Η Κούβα αντιστέκεται. Μέσα στο στόμα του λύκου. Σαράντα πέντε χρόνια εμπάργκο. Αποκλεισμένη από την πρώτη μέρα της Επανάστασης. Με διαρκείς επιθέσεις οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές επιχειρούν λυσσαλέα να ανατρέψουν την κυβέρνηση. Στον ίδιο δρόμο και οι Ευρωπαίοι συνέταιροί τους. Στηρίζουν και επιδοτούν την αντεπανάσταση.

Ο Λαός της Κούβας συνεχίζει να υπερασπίζεται την ανεξαρτησία του, τον Φιντέλ Κάστρο, το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Επανάστασης.

Βρεθήκαμε εκεί, για μια βδομάδα στο Νησί της Επανάστασης, συνοδεύοντας την αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, που με επικεφαλής την Γενική Γραμματέα Αλέκα Παπαρήγα είχε μια σειρά επαφές με στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, κυβερνητικά στελέχη και άλλους φορείς. Ο,τι συγκεντρώσαμε στη διάρκεια αυτής της βδομάδας θα επιχειρήσουμε να το παρουσιάσουμε σε επόμενα φύλλα του «Ρ», ενώ πλούσιο υλικό υπάρχει ήδη στη διάθεση του τηλεοπτικού «902». Το σημερινό κείμενο ας θεωρηθεί ως μια εισαγωγή στο θέμα. Κι επειδή η ματιά μας, ματιά ανθρώπων που κρίνουν με τα μέτρα της δικής μας καθημερινότητας, σίγουρα θα αδικήσει τον επαναστατημένο λαό που μας φιλοξένησε, δανειζόμαστε εισαγωγικά κάτι που μας είπε ένας από τους ανθρώπους που συναντήσαμε εκεί.

Επιδιώκοντας να μας προσδιορίσει την οικονομική και κοινωνική κατάσταση γενικά στη Λατινική Αμερική, αλλά και ειδικότερα στην Κούβα, ξένος διπλωμάτης στην Αβάνα, που αυτοπροσδιορίστηκε ως μη κομμουνιστής και ως «ουδέτερος παρατηρητής», συγκρίνοντας τη ζωή των λαών μάς έλεγε χαρακτηριστικά:

«Σ' όλη τη Λατινική Αμερική βλέπεις παντού ζητιάνους. Ο κόσμος πεινάει, πεθαίνει από ασιτία. Στην Κούβα δε θα δεις ούτε ένα ζητιάνο. Και ο τελευταίος Κουβανός έχει ένα κομμάτι ψωμί και ένα ποτήρι γάλα. Σ' όλη τη Λατινική Αμερική βλέπεις χιλιάδες, εκατομμύρια παιδιά πεινασμένα, ξυπόλυτα, σκελετωμένα από την πείνα να ζητιανεύουν στους δρόμους. Στην Κούβα δεν πρόκειται να δεις ούτε ένα παιδί να ζητιανεύει. Αντίθετα θα δεις καλοντυμένα, χαμογελαστά παιδιά να τρέχουν πρωί πρωί στο σχολείο τους. Βλέπετε η Κούβα μετράει, μαζί με τις άλλες κατακτήσεις της, και την 9χρονη υποχρεωτική και πραγματικά δωρεάν Παιδεία της. Και μετά το σχολείο, τα απογεύματα, θα δεις τους μαθητές να γεμίζουν τις βιβλιοθήκες, τα μουσεία, τα γυμναστήρια, τις σχολές μουσικής και χορού, τους εκπολιτιστικούς και μορφωτικούς συλλόγους. Στη Λατινική Αμερική θα δεις ανθρώπους να κοιμούνται σε παγκάκια, στα πεζοδρόμια, ακόμα και καταμεσής των δρόμων. Εκατομμύρια είναι οι άστεγοι, που δεν έχουν ούτε ένα κουτί για να μπουν μέσα, να γλιτώσουν από τη βροχή και το κρύο. Εδώ, στην Κούβα, όλοι έχουν ένα διαμέρισμα στις πόλεις ή ένα μικρό σπίτι στις επαρχίες. Θα δεις ακόμα χιλιάδες Λατινοαμερικανούς - άρρωστους ανθρώπους να πεθαίνουν κυριολεκτικά πάνω στο δρόμο, εντελώς μόνοι τους, αβοήθητοι. Η Κούβα έχει δωρεάν και υψηλών προδιαγραφών σύστημα υγείας για όλο το λαό».

Αυτήν την κατάσταση, αυτές τις κατακτήσεις της Επανάστασης, τις έχουν συνειδητοποιήσει και οι Κουβανοί και οι λαοί της Λατινικής Αμερικής. Και αυτό ακριβώς είναι που εξοργίζει ακόμα περισσότερο τους Αμερικανούς ιμπεριαλιστές. Οτι η Κούβα, σε συνθήκες αποκλεισμού και παρά τις συνεχιζόμενες επιθέσεις των ΗΠΑ, όχι μονάχα αντιστέκεται πάνω από τέσσερις δεκαετίες, αλλά έχει πετύχει να έχει κατακτήσεις για το λαό της, τέτοιες, που καμία χώρα της Λατινικής Αμερικής δεν έχει καταφέρει.

Αναδεικνύοντας έτσι την ανωτερότητα του σοσιαλιστικού χαρακτήρα της κοινωνίας της, αποτελεί Φάρο - ένα φωτεινό φάρο επανάστασης - για όλους τους λαούς της Λατινικής Αμερικής, αλλά και για τους λαούς όλου του κόσμου.

Μετά τις ανατροπές στη Σοβιετική Ενωση και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, η Κούβα πέρασε δύσκολες στιγμές. Η οικονομία της, κυρίως αγροτική, ήταν άμεσα εξαρτημένη από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Το 88% των εξαγωγών της και το 86% των εισαγωγών της γίνονταν με προϊόντα απ' αυτές τις χώρες. Αναγκάστηκε να μειώσει κατά 100% την παραγωγή ζάχαρης. Αναγκάστηκε να κλείσει τα μισά εργοστάσιά της. Αντιμετώπισε ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα από την έλλειψη πετρελαίου. Στις μεταφορές και στις μετακινήσεις του πληθυσμού, στην παραγωγική διαδικασία, στην ηλεκτροδότηση της χώρας. Ατέλειωτα μπλακ άουτ βύθιζαν στο σκοτάδι ολόκληρη τη χώρα. Το φάντασμα της πείνας άρχισε να απειλεί όλον τον πληθυσμό. Τα πρώτα συμπτώματα τύφλωσης από αβιταμίνωση δεν άργησαν να έρθουν. Η έλλειψη φαρμάκων, ακόμα και για σοβαρές ασθένειες, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου. Η Επανάσταση κινδύνευε. Οι ιμπεριαλιστές έτριβαν τα χέρια τους από ικανοποίηση. Ολα πια έδειχναν ότι θα πετύχαιναν το στόχο τους. Οι μέρες του Κάστρο ήταν - έλεγαν - μετρημένες. Χαιρέκακα αναρωτιούνταν: Πόσο άραγε θα αντέξει ακόμα η Επανάσταση στην Κούβα; Εξι μήνες, ένα χρόνο, δύο χρόνια - δεν μπορεί, θα πέσει.

Βέβαια, οι προσδοκίες των Αμερικανών και των Ευρωπαίων συμμάχων τους δεν έγιναν ποτέ πραγματικότητα. Γιατί λογάριαζαν χωρίς... το λαό, τον επαναστατημένο κουβανέζικο λαό.

Οι δυσκολίες αντί να λυγίσουν τον κόσμο, όπως ευελπιστούσαν οι ιμπεριαλιστές, τον πεισμάτωσαν, τον ατσάλωσαν. Αντίθετα απ' ό,τι λογάριασαν, η πίστη του λαού της Κούβας στην Επανάσταση και το σοσιαλισμό εδραιώθηκε και έγινε εργαλείο αντίστασης, όπλο πάλης.

Σήμερα στην Κούβα, δεκατρία χρόνια μετά από τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες, μπορεί να δει κανείς φωτογραφίες, αφίσες και κάδρα του Τσε και του Κάστρο σε κάθε σπίτι. Συνθήματα γραμμένα στις μάντρες των εργοστασίων, σε κτίρια, στους δρόμους. «Πατρίδα ή Θάνατος!», «Σοσιαλισμός ή Θάνατος!», «Θα Νικήσουμε!». Είναι συνθήματα - επιλογές ζωής - βαθιά χαραγμένα στην καρδιά του λαού. Είναι η συνειδητή επιλογή ενός σκληρού, αλλά όμορφου δρόμου, που αξίζει να ακολουθήσει ένας λαός περήφανος για να διατηρήσει την ανεξαρτησία του. Είναι συνθήματα που γράφτηκαν από το λαό για να εκφράσουν τη βαθιά πίστη του στη σοσιαλιστική πατρίδα και στην Επανάσταση.

Δεκατρία χρόνια πριν η Επανάσταση κινδύνευε άμεσα. Ο κόσμος βγήκε στους δρόμους. Εντεκα εκατομμύρια Κουβανοί διαδήλωναν καθημερινά για να υπερασπιστούν την Επανάσταση. Το 95% του πληθυσμού της Κούβας έφτασε μπροστά στο Αντιιμπεριαλιστικό Βήμα «Χοσέ Μαρτί», ακριβώς απέναντι από το Γραφείο Αμερικανικών Συμφερόντων, καταδικάζοντας τους Αμερικανούς ιμπεριαλιστές.

Ολοι οι μαθητές πιονέροι. Ολοι οι φοιτητές στους συλλόγους τους. Οι γυναίκες οργανώνουν την πάλη τους. Τέσσερα εκατομμύρια γυναίκες δουλεύουν εθελοντικά στην Ομοσπονδία Γυναικών Κούβας. Στις γειτονιές, όλοι οι κάτοικοι συμμετέχουν στις δραστηριότητες των Επιτροπών Υπεράσπισης της Επανάστασης - καθημερινές συνεδριάσεις, οργάνωση εκδηλώσεων και συμμετοχή σε διαδηλώσεις. Η νεολαία οργανώνεται. Από τετρακόσιες χιλιάδες μέλη πριν από 10 χρόνια, η Ενωση Νέων Κομμουνιστών φτάνει σήμερα και ξεπερνά τις πεντακόσιες χιλιάδες. Σήμερα έχει 530.000 μέλη. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας αυξάνει τις οργανωμένες δυνάμεις του. Από πεντακόσιες χιλιάδες μέλη στις αρχές της δεκαετίας του 1990, σήμερα έχει 800.000 κομματικά μέλη.

«Σ' όλη την ιστορία της Κούβας, όποτε κινδύνευε η Επανάσταση, η νεολαία ήταν πάντα μπροστά, ήταν εκείνη που πρώτη την υπερασπίστηκε», μας έλεγε ο πρώτος γραμματέας της Ενωσης Νέων Κομμουνιστών Οτο Ρίβερο Τόρες.

Ετσι έγινε και αυτή τη φορά. Εκατοντάδες χιλιάδες νεολαίοι δουλεύοντας καθημερινά, πολλές φορές κάτω από αντίξοες συνθήκες, και πάντα σε εθελοντική βάση, στήριξαν και συνεχίζουν να στηρίζουν την Επανάσταση υπό την άμεση καθοδήγηση του Φιντέλ Κάστρο.

Η κυβέρνηση, για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, αναγκάστηκε να πάρει μια σειρά νέων μέτρων. Ο λαός μπαίνει μπροστά για να στηρίξει τα μέτρα της κυβέρνησης. Το μελίσσι της Επανάστασης βουίζει. Η Κούβα όχι μόνο δεν αμύνεται πια, αλλά περνάει στην επίθεση. Οι μηχανές στα εργοστάσια αρχίζουν και πάλι να δουλεύουν. Η αγροτική παραγωγή αναδιοργανώνεται. Το φάσμα της πείνας που απειλούσε το λαό αρχίζει και απομακρύνεται. Οι μεταφορές σταδιακά αποκαθίστανται. Τα μπλακ άουτ αποτελούν παρελθόν. Κι ακόμα παραπέρα. Οι κατακτήσεις στην υγεία και στην παιδεία εδραιώνονται και ξεπερνούν ακόμα κι αυτές των αναπτυγμένων χωρών. Σήμερα η Κούβα παρέχει υψηλού επιπέδου δωρεάν εκπαίδευση σε φτωχούς φοιτητές της Ιατρικής από χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής. Εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τη διεθνιστική αλληλεγγύη της, στέλνει κάθε χρόνο χιλιάδες γιατρούς να βοηθήσουν τους λαούς αυτών των χωρών. Σήμερα η Κούβα έχει προχωρήσει σε μια μεγάλη εκπαιδευτική - μορφωτική - πολιτιστική επανάσταση. Στα σχολεία κάθε τάξη έχει μόνο 15 μαθητές. Κι αυτό σ' όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Κάθε τάξη διαθέτει τηλεόραση, βίντεο και ηλεκτρονικό υπολογιστή. Δύο κανάλια της τηλεόρασης εκπέμπουν με ειδικά διαμορφωμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για τους μαθητές και για το λαό. Οκτακόσιες χιλιάδες Κουβανοί έχουν τελειώσει το πανεπιστήμιο.

«Το να είσαι μορφωμένος είναι ο μόνος τρόπος να είσαι ελεύθερος» έλεγε ο Χοσέ Μαρτί. Η Κούβα σήμερα μπορεί και μορφώνει τη νεολαία της. Ο λαός της Κούβας αντιστέκεται, στηρίζει την Επανάσταση και παλεύει να εδραιώσει το σοσιαλιστικό μέλλον του.