Συνεχίστηκαν και εντάθηκαν τη βδομάδα που πέρασε οι διεργασίες γύρω από την ΠΓΔΜ, με την επίσκεψη την Τρίτη στην Αθήνα του αναπληρωτή πρωθυπουργού Μπ. Οσμάνι, αλλά κυρίως με την «εν κρυπτώ» συνάντηση που είχαν την Πέμπτη στη Θεσσαλονίκη οι ΥΠΕΞ Ελλάδας και Σκοπίων, Ν. Κοτζιάς και Ν. Ντιμιτρόφ, τη δεύτερη μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, η συνάντηση αφορούσε «ζητήματα διμερούς ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της περαιτέρω ενίσχυσης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης» ενώ αμφότεροι οι υπουργοί εξέφρασαν «την κοινή προσδοκία» ότι στην επικείμενη συνάντηση των αντιπροσωπειών τους με τον Μ. Νίμιτς στην Νέα Υόρκη, στις 17 και 18 Γενάρη, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ θα παρουσιάσει «ένα αρχικό πλαίσιο εντός του οποίου θα προωθηθεί η διαδικασία».

Σ' αυτό το πνεύμα, οι δυο υπουργοί συζήτησαν «επί της ακολουθητέας μεθοδολογίας, της προσέγγισης των δύο πλευρών και του πλαισίου που αφορά στο ζήτημα της ονομασίας, ενώ συμφώνησαν όπως αναλάβουν ενεργότερο ρόλο στις συζητήσεις για να υπερβούν την διαφορά στο θέμα του ονόματος». Θυμίζουμε ότι μέσα στον Γενάρη προγραμματίζεται ακόμα η επίσκεψη Στόλτενμπεργκ στα Σκόπια, ενώ ανάλογα με τις εξελίξεις, ανοιχτό παραμένει και το ενδεχόμενο συνάντησης των πρωθυπουργών Ελλάδας - ΠΓΔΜ, στο περιθώριο του Νταβός.

Στο μεταξύ, σε συνέντευξή του σε τηλεοπτικό σταθμό τη Δευτέρα, ο Ν. Κοτζιάς έδωσε το στίγμα των στρατηγικών επιδιώξεων της κυβέρνησης αναφορικά με την ΠΓΔΜ και συνολικά τα Βαλκάνια, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Εμείς είμαστε μια κυβέρνηση που θα λύσουμε, τολμάμε και θα το λύσουμε το πρόβλημα, εφόσον και η απέναντι πλευρά δείξει ορθολογισμό, το πρόβλημα του ονοματολογικού που σπαταλά δυνάμεις από την πλευρά και της Ελλάδος και των Βαλκανίων συνολικά. Εμείς τολμάμε και δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να πάρουμε πάνω μας ιστορικές ευθύνες (...) Θέλουμε η χώρα μας να πάψει να είναι φυλακισμένη της Ιστορίας και να αποτελέσει εκείνον τον παράγοντα, τον ηγετικό θα έλεγα, που θα δώσει σταθερότητα και ασφάλεια σε όλη την περιοχή (...) και θα της δώσει και μια δυνατότητα για μεγαλύτερη ένταξη στους διεθνείς οργανισμούς».

Πρόσθεσε μάλιστα ότι αν η τελική συμφωνία φτάσει σε δημοψήφισμα στη γείτονα χώρα και απορριφθεί, «το κόστος για την ίδια αυτήν τη χώρα θα είναι μεγαλύτερο απ' αυτό που μπορεί να φανταστεί κανείς σήμερα».

Παρόμοιες δηλώσεις έκανε την επόμενη μέρα και ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης σε ραδιοφωνική συνέντευξη, όπου ανάμεσα σε άλλα είπε: «Δεν πρέπει να χαθεί αυτή η ευκαιρία. Διότι συμπίπτει και με μια προσπάθεια που φαίνεται ότι έχει αποτελέσματα, η χώρα μας να σταθεί στα πόδια της, στο πεδίο της οικονομίας. Αρα, το να επιλύσει αυτό το θέμα με την γειτονική χώρα της FYROM, θεωρώ ότι ανεβάζει την αξιοπιστία της στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και απέναντι στους Ευρωπαίους εταίρους και εμπεδώνει αυτό που χαρακτηρίζει την Ελλάδα, ως ένας πυλώνας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή».

Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση συνδέει τις διευθετήσεις που θα δώσουν ώθηση στην «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» των Βαλκανίων με την αναβάθμιση του ρόλου της στην περιοχή, στόχος που σχετίζεται άμεσα με την ανάκαμψη της οικονομίας και την ανάδειξη της χώρας σε ενεργειακό και διακομιστικό κόμβο. Σ' αυτήν την κατεύθυνση δηλώνει αποφασισμένη να πετύχει συμφωνία με την ΠΓΔΜ.

Παράλληλα, δεν περνά απαρατήρητο ότι το όλο θέμα αξιοποιείται και για να τροφοδοτούνται διεργασίες στο αστικό πολιτικό σύστημα, με τη συζήτηση να αφορά τόσο τον κυβερνητικό συνασπισμό ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, όσο και τη ΝΔ, ενώ κυκλοφορούν πληροφορίες ότι ετοιμάζεται νέος πολιτικός φορέας στη Βόρεια Ελλάδα, με «σημαία» το «όχι» στην αναγνώριση της ΠΓΔΜ με όνομα που θα περιέχει τον όρο «Μακεδονία».

Παρέμβαση επιχειρείται επίσης από την Εκκλησία και διάφορους κύκλους της ελληνοαμερικανικής ομογένειας, ενώ στη Θεσσαλονίκη προγραμματίζεται συλλαλητήριο στις 21/1 από οργανώσεις που εμφανίζονται ως «ομάδες πολιτών», με αίτημα τη μη αναγνώριση της ΠΓΔΜ με όνομα που θα περιέχει τον όρο «Μακεδονία».

Σε κάθε περίπτωση, εθνικισμός και κοσμοπολιτισμός έχουν κοινό υπόβαθρο σε ό,τι αφορά την προωθούμενη διευθέτηση για την ΠΓΔΜ. Κι αυτό δεν είναι άλλο από τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή.

Ετσι, απέναντι στην κυρίαρχη άποψη ότι η «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» των Βαλκανίων, με καθοριστική συμβολή της Ελλάδας, θα αναβαθμίσει το ρόλο της στην περιοχή, μερίδα του εθνικιστικού αστικού μπλοκ θέτει «προβληματισμούς» για το κατά πόσο η κυβέρνηση παζαρεύει επαρκή ανταλλάγματα για τον επικείμενο συμβιβασμό και για το αν αυτός τελικά υπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης.

Με αρθρογραφία στον Τύπο (π.χ. στις εφημερίδες «Δημοκρατία» και «Εστία» του συγκροτήματος Φιλιππάκη), εκφράζονται αμφιβολίες για το κατά πόσο η Ελλάδα θα διατηρήσει και θα αναβαθμίσει το ρόλο της στα Βαλκάνια, ή θα χάσει την αξία που έχει σήμερα για την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, αν η ΠΓΔΜ και η Αλβανία γίνουν πλήρη μέλη στη μία και στην άλλη ιμπεριαλιστική συμμαχία αντίστοιχα. Δηλαδή, και ο δικός τους καημός είναι τα κέρδη και οι απώλειες που θα μετρήσει η αστική τάξη στη μία και στην άλλη εκδοχή των εξελίξεων.