Περίπου 17.000 απόφοιτοι Λυκείων και ΤΕΕ μένουν τελικά εκτός Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, ενώ μερικές ακόμα χιλιάδες εγκατέλειψαν από πιο νωρίς την ιδέα να διεκδικήσουν μια θέση στην ανώτατη εκπαίδευση, γιατί δεν μπορούσαν να αντέξουν το βάρος της προετοιμασίας. Για αυτούς τους νέους, μοναδική επιλογή - για να αποκτήσουν ένα «χαρτί» πέρα από το απολυτήριο Λυκείου - είναι η ιδιωτική εκπαίδευση, σε πανεπιστήμια του εξωτερικού ή η χαμηλού επιπέδου κατάρτιση σε ΙΕΚ, Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών κ.ο.κ. Δηλαδή, σπουδές με πολύ υψηλό οικονομικό κόστος, εντελώς δυσανάλογο με την εργασιακή προοπτική που δίνουν στους αποφοίτους. Μιλάμε για εμπόριο ελπίδας, από τους σχολάρχες, επιχειρηματίες της εκπαίδευσης. Γιατί, βεβαίως, τα παιδιά κάτι πρέπει να κάνουν για να βρουν δουλιά. Και τώρα δεν έχουν άλλη διέξοδο. Αλλωστε, αυτή είναι η πραγματικότητα, χαμηλού επιπέδου τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση.

Η πλειοψηφία τόσο των παιδιών που μένουν εκτός ανώτατης εκπαίδευσης, όσο και αυτών που περνούν, είναι παιδιά της εργατικής τάξης και των μεσαίων στρωμάτων. Είναι παιδιά οικογενειών που μαθαίνουν να «σφίγγουν το ζωνάρι» κάθε χρόνο και περισσότερο, από τάξη σε τάξη, από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, από εκεί στο Λύκειο και πάνω που νομίζουν ότι μετά τις πανελλήνιες απαλλάσσονται από το μεγάλο οικονομικό βάρος, έρχονται νέοι βραχνάδες...

Γιατί, ακόμα και στη «δημόσια» ανώτατη εκπαίδευση, ιδιαίτερα αν περάσουν σε άλλη πόλη, δε φτάνει ένας μισθός το μήνα για σπουδές, στέγαση, σίτιση, μετακινήσεις κλπ. Ακόμα κι αν περάσουν στην πόλη τους, ανακαλύπτουν σιγά - σιγά τις... ελλείψεις του εκπαιδευτικού συστήματος, που καλούνται για άλλη μια φορά να συμπληρώσουν από την τσέπη τους (σημειώσεις, συμπληρωματικά συγγράμματα, υλικά εργαστηρίων, εκμάθηση ηλεκτρονικού υπολογιστή, ξένες γλώσσες κ.ά.). Και, παράλληλα, το περιεχόμενο των σπουδών όλο και περισσότερο απομακρύνεται από την επιστήμη, το πτυχίο στις περισσότερες των περιπτώσεων αποτελεί διαβατήριο για την ανεργία. Τα περισσότερα Τμήματα Πανεπιστημίων και ΤΕΙ δεν αντιστοιχούν σε επαγγέλματα που έχουν αντίκρισμα στην παραγωγή. Αυτό είναι το εμπόριο ελπίδας των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ παλιότερα και της ΝΔ σήμερα.

Από τα πρώτα γράμματα του αλφαβήτου, μέχρι το διδακτορικό, το «δημόσιο» εκπαιδευτικό σύστημα παραμένει «δημόσιο» μόνο στο όνομα. Το συνολικό κόστος δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης, ιδιαίτερα μετά το Λύκειο, τείνει να ισούται! Η έννοια του «δημοσίου» όταν δε σημαίνει ταυτόχρονα και «δωρεάν», δηλαδή δωρεάν φοίτηση, συγγράμματα, στέγαση, σίτιση κλπ., όταν δε συνεπάγεται με ένα σχεδιασμό προς όφελος της πλειοψηφίας του λαού, δηλαδή της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, χάνει το νόημά της. Οταν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ μιλούν για «δημόσιο» σχολείο ή πανεπιστήμιο, εννοούν ένα εκπαιδευτήριο που κοστίζει... όσο και το ιδιωτικό. Οταν το ΚΚΕ μιλάει για δημόσια εκπαίδευση, εννοεί δημόσιο και δωρεάν σχολείο ίδιο για όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά του λαού, δημόσιες και δωρεάν σχολές επαγγελματικής εκπαίδευσης μετά το σχολείο (για τις ειδικότητες που δεν απαιτούν επιστημονική ειδίκευση) και δημόσια - δωρεάν ενιαία ανώτατη εκπαίδευση στην υπηρεσία των αναγκών του λαού και της επιστημονικής ανάπτυξης για το λαό. Γι' αυτό το δημόσιο έχει συμφέρον να παλέψει ο λαός κι όχι για να υπερασπιστεί τα σημερινά χάλια της παιδείας.