Η σύμφυση της Εκκλησίας, δηλαδή του ηγετικού της ιερατείου, με το πολιτικό κατεστημένο, μια σύμφυση που αντιστρατεύεται τα συμφέροντα των απλών πιστών, των οποίων την αγνή πίστη καπηλεύεται το ιερατείο, είναι προσδιορισμένη από την πρώτη στιγμή της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας και του αυτοκέφαλου της ελληνικής Εκκλησίας.

*

Ηδη, από τη γέννηση του ελληνικού κράτους, η επιτροπή που συστάθηκε με το βασιλικό διάταγμα στις 15/3/1833 και με αντικείμενο την «ανεξαρτησία» της Εκκλησίας, στην πρώτη της συνεδρίαση ψηφίζει απόφαση στην οποία αναφέρεται:

*

«Απεφασίσθη ομοψήφως ότι η Εκκλησία του Βασιλείου της Ελλάδος, πνευματικώς μεν μη γνωρίζουσα κανέναν αρχηγόν ή κεφαλήν της, παρά μόνο τον θεμελιωτήν της Εκκλησίας, τον Ιησούν Χριστόν, πολιτικώς δε έχουσα και γνωρίζουσα αρχηγόν της τον Βασιλέα της Ελλάδος (...)».

*

Η ιστορία του ιερατείου είναι μακρά. Και μαζί βαριά η σκουριά του ψεύδους και της παραποίησης που καταπλακώνει την αλήθεια γύρω από το ρόλο του. Ρόλος σκοτεινός και αντιδραστικός, είτε την εποχή που έθετε στο πυρ το εξώτερον τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, είτε την εποχή που άνοιγε κερκόπορτες στο Σουλτάνο, είτε την εποχή που αποκήρυσσε την Επανάσταση του '21.

*

Οσο για τον 20ό αιώνα, είναι γεμάτος από παρεμβάσεις της Εκκλησίας στα πολιτικά πράγματα της χώρας.

Ετσι η Εκκλησία έχει το δικό της μερίδιο στο λεγόμενο «διχασμό» μεταξύ «βενιζελικών - αντιβενιζελικών». Μάλιστα, το Δεκέμβρη του 1916, στη συγκέντρωση στο Πεδίον του Αρεως, είναι ο αρχιεπίσκοπος Θεόκλητος που αναθεματίζει το Βενιζέλο. Οι συγκεντρωμένοι, ακούγοντάς τον, παρακινούνται να ρίξουν το λίθο του αναθέματος, ακολουθώντας τον αρχιερέα να διακονεί:

*

«Κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου, φυλακίσαντος αρχιερείς και επιβουλευθέντος την Βασιλείαν και την πατρίδα, ανάθεμα έστω».

*

Σε όλη τη διαδρομή της η ελληνορθόδοξη Εκκλησία επέλεξε πάντα διά των ηγετών της να ευλογεί τη μεριά της αντίδρασης. Ακόμη και μέσα στην ίδια την αστική τάξη, τασσόταν με την πιο αντιδραστική της μερίδα. Αν, λοιπόν, κράτησε την παραπάνω στάση απέναντι στο Βενιζέλο, είναι κατανοητή η στάση που τήρησε έναντι των προοδευτικών κινήσεων που είχαν αργότερα φορέα όχι την αστική, αλλά την εργατική τάξη.

*

Ωστόσο, το ελληνο-ορθόδοξο ιερατείο, με την αμέριστη συμβολή της κυρίαρχης τάξης και του κράτους, θέλει να παραποιεί την πραγματική ιστορία όσον αφορά στα πεπραγμένα του.

Η ηγεσία της Εκκλησίας, υποδυόμενη την «εκπροσωπούσα» το Γένος και ευαγγελιζόμενη τα ιδεολογήματα περί «κοινής πορείας» αρχαίου ελληνικού πνεύματος και Ορθοδοξίας (ιδεολόγημα που επαναλαμβάνεται τούτες τις μέρες και στις σαθρές ρίζες του οποίου θα αναφερθούμε στα επόμενα σημειώματα), θέλει να αποκρύπτει ότι υπήρξε ο γνήσιος συνεχιστής της «κληρονομιάς» της Ιερής Εξέτασης απέναντι σε ό,τι προοδευτικό γέννησε ο χώρος του πνεύματος στην Ελλάδα και ότι, επίσης, συνταυτίστηκε πολιτικά με τις εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις που καταδυνάστευσαν το λαό.

*

Πλευρές αυτής της αντιδραστικής διαδρομής της επίσημης Εκκλησίας θα προσπαθήσουμε να θίξουμε με τα σημειώματα της στήλης που θα ακολουθήσουν.

(Συνεχίζεται)...