Το ΚΚΕ έχει έγκαιρα και με σαφήνεια τοποθετηθεί, και με τις Θέσεις για το 21ο Συνέδριό του, στη διαδικασία υλοποίησης του οποίου βρισκόμαστε, σχετικά με τον χαρακτήρα του ευρωπαϊκού, αλλά και του παγκόσμιου «Πράσινου New Deal». Πίσω από την προσπάθεια να εμφανιστεί ότι στόχος της πολιτικής αυτής είναι η προστασία του περιβάλλοντος, κρύβεται ο πραγματικός στόχος που δεν είναι άλλος από τη διαμόρφωση όρων ικανοποιητικής κερδοφορίας για νέες επενδύσεις στον τομέα της «πράσινης» Ενέργειας και άλλους κλάδους της οικονομίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο νόμος 4685/2020 του Χατζηδάκη - ο οποίος πλέον από τη θέση του υπουργού Εργασίας έρχεται να σαρώσει και τα εργασιακά δικαιώματα με το νέο κατάπτυστο νομοσχέδιο - φτάνει στο σημείο να περιορίζει ακόμη περισσότερο την προστασία των περιοχών Natura, δίνοντας τη δυνατότητα αλλαγών χρήσης γης για την εγκατάσταση ξενοδοχείων, λατομείων ακόμη και εντός προστατευόμενων περιοχών, ενώ διευκολύνεται η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ και επιταχύνεται η αδειοδότηση επενδύσεων στο όνομα της «πράσινης ανάπτυξης». Πρόκειται, βέβαια, για τον ορισμό της υποκρισίας να μιλά η κυβέρνηση, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ για «πράσινη ανάπτυξη», που θα προστατεύσει το περιβάλλον, όταν την ίδια στιγμή καίγονταν πάνω από 90.000 στρέμματα στην Κορινθία...

Για να τρέξουν οι «πράσινες μπίζνες» και να υλοποιηθούν με μεγαλύτερη ταχύτητα τα επενδυτικά σχέδια, ο εν λόγω νόμος κατάργησε την Αδεια Παραγωγής για τις ΑΠΕ και την αντικατέστησε με τη Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας, η οποία θα προκύπτει μετά από μια σύντομη και αυτοματοποιημένη διαδικασία ελέγχου της αίτησης, με μείωση στο ελάχιστο των δικαιολογητικών που απαιτούνται. Επιπλέον, δεν απαιτείται πια έκδοση απόφασης της Ολομέλειας της ΡΑΕ για την έγκριση ενός τέτοιου έργου, αφού στόχος ήταν να ολοκληρώνονται οι σχετικές διαδικασίες σε διάστημα μικρότερο των έξι μηνών.

Η κυβέρνηση προχώρησε, όμως, ακόμη περισσότερο, αφού παρέδωσε την ευθύνη των σχετικών ελεγκτικών διαδικασιών σε ιδιωτικές εταιρείες αξιολόγησης, μέσω του θεσμού των «πιστοποιημένων ιδιωτών αξιολογητών», ένα χρόνιο αίτημα των επενδυτών που ήθελαν να «χαλαρώσουν» ακόμη περισσότερο οι όποιοι περιβαλλοντικοί έλεγχοι γίνονταν στα επιχειρηματικά τους σχέδια.

Το υπουργείο δεν έκρυβε ότι επιδίωξή του με την εισαγωγή του «νέου θεσμού» των «Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» ήταν η επιτάχυνση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση των μεγάλων έργων ΑΠΕ και όχι μόνο, αλλά και η αφαίρεση έργου από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, οι οποίες πλέον παραμερίζονται σε μεγάλο βαθμό στα ζητήματα ελέγχου, ενώ παραμένουν τραγικά υποστελεχωμένες.

Σύμφωνα με το υφιστάμενο πλαίσιο αδειοδότησης ΑΠΕ, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί από τους νόμους 3468/2006 και τον πρόσφατο 4685/2020, τα έργα ΑΠΕ κατατάσσονται βασικά σε δύο κατηγορίες ανάλογα με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον. Στην κατηγορία «Α» εντάσσονται όσα έργα προβλέπεται να προκαλούν πολύ σημαντικές ή σημαντικές επιπτώσεις και απαιτείται η διεξαγωγή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την αδειοδότησή τους και στην κατηγορία «Β», όπου εντάσσονται όσα έργα θεωρούνται πως προκαλούν τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις κι επομένως δεν απαιτείται εκπόνηση ΜΠΕ. Με τις πρόσφατες τροποποιήσεις που επέφερε ο νόμος 4685 άλλαξαν κατά πολύ τα ανώτατα όρια των έργων που εντάσσονται στην κατηγορία «Β». Ειδικότερα, για τα φωτοβολταϊκά, ενώ το προηγούμενο όριο ήταν τα 2 MW πλέον χαρακτηρίζονται ως μικρά και εντάσσονται στη δεύτερη κατηγορία έργα ισχύος έως 10MW. Αντίστοιχα αύξηση στα όρια υπήρξε και για τις αιολικές εγκαταστάσεις, οι οποίες έως 10 MW εμπίπτουν στη δεύτερη, έναντι των 5 MW προηγουμένως.

Νέο «χτύπημα» στην προστασία των δημόσιων εκτάσεων και του περιβάλλοντος ετοιμάζεται να δώσει η κυβέρνηση και με τον νέο «Κλιματικό Νόμο» που έχει στα σκαριά, ο οποίος θα αποτυπώνει την επιδίωξη των επενδυτών για πολλαπλασιασμό των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ΑΠΕ σε ολόκληρη τη χώρα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η παράδοση στους επιχειρηματικούς ομίλους του χώρου των ΑΠΕ ορεινών όγκων, δασικών εκτάσεων, αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας, ακόμη και η επιφάνεια της θάλασσας θα ενταθεί περαιτέρω, παρά τις όποιες κυβερνητικές «δεσμεύσεις» περί προστασίας του περιβάλλοντος και των υποκριτικών εξαγγελιών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Πρόσφατα, στη Βουλή συζητήθηκε ο νέος κλιματικός νόμος. Ενας νόμος που αποτελεί πρόταση ενσωμάτωσης στην ελληνική νομοθεσία του Ευρωπαϊκού Κλιματικού Νόμου, που συνιστά το νομικό πλαίσιο για την εφαρμογή των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Η υλοποίηση της συγκεκριμένης συμφωνίας θα οδηγήσει σε νέες θυσίες των κοινωνικών αναγκών στον βωμό του κέρδους και σε περαιτέρω υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Οι όροι της «πράσινης μετάβασης» της ΕΕ, δηλαδή η ανάπτυξη με γνώμονα το καπιταλιστικό κέρδος, η εμπορευματοποίηση της γης, του νερού, των δασών, της υγείας, υπονομεύουν την ισόρροπη σχέση ανθρώπινης παραγωγικής δραστηριότητας και περιβάλλοντος.

Η επίκληση της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής δεν μπορεί να κρύψει το πολλαπλό αρνητικό αποτύπωμα της υλοποίησης της «πράσινης μετάβασης» στο περιβάλλον. Οπως:

• Την καταστροφή δασικών εκτάσεων και περιοχών Natura για την κατασκευή γιγαντιαίων αιολικών πάρκων, με αρνητικές συνέπειες στον υδροφόρο ορίζοντα και στην αντιπλημμυρική προστασία των πόλεων.
• Την ανάδειξη του εισαγόμενου φυσικού αερίου (υδρογονανθράκων) σε στρατηγικό καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, που οδηγεί σε σπατάλη και όχι εξοικονόμηση Ενέργειας.
• Την προώθηση της καύσης απορριμμάτων και RDF καθώς και της απουσίας ουσιαστικών περιορισμών της πολλαπλής βιομηχανικής ρύπανσης.
• Την έλλειψη ουσιαστικών μέτρων προστασίας της υγείας και της ασφάλειας στο εργασιακό περιβάλλον.

Παράλληλα, η υλοποίηση των προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας οδηγεί:

• Σε επιδείνωση και επέκταση των ελαστικών εργασιακών σχέσεων, επιβολή φτηνής εργατικής δύναμης, για να διασφαλιστεί η κερδοφορία των «πράσινων» επενδύσεων.
• Σε πανάκριβο ηλεκτρικό ρεύμα και αύξηση της ενεργειακής φτώχειας.
• Σε νέες επιβαρύνσεις της λαϊκής οικογένειας για την υποχρεωτική αλλαγή εξοπλισμού σε πολλούς τομείς της καθημερινής ζωής.
• Σε αύξηση των περιφερειακών ανισοτήτων και της ανεργίας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Δυτική Μακεδονία.