Ξεσηκώθηκε όμως θύελλα αντιδράσεων για ένα από τα ζητήματα που τέθηκαν. Για το θρήσκευμα. Θα γράφεται ή όχι; Αλλοι υπέρ, άλλοι κατά. Διαδηλώσεις, κινητοποιήσεις, έντονες συζητήσεις...

Γίνεται οργανωμένα, προσπάθεια να καλυφθεί η αιτία των αλλαγών, να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο, γιατί χρειάζεται σήμερα αυτό το μέτρο.

Κατ' αρχήν ο έλεγχος που γινόταν μέσω της ταυτότητας, τώρα θα γίνεται με διαφορετικό, πιο σύγχρονο τρόπο, τον ηλεκτρονικό. Η Συνθήκη Σένγκεν, αυτά τα έχει προβλέψει.

Τι έχουν δηλώσει: «Ο εργαζόμενος στις νέες συνθήκες θα υποχρεωθεί να αλλάξει στον εργάσιμο βίο του 5-6 φορές επάγγελμα. Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να ψάχνουν για δουλιά μόνο στην πόλη που ζουν, πχ. στον Πειραιά κατοικείς, ζητάς να βρεις δουλιά στον Πειραιά. Είναι ανάγκη να πηγαίνουν όπου υπάρχουν ελλείψεις, είτε εργατών, είτε επιστημόνων. Αύριο στην Κομοτηνή, του χρόνου στη Βαρκελώνη, τον επόμενο χρόνο στη Φρανκφούρτη. Μας λένε ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει στην Αμερική, όπου υπάρχουν καθημερινές μετακινήσεις εργαζομένων από τη μια άκρη στην άλλη. Αυτό γίνεται γιατί έτσι βολεύει τον προγραμματισμό και τις ανάγκες των πολυεθνικών.

Ας σκεφτεί ο καθένας πόσο δεμένος είναι με τον τόπο του, τη γειτονιά του, τους δικούς του. Διεκδικείς, απαιτείς να έχουν όλοι δουλιά, σχολεία, νοσοκομεία, συγκοινωνίες, εκεί που ζεις εσύ, τα παιδιά σου, οι φίλοι σου. Πόσο διαφορετικά όμως, θα είναι από τον Πειραιά να βρεθείς στη Βαρκελώνη, πχ. πόσο δεμένος θα είσαι για να παλέψεις, έτσι ώστε τα παιδιά εκεί να πάνε σχολείο, να έχουν τη δυνατότητα να ζήσουν σαν παιδιά. Εσύ ο ίδιος πόσο θα χρειαστεί για να συνδικαλιστείς, να διεκδικήσεις συλλογικά τη βελτίωση του μεροκάματου; Ωσπου να προσαρμοστείς, θα σου πούνε: «τελείωσε εδώ το μεροκάματο, ψάξε σε κάποια άλλη χώρα για δουλιά». Για φαντάσου να γράφει η ταυτότητά σου, Χριστιανός Ορθόδοξος και να βρεθείς σε ένα εργοστάσιο που θα 'ναι όλοι καθολικοί, τι άνετα που θα αισθάνεσαι. 'Η αν γράφει καθηγητής και αύριο τη μόνη δουλιά που βρίσκεις είναι φορτοεκφορτωτής, μεθαύριο οικοδόμος κλπ.

Με αφορμή αυτή τη συζήτηση για τις ταυτότητες, να θυμίσω κάτι που γινόταν στην Αγγλία πριν δύο αιώνες. Τότε οι μεγαλοβιομήχανοι, ιδιαίτερα της κλωστοϋφαντουργίας, είχαν τους εργάτες στη δουλιά 12 και 14 ώρες τη μέρα. Ετσι οι εργάτες κατοικούσαν γύρω από τα εργοστάσια. Δεν έπρεπε να μένουν μακριά, σε 5 λεπτά έπρεπε να 'σαι στη δουλιά και να μην κουράζεσαι στο πήγαινε - έλα.

Οι ανάγκες της παραγωγής δεν επιτρέπουν ούτε απουσίες. Γι' αυτό είχαν νομοθετήσει το εξής: για να βγεις έξω από τα όρια της κοινότητας, χρειαζόσουν άδεια. Αν πήγαινες για κάποιο λόγο σε άλλη πόλη, χωρίς άδεια, έπεφτε πρόστιμο ή αν επιχειρούσες να αλλάξεις πόλη, πήγαινες ακόμα και φυλακή. Σε ήθελαν αποκλειστικά για το εργοστάσιό τους. Ψυχή και σώμα.