητα η έκθεση για το Ασφαλιστικό του καθηγητή Γ. Σπράου και του συμβούλου του πρωθυπουργού, Πλ. Τήνιου.

Κεντρική ιδέα της έκθεσης είναι οι τρεις στυλοβάτες ή τα τρία επίπεδα συντάξεων:

1. Το πρώτο επίπεδο αντιστοιχεί στην κοινωνική πρόνοια. Δίδεται είτε μια ομοιόμορφη σύνταξη σε όλους άνω κάποιας ηλικίας («εθνική σύνταξη»), είτε μια εγγύηση κατώτατου εισοδήματος συχνά με έλεγχο οικονομικών δυνατοτήτων. Χρηματοδοτείται από τη γενική φορολογία.

2. Το δεύτερο επίπεδο αντιστοιχεί στην αναπλήρωση εισοδήματος. Λειτουργεί όπως το σημερινό σύστημα, αλλά χωρίς κλαδικές και άλλες διαφοροποιήσεις. Χρηματοδοτείται με το διανεμητικό σύστημα (από την επόμενη γενιά).

3. Το τρίτο επίπεδο αντιστοιχεί στην κλαδική αποταμίευση, συνήθως σαν επαγγελματική ασφάλιση που εξασφαλίζει τις διαφοροποιήσεις. Χρηματοδοτείται με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, που εκμηδενίζει τις πιθανότητες επιδότησης της μιας επαγγελματικής ομάδας από άλλη. Το τρίτο επίπεδο είναι συνήθως ιδιωτικό...

Οπως αποκάλυψε η «Ελευθεροτυπία» (25.10.1997) - επικαλούμενη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας του 1994 - η πρόταση αυτή «είναι ακριβής μετάφραση - λέξη προς λέξη - της χιλιανής επιλογής».

• Ο πρώτος στυλοβάτης είναι μια «εθνική σύνταξη», η οποία δίδεται με προνοιακά κριτήρια σε όλους τους πολίτες άνω κάποιας ηλικίας και (πιθανώς) κάποιου εισοδήματος. Χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και μπορεί να αναπληρώνει 10-20% του εισοδήματος.
• Ο δεύτερος στυλοβάτης αναπληρώνει το εισόδημα και υπόσχεται σύνταξη περί τα 30-40% του τελικού εισοδήματος, χρηματοδοτούμενη, όπως οι σημερινές συντάξεις μέσω υποχρεωτικών εισφορών.
• Ο τρίτος στυλοβάτης βασίζεται στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα, εισπράττοντας δεδομένο ποσοστό του εισοδήματος και αποδίδοντας ποσά κυμαινόμενα ανάλογα με τις μακροχρόνιες αποδόσεις της κεφαλαιαγοράς. Η κεφαλαιοποιητική («τρίτη») σύνταξη σε άλλες χώρες, είναι υποχρεωτική, ενώ σε άλλες είναι οργανωμένη σε επαγγελματική βάση (της εταιρίας ή του κλάδου).

Τριφασική, λοιπόν, η εξαπάτηση των δύο κομμάτων με στόχο πάντα -κατ' εντολήν των διεθνών οργανισμών- να κατακρεουργηθούν οι κοινωνικές παροχές και να εξαθλιωθούν οι συνταξιούχοι.