Προσφέροντας μεγάλες εκπτώσεις και πολλές δόσεις, η κυβέρνηση θα προσπαθήσει από τις αρχές του 2002 να εισπράξει τα πρόστιμα των αυθαιρέτων 1ης και 2ης γενιάς (δηλαδή αυτά που χτίστηκαν μέχρι το 1993) και τα οποία σωρευτικά υπολογίζεται ότι αγγίζουν ίσως και τα 500 δισ. δρχ. Ηδη τις σχετικές ρυθμίσεις έχει επεξεργαστεί το ΥΠΕΧΩΔΕ και το νομοθέτημα βρίσκεται στο συναρμόδιο υπουργείο Οικονομικών για συνυπογραφή.

Σημειώνεται ότι τα πρόστιμα αυτά (ανέγερσης και διατήρησης) προσαυξάνονται κάθε χρόνο, και για πολλούς ιδιοκτήτες αυθαιρέτου μπορεί να φτάσει, ανάλογα με τα τετραγωνικά και την αντικειμενική αξία, σε μερικά εκατομμύρια δραχμές, ενώ η μέχρι τώρα ρύθμιση που ισχύει για έκπτωση 10%, σε περίπτωση που το ποσό καταβληθεί εφάπαξ, θεωρείται ότι απέτυχε να τους προσελκύσει να πληρώσουν.

Σύμφωνα με τις διατάξεις που προωθεί τώρα η κυβέρνηση:

• Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, που θα κληθούν να υποβάλουν σειρά δικαιολογητικών, θα μπορούν να πληρώσουν εφάπαξ το ποσό των προστίμων με μια έκπτωση 40% ή σε 36 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
• Σε περίπτωση που το αυθαίρετο αποτελεί τη μοναδική σε όλη την Ελλάδα κύρια κατοικία, που δεν ξεπερνά τα 150 τετραγωνικά και ανήκει σε άπορη ή πολύτεκνη οικογένεια ή σε οικογένεια που το ένα μέλος της έχει αναπηρία πάνω από 67%, τότε ο ιδιοκτήτης του θα μπορεί να πληρώσει εφάπαξ όλο το ποσό του προστίμου με έκπτωση 50% ή σε 48 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.

Σε χτεσινές δηλώσεις της η υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Ρ. Ζήση, είπε ότι οι ρυθμίσεις αυτές δε θα ισχύσουν για τα αυθαίρετα τρίτης γενιάς (δηλαδή αυτά που ανεγέρθηκαν μετά το 1994). Επίσης, υποστήριξε πως οι ρυθμίσεις αυτές «δε δημιουργούν πολεοδομικό κεκτημένο» και πως «σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν ότι νομιμοποιούν αυθαίρετα κτίσματα».

Ωστόσο, άλλες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ρυθμίσεις αυτές τελικά θα αποτελέσουν μέρος ενός ευρύτερου πολυνομοσχεδίου, με το οποίο η κυβέρνηση, εκμεταλλευόμενη την αντιπεριβαλλοντική αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος και με προφανείς προεκλογικές σκοπιμότητες, θα προχωρήσει σε εκτεταμένους αποχαρακτηρισμούς δασών και δασικών εκτάσεων, ώστε να νομιμοποιήσει δεκάδες χιλιάδες αυθαίρετα και να δώσει το «πράσινο φως» για τη δόμηση σε δάση και δασικές εκτάσεις που κατέχουν οι διάφοροι οικοδομικοί συνεταιρισμοί, αλλά και η Εκκλησία της Ελλάδας...