Είναι αλήθεια ότι σε ένα κείμενο που είναι γενικό και θυμίζει προγραμματικές δηλώσεις - έστω και εκτός εξουσίας - δεν μπορεί κανείς να εντοπίζει παρά γενικές αρχές και κατευθύνσεις. Ομως σε ορισμένα θέματα που έχουν και, όπως φαίνεται και από τις Θέσεις, θα έχουν στο μέλλον ολοένα αυξανόμενο ρυθμό, ίσως οι Θέσεις πρέπει να εξειδικεύονται, να αναλύονται, να αξιολογούνται και να τους δίνονται κάποιες προτεραιότητες. Και το σημαντικότερο, οι προτάσεις που θα προκύψουν να υλοποιηθούν. Είναι καιρός το Κόμμα να περάσει από τις φάσεις του «κρίνω», «προτείνω» και στη φάση του «ενεργώ». Πιστεύω ότι έχει και τη διάθεση και τις υποδομές για να επιχειρήσει το τρίπτυχο αυτό.

Σωστά επισημαίνεται η ανάγκη ανάπτυξης δεσμών συνεργασίας με τους επιστήμονες που εργάζονται σε Πανεπιστημιακά, Ερευνητικά, Τεχνολογικά Ινστιτούτα και ιδρύματα. Και όχι μόνο. Γενικά έχει διαμορφωθεί ένα «επιστημονικό πια προλεταριάτο» που παλεύει με το μισθό του να εκπληρώνει την όποια αποστολή του αλλά και να «ζει» και να εξελίσσεται επιστημονικά. Το Κόμμα μπορεί να απευθυνθεί σε όλους αυτούς είτε έχουν διάθεση προσφοράς είτε όχι. Ας οργανώσει πρώτα αυτό τη δικιά του συμβολή και μετά η αμφίδρομη προσφορά θα έρθει. Βέβαια υπάρχουν και οι ιδεολόγοι που πάνω απ' όλα βάζουν την προσφορά στους μαθητές, στους φοιτητές, στην κοινωνία γενικότερα. Αυτοί όμως ολοένα και λιγοστεύουν, γίνονται «γραφικοί» και είναι τελικά απομονωμένοι. Αλλωστε, όλη η σημερινή κοινωνία έχει γίνει πιο ωφελιμιστική, χωρίς πνευματικές αλλά μόνο υλικές πια αξίες. Και οι επιστήμονες είναι κομμάτι αυτής της κοινωνίας.

Είναι καιρός πια το Κόμμα να στηρίζει όχι μόνο συνδικαλιστικά αιτήματα των εργαζομένων επιστημόνων, αλλά να συμβάλλει στην επιστημονική τους κατάρτιση, στην επιμόρφωσή τους και στην εξέλιξή τους γενικά. Πώς;

- Μπορεί να οργανώνει επιστημονικά συνέδρια, σεμινάρια και διαλέξεις πάνω σε θέματα που απασχολούν την επιστήμη όπως π.χ. το περιβάλλον, οι πρώτες ύλες, οι τροφές, το νερό, κλπ. Μπορεί να μετακαλεί και ειδικούς από το εξωτερικό που ανήκουν ή βλέπουν φιλικά τα αντίστοιχα κόμματα αλλά και έξω από αυτά. Με ένα λογικό κόστος συμμετοχής πιθανόν η προσέλευση να είναι ικανοποιητική.

- Μπορεί να συμβάλλει στον τομέα της έκδοσης επιστημονικών βιβλίων. Η μετάφραση κλασικών συγγραμμάτων στα ελληνικά θα ήταν μια τεράστια προσφορά στην ελληνική επιστημονική κοινότητα. Μια τέτοια κίνηση κάνει το Πανεπιστήμιο Κρήτης με πολύ καλά αποτελέσματα. Ισως αυτό θα έπρεπε να το κάνουν ειδικότεροι φορείς, π.χ., το ΤΕΕ αλλά δεν προχωρούν αναμετρώντας πιθανόν μόνο το κέρδος.

- Μπορεί να θεσπίζει, συμβολικά έστω, βραβεία (τιμώντας μάλιστα επώνυμους ή ανώνυμους αγωνιστές) για επιστημονικές εργασίες γύρω από θέματα που έχουν σημαντικό ιστορικό, ερευνητικό και κοινωνικό γενικά ενδιαφέρον. Γίνεται από κάποια κληροδοτήματα αλλά σε στενό και πολλές φορές κλειστό κύκλο.

- Μπορεί στη μεγάλη μάζα των καθηγητών της Μέσης Εκπαίδευσης, που η αδράνειά της σχολιάζεται δυσμενώς και ίσως δικαιολογημένα, να δώσει τη δυνατότητα με σεμινάρια επιμόρφωσης, βραβεία διδασκαλίας, βιβλία που θα είναι διδακτικά βοηθήματα, τη δυνατότητα αναβάθμισής της και κυρίως επιστροφής σε κάποια ιδανικά που είναι απαραίτητα σε όποιον αναλαμβάνει να «διδάξει».

Ολα αυτά έπρεπε να γίνονται από το κράτος ή ειδικότερους φορείς. Είτε όμως δε γίνονται, είτε δεν οργανώνονται σωστά, είτε δεν έχουν καθαρούς στόχους. Το Κόμμα έναντι αυτών έχει το πλεονέκτημα της ανιδιοτέλειας, των στελεχών και φίλων που έχουν διάθεση προσφοράς και των οργανωτικών δομών. Το οικονομικό πρόβλημα που υπάρχει ίσως ξεπερνιέται από τη βαθύτερη αντίληψη που έχει κάθε επιστήμονας να δώσει κάτι, από τον ομολογούμενα μικρό μισθό του, για την αναβάθμισή του.

Αν λοιπόν το Κόμμα αρχίσει να κινείται προς την κατεύθυνση αυτή οργανώνοντας, δίνοντας, κινούμενο στο χώρο αυτό, είναι σίγουρο ότι θ' ανέβει πραγματικά κερδίζοντας την εκτίμηση και όχι τη συγκατάβαση με την οποία αντιμετωπίζεται αυτό και τα στελέχη, «καλά τα λέτε, αλλά». Το μέτωπο δημιουργείται, φαντάζομαι, με κοινούς στόχους, κοινές προσπάθειες με τις οποίες κερδίζεται ο σεβασμός και η εκτίμηση. Το Κόμμα λοιπόν πρέπει και να ενεργεί και να μην κρίνει απλά, στηριγμένο στις δικές του θεωρητικές αρχές, που αυτή την εποχή είναι σε υποχώρηση και κριτική. Να δείξει ότι και στις τρέχουσες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες μπορεί να δουλεύει, να παράγει, να έχει στόχους υψηλούς, δείχνοντας στους επιστήμονες και όχι μόνο τις πραγματικές αξίες. Εχει και την ιστορία και τη θέληση και τα στελέχη για να πετύχει αυτό το άνοιγμα.

Δ. Β. Γάκης

Δρ. Χημικός Μηχανικός