ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Της ανταποκρίτριάς μας Αλεξάνδρας ΦΩΤΑΚΗ).--

Το προφίλ του αυστηρού δασκάλου προωθεί η ΕΕ για την Τουρκία, ζητώντας ακόμα και την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τις δύο εκθέσεις της. Μια καταγραφή υποχρεώσεων και κατάσταση χρονοδιαγραμμάτων, επιχειρεί η Ευρωπαϊκή Ενωση, για την Τουρκία τόσο με την τακτική έκθεση προόδου, όσο και με την έκθεση για την αναθεωρημένη εταιρική σχέση, που θα παρουσιάσει. Εκθέσεις που δεν είναι τίποτα άλλο από κείμενα που χρησιμοποιούνται ανάλογα με την πολιτική βούληση, μην έχοντας δεσμευτικό χαρακτήρα, αλλά επιβεβαιώνοντας ότι η ΕΕ θα χειριστεί την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας κατά το δοκούν.

Ξεκινώντας από την τακτική έκθεση της Ευρωπαϊκή Επιτροπής, για την πορεία της Τουρκίας, η οποία συντάσσεται αποκλειστικά από την Κομισιόν και φτάνοντας στην αναθεωρημένη εταιρική σχέση, για την οποία γνωμοδοτεί και το Συμβούλιο Μόνιμων Αντιπροσώπων στην ΕΕ (ΚΟΡΕΠΕΡ), αναφέρονται όλες οι αδυναμίες της Αγκυρας, που κανείς δεν έθεσε ως προϋποθέσεις τον περασμένο Δεκέμβρη, για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.

Οσον αφορά στην ελληνική πλευρά, διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι καταβάλλονται προσπάθειες να περιληφθούν στις εκθέσεις αυτές όσο το δυνατόν περισσότερα ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος, μεταξύ των οποίων να γίνεται αναφορά και στο casus beli, με τρόπο, που να δηλώνεται ότι δεν υφίσταται.

Πληροφορίες θέλουν την τακτική έκθεση να απαιτεί από την Τουρκία ειρηνική επίλυση των συνοριακών διαφορών της, με ταυτόχρονη αποφυγή κάθε ενέργειας, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντίθετη κατεύθυνση, ενώ θα υπάρχουν αναφορές στη Χάλκη, στο Πατριαρχείο και τα Βακούφια.

Επίσης, γίνεται λόγος για τις υποχρεώσεις της Αγκυρας, ως προς τις μειονότητες, τις περιουσίες τους, την εκπαίδευση και τα δικαιώματά τους. Η Κομισιόν θίγει με αυτή την έκθεση και το θέμα των σχέσεων στρατού - πολιτικής, στο σύνολό του, που καίει ιδιαίτερα την Τουρκία. Αναφέρεται στο ζήτημα της διαφάνειας των σχέσεων στρατού - πολιτικών και ζητά την πλήρη απεμπλοκή του από την πολιτική ζωή.

Στην τακτική έκθεση μπαίνει ακόμα και η υποχρέωση της Αγκυρας να αναγνωρίσει διπλωματικά την Κυπριακή Δημοκρατία, χωρίς ωστόσο να μπαίνει ένα χρονικό όριο εκπλήρωσης.

Εκτός από την τακτική έκθεση της ΕΕ, θα παρουσιαστεί και η αναθεωρημένη εταιρική σχέση, η οποία περιλαμβάνει όσα ζητήματα βάζει η προηγούμενη κωδικοποιημένα, συμπτυγμένα και με χρονικούς περιορισμούς, πλην της αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε αυτό το κείμενο, η Αγκυρα έχει σαν άμεσους στόχους, που θα πρέπει να εκπληρωθούν σε διάστημα δύο ετών, μεταξύ άλλων, την ομαλοποίηση των σχέσεων με την Κύπρο, τη λειτουργία των ιδρυμάτων, τα μειονοτικά θέματα, την απομάκρυνση του στρατού από την πολιτική, το άνοιγμα των λιμένων της, την άρση των περιορισμών στο εμπόριο, την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Αγκυρας...

Παρά το γεγονός ότι η διαρροή του περιεχομένου των κειμένων αυτών προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Αγκυρας, κανένα από τα κείμενα αυτά δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, εξ ορισμού. Είναι εκθέσεις που χρησιμοποιούνται κατά πολιτική βούληση και δεν εξασφαλίζουν τίποτα εκ των προτέρων, καθώς η ΕΕ την κρίσιμη στιγμή, μπορεί να πράξει κατά το δοκούν, ενώ είναι ενδεικτικό ότι δεν μπαίνει χρονικό όριο σε φλέγοντα θέματα όπως η αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, που αν και υπάρχει σαν ζήτημα, παραγκωνίζεται στους μακροπρόθεσμους στόχους...

Εκτός από την έκθεση προόδου για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προχωρά και στο θέμα της έκθεσης για την ΠΓΔΜ, που θα δημοσιοποιηθεί στις 9 Νοέμβρη. Η ένταξη της ΠΓΔΜ στην ΕΕ βρίσκει αντίθετη τη Γαλλία, η οποία αναμένεται να τηρήσει αρνητική στάση σε κάθε κίνηση διεύρυνσης της Ενωσης, έως και τις προεδρικές εκλογές της χώρας, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Ετσι, διπλωματικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι αναζητείται μια διατύπωση, που ακόμα και αν γνωμοδοτεί υπέρ της ένταξης της ΠΓΔΜ, θα διανθίζεται από τόσους ανασταλτικούς παράγοντες, ώστε η Σύνοδος Κορυφής του Δεκέμβρη, να δικαιολογείται να απαντήσει αρνητικά και να παγώσει το θέμα.