Με ελάχιστες διαφορές από το σχέδιο που είχε αποστείλει στους φορείς ο υπουργός Υγείας Κ. Στεφανής στις αρχές του περασμένου Απρίλη - δημοσιεύτηκε στο «Ρ» της 20.4.2003 - κατατέθηκε χτες στη Βουλή το νομοσχέδιο για την «Οργάνωση και τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών της δημόσιας Υγείας και άλλες διατάξεις».

Με το νομοσχέδιο η δημόσια υγεία παραμένει μόνο κατ' όνομα, καθώς δεν εντάσσεται στην αποκλειστική ευθύνη της πολιτείας. Στους φορείς και τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας «εντάσσονται όλοι οι οργανισμοί, ανεξάρτητα απ' τη νομική τους φύση, που υπάγονται στο υπουργείο Υγείας και έχουν ως καταστατική αρμοδιότητα την προσφορά υπηρεσιών, που συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας της υγείας και του προσδόκιμου επιβίωσης όλου του πληθυσμού της χώρας». Επίσης εντάσσονται και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό που έχουν καταστατική αρμοδιότητα να συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας της Υγείας.

Σε σχέση με το σχέδιο του Απρίλη υπάρχουν οι εξής διαφορές: Αφαιρέθηκε ένα άρθρο που αναφερόταν στον «Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Ερευνας και Ανάπτυξης της Δημόσιας Υγείας» (ΕΛΚΕΑ), ενώ προστέθηκε ένα άρθρο για το «Χάρτη υγείας της χώρας».

Ωστόσο όμως ο ΕΛΚΕΑ αναφέρεται στο άρθρο 13 (και στην εισηγητική έκθεση) για τη χρηματοδότηση και οικονομική διαχείριση των προγραμμάτων Δημόσιας Υγείας στην Περιφέρεια.

Το νομοσχέδιο έχει έντονη ανταποδοτική λογική καθώς προβλέπει πόρους από ανταποδοτικά τέλη της δραστηριότητας του Κεντρικού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ) και των παραρτημάτων του στην περιφέρεια για την παροχή υπηρεσιών τους.

Επίσης είναι εμφανή τα στοιχεία της εμπορευματοποίησης: Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι τα προγράμματα Υγείας οργανώνονται απ' τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και τις περιφερειακές υπηρεσίες. Εκτός απ' τις ίδιες, η εκτέλεση αυτών των προγραμμάτων μπορεί να γίνει με τη σύναψη συμβάσεων έργου με φυσικά ή νομικά πρόσωπα (άρθρο 12).

Ειδικότερα στην Πρόνοια φαίνεται καθαρά η εκχώρηση στον επιχειρηματικό τομέα. Ετσι το άρθρο 11, παρ. 4.6, προβλέπει ότι το τμήμα της Πρόνοιας στην περιφέρεια «συντονίζει τη λειτουργία των ΠεΣΥΠ και των λοιπών φορέων πρόνοιας της Περιφέρειας οποιασδήποτε μορφής» και «αξιολογεί τη λειτουργία των φορέων πρόνοιας της Περιφέρειας που δεν υπάγονται στο ΠεΣΥΠ». Μ' άλλα λόγια οι υπηρεσίες της Πρόνοιας που καταργήθηκαν με το νόμο 3106/2003 θα αναπληρωθούν με τους εκτός ΠεΣΥΠ φορείς Πρόνοιας, που μπορεί να είναι επιχειρηματίες ή οι «πάσης φύσεως μη κερδοσκοπικοί φορείς».

Απ' την εισηγητική έκθεση προκύπτει η γύμνια των υπηρεσιών δημόσιας υγείας: Από τις 55 νομαρχιακές διευθύνσεις υγιεινής οι 28 δε διαθέτουν γιατρό Δημόσιας Υγείας και εξυπηρετούνται από αποσπασμένους γιατρούς του ΕΣΥ ή αγροτικούς γιατρούς. Στην πλειονότητα των 27 νομών υπάρχει μόνο ένας γιατρός δημόσιας υγείας και σε ελάχιστες περιπτώσεις περισσότεροι του ενός. Σε όλη τη χώρα υπηρετούν μόλις 266 επόπτες δημόσιας υγείας.

Κι ενώ διαπιστώνεται αυτή η γύμνια, οι νέες θέσεις που θεσμοθετούνται είναι μόλις 105 - έναντι 165 που είχε το σχέδιο του Απρίλη. Πρόκειται δηλαδή για μείωση 36,3%. Ετσι, λοιπόν, οι ανάγκες σε προσωπικό θα καλυφθούν με μετατάξεις από τις περιφέρειες και τις μονάδες του ΕΣΥ.