Ενα χρόνο μετά, και η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να κρατά το κεφάλι της χωμένο στην άμμο. Η κρίση της Ιμιας, δυστυχώς, δε δίδαξε κανέναν από τους πρωταγωνιστές - υπουργούς, τίποτε απολύτως. Συνεχίζουν απτόητοι, με το κεφάλι βουτηγμένο στη λάσπη της μικροπολιτικής αντιπαράθεσης, να αγνοούν την οδυνηρή πραγματικότητα, προφανώς γιατί αποτελούν και αυτοί οι ίδιοι αναπόσπαστο τμήμα της.

Τα προφανή αποτελέσματα της κρίσης της Ιμιας είναι η εδραίωση των τουρκικών απόψεων περί γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο και η ανάδειξη του αμερικανικού παράγοντα στο ρόλο του επιδιαιτητή,προκειμένου να ...διευκρινιστεί το αμφισβητούμενο καθεστώς!

Η κυβέρνηση της χώρας στο σύνολό της και το κάθε μέλος της ξεχωριστά, κάνουν ό,τι μπορούν, όχι για να αντιμετωπίσουν τη νέα οδυνηρή πραγματικότητα που προέκυψε για τη χώρα το βράδυ της κρίσης της Ιμιας, αλλά για να δημιουργήσουν σύγχυση, να συσκοτίσουν και, τελικά, να αποκρύψουν τα νέα δεδομένα και τις συνέπειές τους. Ετσι, λοιπόν, όλοι μαζί μέσα στο ΠΑΣΟΚ και στην κυβέρνηση, "εκσυγχρονιστές" και "προεδρικοί", "ιταλοί" και "κεντρογενείς", σφυρίζουν αδιάφορα, προσπαθώντας να δημιουργήσουν την εικόνα πως δεν έγινε και τίποτε σπουδαίο το βράδυ της 30ής προς 31η Γενάρη του 1996. Κι αν κάτι παρά λίγο να γίνει, αυτό προέκυψε από την ανικανότητα είτε ενός προεδρικού, είτε ενός εκσυγχρονιστή, ανάλογα με το ποιο κυβερνητικό στέλεχος εκθέτει τα γεγονότα.

Οσο προφανή είναι τα αποτελέσματα της κρίσης των βραχονησίδων, άλλο τόσο προφανής είναι και ο λόγος, για τον οποίο η σημερινή κυβέρνηση μεθοδικά και οργανωμένα επιχειρεί να τα συγκαλύψει: Η προσαρμογή των συμφερόντων της χώρας στις επιδιώξεις και τους σχεδιασμούς της αμερικανικής διπλωματίας είναι ο λόγος, για τον οποίο τα στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης "σφυρίζουν" ομαδικά και "αδιάφορα".

Η ελληνική κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του γνώριζαν και γνωρίζουν, ή τουλάχιστον είναι σε θέση βάσιμα να εκτιμήσουν, τους αμερικανικούς στόχους στην περιοχή. Υπάρχουν, μάλιστα, δεκάδες "εμπιστευτικά" σημειώματα από στρατιωτικούς και διπλωματικούς τεχνοκράτες, οι οποίοι σκιαγραφούν με σαφήνεια τις επιδιώξεις της Ουάσιγκτον στην περιοχή. Και η ελληνική κυβέρνηση συμπλέει με αυτές τις επιδιώξεις, καθώς αυτό αποτελεί τη στρατηγική της πολιτική επιλογή. Μια επιλογή, την οποία δε δίστασε να διακηρύξει ο Α. Παπανδρέου, όταν, μόλις ανέλαβε την τελευταία πρωθυπουργία του, δήλωσε πως "τα ελληνικά και τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή συμπίπτουν". Μια επιλογή, που κατά γράμμα ακολουθεί και ο σημερινός πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, ειδικά μετά τα γεγονότα στην Ιμια. Το πρόβλημα, όμως, για την κυβέρνηση, είναι πως οι αμερικανικές επιδιώξεις δε συμφωνούν με τα ελληνικά συμφέροντα, όπως αυτά εκφράζονται στις πάγιες θέσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Αυτός, λοιπόν, είναι ο λόγος της "σιωπής", των "σφυριγμάτων αδιαφορίας" και των προσπαθειών συσκότισης των δεδομένων που δημιουργήθηκαν στην περιοχή μετά την κρίση της Ιμιας. Με την τακτική αυτή, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να συγκαλύψει τα δεσμά που τη δένουν πισθάγκωνα στο άρμα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.

Πράγματι, όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα, η Ουάσιγκτον, μετά την κρίση της Ιμιας, έχει ενισχύσει το ρόλο της στην περιοχή, προβάλλοντας τη βούλησή της για μια συνολική διευθέτηση των προβλημάτων στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, αρχής γενομένης από το Κυπριακό. Η αμερικανική πρωτοβουλία για το Κυπριακό προβάλλεται, ήδη, ως η μόνη διέξοδος από το πρόβλημα. Διέξοδος, η οποία αναμένεται να δρομολογήσει ταχύτατες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με την επιβολή ρυθμίσεων στο Αιγαίο.

Τα αμερικανικά σχέδια για την Κύπρο και το Αιγαίο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και τις αναλύσεις παραγόντων των υπουργείων Εξωτερικών και Αμυνας, όχι μόνο δε "συμπίπτουν" με τα ελληνικά συμφέροντα, όπως αυτά είναι διακηρυγμένα, αλλά υπονομεύουν σε βάρος της Ελλάδας το διαμορφωμένο από τη Συνθήκη της Λωζάνης καθεστώς στην περιοχή. Η ανοχή και οι ίσες αποστάσεις που κρατά η Ουάσιγκτον στη "νέα" ελληνοτουρκική διαμάχη για το καθεστώς στο Αιγαίο, μετά την κρίση της Ιμιας, είναι η σαφέστερη ένδειξη για τους αμερικανικούς στόχους στην περιοχή. Η παγίωση ενός καθεστώτος αμφισβητούμενων περιοχών στο Αιγαίο είναι ο πλέον πρόσφορος τρόπος για τη διαιώνιση των αμερικανικού διαμεσολαβητικού ρόλου ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, οι οποίες θα συνεχίσουν απρόσκοπτα να αιμοδοτούν σε δολάρια τις αμερικανικές πολεμικές βιομηχανίες. Η νομιμοποίηση της διχοτόμησης της Κύπρου είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για τη μετατροπή του νησιού σε ΝΑΤΟικό αεροπλανοφόρο, το οποίο θα διασφαλίζει την "αμερικανική ειρήνη" σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Τα πιο πάνω "σενάρια" δεν αποτελούν εκτιμήσεις "φαντασιόπληκτων παρατηρητών", όπως θα 'λεγε και ο Θ. Πάγκαλος. Αποτελούν αναλύσεις ειδικών τεχνοκρατών των υπουργείου Εξωτερικών και Αμυνας και κοινή πεποίθηση κάθε αξιόπιστου συνομιλητή από αυτά τα υπουργεία, όταν, βέβαια, μιλούν με κλειστό μαγνητόφωνο. Παρ' όλα αυτά, η ελληνική κυβέρνηση, αντί να καταγγείλει και να υπονομεύσει τα αμερικανικά σχέδια, προετοιμάζει το έδαφος για την εκδήλωση των σχετικών πρωτοβουλιών, έχοντας πάντα το κεφάλι της βουτηγμένο στη λάσπη του "απαραίτητου" μικροπολιτικού παιχνιδιού απόσεισης των τεράστιων ευθυνών που συνεπάγονται οι αμερικανικές "ρυθμίσεις".

Δημήτρης ΜΗΛΑΚΑΣ