Στο σκαμνί καθίζουν, για μια ακόμη φορά, οι αντιδραστικοί κύκλοι (φανατικοί αντικειμενικοί ιδεαλιστές και συντηρητικοί θρησκευόμενοι) στις ΗΠΑ, τον Κάρολο Δαρβίνο και το επιστημονικό του έργο «Η προέλευση των ειδών μέσω της φυσικής επιλογής», το οποίο προκάλεσε πραγματική επανάσταση στη θεωρία της εξέλιξης των ειδών το 1859, όταν και πρωτοδημοσιεύτηκε. Αυτές τις μέρες, 146 χρόνια μετά και για πολλοστή φορά, γίνεται μια νέα δίκη στην πολιτεία του Κάνσας των ΗΠΑ και συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα Τοπίκα, μετά από μήνυση που κατατέθηκε από την εκπαιδευτική επιθεώρηση της πολιτείας του Κάνσας - υποστηρίζεται ένθερμα από συντηρητικούς θρησκευτικούς κύκλους των ΗΠΑ - με στόχο να εξοβελιστεί από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα των σχολείων η θεωρία της εξέλιξης των ειδών και να διδάσκεται μόνο πως ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο από... χώμα. Μια δίκη που θυμίζει, αν μη τι άλλο, Μεσαίωνα και Ιερή Εξέταση - όταν πρωτοπόροι επιστήμονες αν δεν ανακαλούσαν τις επιστημονικές τους ανακαλύψεις ρίχνονταν στην πυρά από τους αντιπροσώπους του θεού - αλλά σε σύγχρονη και πιο «εξευγενισμένη» μορφή.

Βέβαια, η εν λόγω δίκη, πέρα από το γελοίον του πράγματος, εντάσσεται στα πλαίσια του μακραίωνου αγώνα ανάμεσα στον υλισμό και στον ιδεαλισμό, με τον πρώτο να τάσσεται υπέρ της επιστήμης και το δεύτερο υπέρ της θρησκείας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η άρνηση της γνωσιμότητας του κόσμου - πλευρά του οποίου είναι και η θεωρία της εξέλιξης των ειδών - υποβιβάζει την επιστήμη. Υποστηρίζοντας το αδύνατο της γνώσης του κόσμου, ο αγνωστικισμός - περί αυτού πρόκειται - ανοίγει το δρόμο στη θρησκευτική πίστη, στο συμβιβασμό της επιστήμης με τη θρησκεία. Αν θεωρήσουμε αδύνατη την έγκυρη γνώση του κόσμου, τότε μένει να παραδεχτούμε πως ο άνθρωπος πρέπει να βασίζει την πρακτική του δράση όχι στα δεδομένα της επιστήμης αλλά στα δόγματα της θρησκευτικής πίστης. Την ένδεια επιχειρημάτων και την αδυναμία των ιδεαλιστών να αντιπαρατεθούν σε αυτό το επίπεδο, ξεσκέπασε υπέροχα ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Μαξίμ Γκόρκι, που μερικές από τις σημειώσεις από το ημερολόγιό του, αναφέρουμε χαρακτηριστικά παρακάτω:

«

Στον κόσμο ζουν δύο σκέψεις: η μια ατενίζει θαρρετά προς τα σκοτάδια των αινιγμάτων της ζωής και προσπαθεί να τα ξεδιαλύνει. Η άλλη θαρρεί πως τα μυστικά είναι ανεξήγητα και στο φόβο της μπροστά σε αυτά, τα θεοποιεί.