Η Ρωσία δεν κατάφερε καν να προκριθεί στο Μουντιάλ. Η Πολωνία δεν παράγει πια Μπόνιεκ και Λάτο στο ποδόσφαιρο παρά μόνο «Πολωνούς υδραυλικούς» που πρωταγωνιστούν στο κλοτσοσκούφι της ΕΕ για το «ευρωσύνταγμα». Η μεγάλη των Μαγιάρων ποδοσφαιρική σχολή έχει βάλει λουκέτο εδώ και καιρό. Με δυο λόγια: Σ' αυτό το Μουντιάλ καμία εθνική ομάδα από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες δεν κατάφερε να φτάσει στη Γερμανία κι όσες πέρασαν δεν κατάφεραν να διακριθούν. Η Τσεχία απέτυχε, οι Σερβία - Κροατία ως κληρονόμοι του γιουγκοσλαβικού ποδοσφαίρου ήταν οι σκιές του παρελθόντος τους, η Βουλγαρία και η Ρουμανία απούσες, κ.ο.κ.

*

Μπορούν άραγε να εξαχθούν κάποια γενικά συμπεράσματα; Ο ισχυρισμός πως στο ποδόσφαιρο αποτυπώνονται ευθύγραμμα τα στοιχεία που συνθέτουν την κατάσταση που επικρατεί σε μια χώρα είναι υπερβολικός. Εντούτοις, το ποδόσφαιρο μπορεί να λειτουργήσει ενίοτε σαν «θαμπή» ακτινογραφία της εικόνας που εμφανίζει μια χώρα. Το ποδόσφαιρο λειτουργεί σαν «θαμπή» ακτινογραφία ακόμα και στο εσωτερικό μιας χώρας. Η εξέταση της διαδρομής και της εξέλιξης των ομάδων των διαφόρων περιοχών μιας χώρας αποτυπώνει σε σημαντικό βαθμό την ίδια την πορεία πολλών πόλεων ή και ολόκληρων περιφερειών της χώρας αυτής.

Η Ελλάδα είναι ένα τέτοιο παράδειγμα: Η πορεία μιας σειράς ποδοσφαιρικών ομάδων της επικράτειας είναι μια ενδεικτική «φωτογραφία» της παρακμής που γνώρισε η ελληνική περιφέρεια και ταυτόχρονα της τερατώδους γιγάντωσης της πρωτεύουσας. Η άνοδος αυτών των ομάδων προχώρησε μαζί με την πρόσκαιρη οικονομική «άνοιξη» των πόλεων που τις γέννησαν, ενώ η πτώση τους δεν ήταν παρά η επικύρωση της φτώχειας και της δυσπραγίας που χτύπησε αργότερα αυτές τις πόλεις. Ο Φωστήρας, η Παναχαϊκή, τα Τρίκαλα, ο Παναιγιάλειος, η Δόξα Δράμας, ο Βύζας Μεγάρων, ο ΠΑΣ Γιάννενα, ο Πανελευσινιακός, η Χαλκίδα, οι ομάδες του Βόλου, δεν είναι απλά κάποιες ομάδες που πέρασαν και έφυγαν. Η πορεία τους από τα ποδοσφαιρικά «σαλόνια» στην ολοκληρωτική ή μερική ποδοσφαιρική τους απαξία, συναρτάται ευθέως με την καταστροφή τοπικών οικονομιών, όπως της Χαλκίδας και της Αχαΐας, σχετίζεται με την υποβάθμιση της ζωής στα Μέγαρα και την Ελευσίνα, δηλώνει τα άγρια χτυπήματα της ανεργίας, της φτώχειας, των «λουκέτων» ή του αγροτικού ξεκληρίσματος που γνώρισαν περιοχές, όπως ο Βόλος, η Ηπειρος, η Θεσσαλία. Η «εξαφάνιση» του φονέα των γιγάντων, του Φωστήρα, δεν είναι μια απλή ιστορία ποδοσφαιρικής «μιζέριας», είναι το απότοκο της «εξαφάνισης» της φτωχογειτονιάς του Ταύρου μέσα στη χοάνη της Αθήνας. Η καθίζηση της Δόξας, της ομάδας που οι κερκίδες του γηπέδου της γέμιζαν το '58 από τις 10 το πρωί (!), είναι το παράγωγο της υποβάθμισης της καπνοβιομηχανίας της περιοχής, της μετανάστευσης του πιο δημιουργικού και ρωμαλέου τμήματος του τοπικού πληθυσμού και της μετακίνησης των τελευταίων παραγωγικών βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων εκτός συνόρων.

*

Ετσι και στο Μουντιάλ, σε σχέση με τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες που πρωταγωνιστούσαν στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, αντανακλάται μέσω του ποδοσφαίρου η παρακμή στη οποία έχουν περιέλθει αυτές οι χώρες μετά τις ανατροπές. Τώρα πια η Σοβιετική Ενωση δεν υπάρχει και οι «διάδοχοί της» στο ποδόσφαιρο δεν παράγουν πλέον ούτε Γιασίν, ούτε Μπλαχίν, ούτε Μπελάνοφ, ούτε Ντασάεφ και Προτάσοφ. Η σημερινή Ρωσία το μόνο που «παράγει» είναι ολιγάρχες τύπου Αμπράμοβιτς που μπορούν να αγοράζουν ομάδες, όπως η Τσέλσι. Αλλά μέσα στο γήπεδο η Ρωσία «τρώει» εφτά γκολ, όπως συνέβη στον αγώνα της με την Πορτογαλία και αποκλείεται ήδη από τα προκριματικά του Μουντιάλ.

(συνεχίζεται)...