Κυριακή 9 Μάη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 14
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Στρατηγική η σημασία της

«Η Κύπρος κατέστη πρωταρχικής σημασίας για τη Βρετανική Υπηρεσία Πληροφοριών στη Μέση Ανατολή, μετά την αποχώρηση από την Παλαιστίνη και το Σουέζ. Κατά τη διαπραγμάτευση των συμφωνιών του 1960, τα σύνορα των δύο βρετανικών βάσεων καθορίστηκαν, ώστε να συμπεριλάβουν τρεις από τις τέσσερις πιο σημαντικές κατασκοπευτικές εγκαταστάσεις - το περίεργο σχήμα της βάσης της Δεκέλειας με τα βορειοανατολικά του σύνορα να επεκτείνονται σαν κεραία είναι καθαρά σχεδιασμένο, για να περιβάλλει το δρόμο προς το σταθμό υποκλοπών στον Αγιο Νικόλαο. Οι ανεξάρτητες βάσεις έγιναν εκείνο τον καιρό σκόπιμα μεγαλύτερες απ' ό,τι χρειαζόταν, για να αφήσουν χώρο για την κατασκευή καινούριων εγκαταστάσεων και να φιλοξενήσουν εγκαταστάσεις, που βρίσκονταν σε άλλες περιοχές του νησιού2

Η βάση Επισκοπής

«Η βάση στην περιοχή της Επισκοπής περιλαμβάνει το στρατιωτικό αεροδρόμιο στο Ακρωτήρι, ένα μεγάλο ηλεκτρονικό σταθμό πληροφοριών στο Παραμάλι, καθώς και τα Βρετανικά Αρχηγεία, Αεροπορίας και Πεζικού Μέσης Ανατολής. Το αεροδρόμιο είχε σχεδιαστεί για τη διασφάλιση της πυρηνικής δυνατότητας της Συμφωνίας της Βαγδάτης, στεγάζοντας τέσσερις μοίρες βομβαρδιστικών. Τα πυρηνικά όπλα θα αποθηκεύονταν σε δύο «ειδικές τοποθεσίες όπλων» κοντά στο αεροδρόμιο3... Υπήρχαν σχέδια για την παροχή, στην ανατολική πλευρά της χερσονήσου του Ακρωτηρίου, πομπών και δεκτών του Φόρεϊν Οφφις, πομπών της Βασιλικής Αεροπορίας και εφεδρικής τοποθεσίας για τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις στον Ηρακλή, που χρησιμοποιούνταν για την αποστολή υλικού, που είχε υποκλαπεί, στο GCHQ4. Η βάση της Επισκοπής είχε επίσης ένα μεγάλο κομμάτι γης, δυτικά του χωριού, για την εγκατάσταση ενός «πάρκου κεραιών», επιπρόσθετα των ασύρματων σταθμών, που ήδη χρησιμοποιούνταν στην περιοχή Παραμάλι5».

Η βάση Δεκέλειας

«Η βάση στη Δεκέλεια περιείχε δύο υπερσύγχρονους σταθμούς υποκλοπών: Ενα σταθμό σημάτων της RAF στην Πέργαμο και ένα όμοιο στρατιωτικό σταθμό σημάτων στον Αγιο Νικόλαο. Είχαν επανδρωθεί από το Δεύτερο Σύνταγμα Ασυρματιστών και το Ενατο Σύνταγμα Σημάτων, που στο παρελθόν έδρευαν στο Ιράκ και στην Παλαιστίνη. Το προσωπικό του σταθμού της Περγάμου ήταν ικανό να αποκρυπτογραφήσει και να αναλύσει υλικό, αλλά και να το υποκλέψει. Ο Αγιος Νικόλαος συμπεριλάμβανε ένα μεταδοτικό σταθμό της RAF και ένα κέντρο μηνυμάτων, μια αποθήκη υλικού πολέμου και ένα δάσος υψηλής συχνότητας κεραιών, που χρησίμευαν, για να εντοπίσουν την ακριβή θέση των μεταδόσεων από τον εχθρό6. Μια άλλη τοποθεσία κοντά στην Αθνα χρησιμοποιούνταν για μυστικές και ανοιχτές ραδιοφωνικές δραστηριότητες του Φόρεϊν Οφφις. Ηταν συνδεδεμένο με έναν άλλο πομπό κοντά στο Ζύγι. Οι επιτελείς είπαν ότι οι εγκαταστάσεις στις βάσεις και στο όρος Τρόοδος έκαναν την Κύπρο «ένα στρατηγικό σημείο στο παγκόσμιο στρατιωτικό τηλεπικοινωνιακό σύστημα»7.

Πόδι και αλλού

Επιπλέον, «η συνθήκη συμπεριλάμβανε 20 τοποθεσίες εκτός βάσεων, όπου η Βρετανία θα συνέχιζε να χρησιμοποιεί "χωρίς περιορισμούς και παρεμβάσεις", δέκα από αυτές επ' αόριστον. Επίσης, παραχωρήθηκε στη Βρετανία το δικαίωμα να χρησιμοποιεί 11 μικρές τοποθεσίες και εγκαταστάσεις ύστερα από διαβουλεύσεις με την κυπριακή κυβέρνηση. Ανάμεσα στις δέκα μόνιμες τοποθεσίες υπήρχαν οι ηλεκτρονικοί σταθμοί υποκλοπών και μετάδοσης πληροφοριών στο όρος Τρόοδος και ένα ισχυρό ραντάρ της RAF στο όρος Ολυμπος... Στο όρος του Ολύμπου υπήρχαν ακόμα εγκαταστάσεις αναμετάδοσης, δέκτες και πομποί. Δύο άλλες τοποθεσίες ραντάρ ήταν στο Ακρωτήρι Κίτη και στο Ακρωτήρι Γκρέκο. Μεταδοτικός σταθμός της RAF, για να στέλνει στο Λονδίνο τα μηνύματα, που είχαν υποκλαπεί στον Αγιο Νικόλαο και την Πέργαμο, διατηρήθηκε επίσης στον Ηρακλή.

»Επιπρόσθετα, βόρεια από το Ζύγι, μια τοποθεσία 119 εκταρίων διατηρήθηκε για ραδιοφωνικό πομπό μεσαίων κυμάτων του Φόρεϊν Οφφις και της RAF. Υπήρχε και ένας άλλος αναμεταδοτικός σταθμός στο βουνό Γέιλα στην περιοχή της Κερήνειας για χρήση του ραδιοφωνικού σταθμού των Ενόπλων Δυνάμεων και για την εγκατάσταση άλλου αναμεταδοτικού σταθμού του NATO. Οι Βρετανοί έδειχναν ιδιαίτερη προθυμία να προσφέρουν τις εγκαταστάσεις και τις βάσεις τους για σκοπούς του NATO και όχι μόνο για δικούς τους8».

Αλλά και «ολόκληρο το αεροδρόμιο της Λευκωσίας, που είχε τη δυνατότητα να εξυπηρετεί πολεμικά και μεταγωγικά αεροπλάνα και να φιλοξενήσει αριθμό στρατοπέδων, αποτελούσε μια άλλη τέτοια τοποθεσία... Η Βρετανία διατηρούσε το δικαίωμα να παρατάξει αντιαεροπορικά όπλα γύρω από το αεροδρόμιο, αν και βρισκόταν σε κυπριακό έδαφος. Επίσης, η Βρετανία διατηρούσε ναυτικές εγκαταστάσεις στη Λεμεσό και στην Αμμόχωστο και γνωστούς ή μυστικούς αναμεταδότες, αποθήκες καυσίμων, στρατόπεδα και περιοχές σκοποβολής».

Οι αμερικανικοί σταθμοί

«Στις συμφωνίες του 1960 δεν αναφέρονται οι σταθμοί παρακολούθησης και επικοινωνίας, που οι Αμερικανοί κρυφά χρησιμοποίησαν κατά τη διάρκεια της βρετανικής κυριαρχίας. Οι σταθμοί αυτοί, όμως, συνέχισαν να λειτουργούν μετά την ανεξαρτησία, χωρίς προηγούμενες διαβουλεύσεις με τους Κυπρίους9. Ενας μυστικός χάρτης του Βρετανικού Υπουργείου Αποικιών εμφανίζει δύο τοποθεσίες - στον Γερόλακκο και στη Μια Μηλιά, ανατολικά και δυτικά της Λευκωσίας - σημειωμένες ως αμερικανικούς ασύρματους σταθμούς10. Στην πρεσβεία της Λευκωσίας, οι Αμερικανοί είχαν εγκαταστήσει έναν αναμεταδοτικό σταθμό, που χειριζόταν μέσω τηλεγραφημάτων όλα τα διπλωματικά μηνύματα της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Στον Καραβά διατηρούσαν επίσης ένα μεγάλο σταθμό, που παρακολουθούσε μεταδόσεις όλων των χωρών του Ανατολικού Μπλοκ και απασχολούσε πάνω από 50 ειδικούς ξένων γλωσσών11.

»Οι Αμερικανοί μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν έμμεσα τις βάσεις στην Κύπρο για κάποιο διάστημα μέσω ανταλλαγών πληροφοριών με τους Βρετανούς. Φαίνεται πως γι' αυτούς το γεγονός ότι οι βάσεις ήταν περιοχές βρετανικής κυριαρχίας ήταν μόνο τυπικό και ότι θεωρούσαν δεδομένο πως οι ίδιοι, το NATO και οι άλλες χώρες - μέλη του UKUSA θα εκμεταλλεύονταν τα πλεονεκτήματα».

Και σε ένα άλλο απόσπασμα: «Στη δεκαετία του '50 η Κύπρος κατέστη σημαντική για τις ΗΠΑ ως αεροπορική βάση. Το 1958, οι επιχειρήσεις στο Λίβανο και στην Ιορδανία απέδειξαν τη στρατηγική σημασία της Κύπρου στις συγκρούσεις της Μέσης Ανατολής και οι Αμερικανοί διασφάλισαν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν το νησί, όπως και την Τουρκία, σαν βάση βομβαρδιστικών αεροσκαφών στην περίπτωση πολέμου με τους Σοβιετικούς».


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ