ΤΙΡΑΝΑ - ΣΚΟΠΙΑ - ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.--

Την προώθηση των επόμενων γεωπολιτικών στόχων ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ στη «σκακιέρα» των Δυτικών Βαλκανίων προωθούν, ιδιαίτερα εντατικά και αυτό το διάστημα, Αμερικανοί και ευρωενωσιακοί αξιωματούχοι, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τη δράση ανταγωνιστών, όπως της Ρωσίας και της Κίνας πρώτα και κύρια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στο τελευταίο τριήμερο είχαμε τον Αμερικανό βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ στην Αθήνα, όπου ήταν ιδιαίτερα σαφής για τους απώτερους στόχους της συμφωνίας των Πρεσπών και την πολιτική της Ουάσιγκτον στα Δυτικά Βαλκάνια. Είχαμε επίσης τους Αμερικανούς διπλωμάτες Τζον Ιραθ και Μπρέιντ Μπέρκλεϊ στην Πρίστινα, αλλά και την αντιπροσωπεία ευρωβουλευτών που πραγματοποίησε μέσα στο τελευταίο τριήμερο επαφές με κυβερνητικούς αξιωματούχους και αντιπολιτευόμενους ηγέτες σε Βελιγράδι, Τίρανα και Σκόπια (όπου μεταβαίνουν σήμερα) με ανάλογη ατζέντα.

Στις δηλώσεις που έκανε, μετά τις επαφές του στην Αθήνα, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ σε Ελληνες δημοσιογράφους την Τετάρτη, εκθείασε τη σημασία της συμφωνίας των Πρεσπών, εκτιμώντας πως ήταν «το πιο σημαντικό, καθαρά διπλωματικό, επίτευγμα στην περιοχή, από την εποχή της συμφωνίας του Ντέιτον (σ.σ. 1995 που τερμάτισε τις πολεμικές συγκρούσεις στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη)». «Προειδοποίησε» ότι η εφαρμογή της «θα πάρει αρκετό καιρό», πως «δεν θα είναι εύκολη» και πως «θα υπάρχουν προβλήματα και σημεία τριβής σε όλη τη διαδρομή». Και διέκρινε τον «σκοτεινό» ρόλο της Ρωσίας, κατηγορώντας την πως «εξακολουθεί να προσπαθεί να υποσκάψει τη συμφωνία των Πρεσπών» επειδή είναι «αντίθετη στις ρωσικές φιλοδοξίες στην περιοχή».

Και συνέχισε απαντώντας στο αν οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις αλλαγές συνόρων στα Δυτικά Βαλκάνια με επίκεντρο τις επικείμενες διαπραγματεύσεις Σερβίας - Κοσσυφοπεδίου, ισχυριζόμενος ότι «οι ΗΠΑ δεν υποστηρίζουν την αλλαγή των συνόρων στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων», αφήνοντας ωστόσο ένα τέτοιο ενδεχόμενο «ανοικτό», υπό την προϋπόθεση πως τυχόν αλλαγές ή «οριοθέτηση» συνόρων θα συμπεριλαμβάνονται σε μία «συνολική συμφωνία», και τόνισε ότι «βασική παράμετρος θα ήταν η αμοιβαία αναγνώριση ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο».

Το βράδυ της Τετάρτης, οι Αμερικανοί διπλωμάτες Τζον Ιραθ και Μπρέιντ Μπέρκλεϊ συνάντησαν τον πρόεδρο του Κοσσυφοπεδίου Χασίμ Θάτσι (που είναι πρόθυμος για διαπραγματεύσεις με τη Σερβία, στις οποίες θα συμπεριλαμβάνονται και τα σύνορα), τον πρωθυπουργό του προτεκτοράτου Ράμους Χαραντινάι (που αντιτίθεται σφόδρα σε οποιεσδήποτε «ανταλλαγές εδαφών» με τη Σερβία και έχει επιβάλει δασμούς 100% σε προϊόντα από τη Σερβία και την Βοσνία - Ερζεγοβίνη). Πληροφορίες του βαλκανικού πρακτορείου IBΝΑ αναφέρουν πως οι Αμερικανοί απαίτησαν (ξανά...) άμεση άρση των δασμών της κυβέρνησης στη Σερβία, ώστε να διευκολυνθούν η έναρξη διαλόγου Βελιγραδίου - Πρίστινας και η συνέχιση του διαλόγου «ομαλοποίησης» των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών. Ο Θάτσι φέρεται να συμφωνεί πως οι «κρατικοί θεσμοί» του προτεκτοράτου πρέπει να αναλάβουν συντονισμένη δράση, «ευθυγραμμισμένη» με εκείνη των Αμερικανών «εταίρων» με στόχο τη διατήρηση και την ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Ο Χαραντινάι, από την πλευρά του, που έφυγε πρώτος από τη συνάντηση, επιχείρησε να καθησυχάσει τους Αμερικανούς, λέγοντας πως το προτεκτοράτο θα διατηρήσει τη «στενή φιλία» με τις ΗΠΑ.

Χτες, κλιμάκιο ευρωβουλευτών ολοκλήρωσε τις διήμερες επαφές με κυβέρνηση και αντιπολιτευόμενα κόμματα στην Αλβανία. Αφορμή δίνει η απόφαση της ΕΕ για το εάν θα δώσει «πράσινο φως» για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και αφετέρου οι εντεινόμενες ενδοαστικές συγκρούσεις κυβέρνησης - αντιπολίτευσης μετά την απόφαση δεκάδων αντιπολιτευόμενων βουλευτών από το Δημοκρατικό Κόμμα του Λουλζίμ Μπασά και του «Σοσιαλιστικού Κινήματος για την Ολοκλήρωση» της Μόνικα Κρεμάδι, για κλιμάκωση των διαδηλώσεων και διαμαρτυριών με αίτημα την παραίτηση του πρωθυπουργού Εντι Ράμα (που τον κατηγορούν για διαφθορά και σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα) και την προκήρυξη νέων εκλογών.

Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσαν χτες το πρωί στα Τίρανα οι ευρωβουλευτές, ζήτησαν από την κυβέρνηση Ράμα «να διαπραγματευτεί επειγόντως» με την αντιπολίτευση, ώστε να βρεθεί λύση που θα αποκλιμακώσει την πολιτική ένταση. Ειδικότερα, ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Κρίστιαν Πρέντα εκτίμησε ότι οι πιέσεις διαδηλωτών της αντιπολίτευσης μπορεί να γίνουν αφορμή και «σοβαρή απειλή» για «αποσταθεροποίηση της χώρας». Πρόσθεσε πως το Ευρωκοινοβούλιο στηρίζει τις συνομιλίες κυβέρνησης - αντιπολίτευσης ώστε να έχουν «αποτέλεσμα» πριν τις 19 Ιούνη, οπότε θα αποφασιστεί εάν η Αλβανία (και η Βόρεια Μακεδονία...) θα ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Σε σχετικό ρεπορτάζ του αλβανικού τηλεοπτικού δικτύου «Top Channel» επισημαίνεται η «απογοήτευση» που εξέφρασε ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών, Εσθονός, Τούνε Κέλαμ, εξαιτίας των «βαθιών αντιθέσεων κυβέρνησης - αντιπολίτευσης». Ο Γερμανός ευρωβουλευτής Κνουτ Φλεκενστάιν, που είχε προχτές αποδοκιμάσει έντονα τη στάση της αντιπολίτευσης στην Αλβανία εκφράζοντας «απογοήτευση», τόνισε πως ακόμη και εάν τα αντιπολιτευόμενα κόμματα έχουν δίκαιο, «το μποϋκοτάζ της βουλής δεν μπορεί να λύσει τίποτε».