Ο Ιούλης του 1789 βρίσκει τη Γαλλία σε συνθήκες πολύ μεγάλης έντασης.

O βασιλιάς Λουδοβίκος ο ΙΕ έχει συγκαλέσει τη Συνέλευση των Γενικών Τάξεων, που συνεδριάζει στις Βερσαλλίες από τις 2. 5. 1789. Ωστόσο, η κατάσταση μπλέκει από την πρώτη κιόλας ημέρα: Η Τρίτη Τάξη, που συμμετέχει στη σύνοδο, ζητά μια σειρά μεταρρυθμίσεις που ο βασιλιάς δε δείχνει καθόλου έτοιμος να δεχτεί. Η διελκυστίνδα έχει πάρει, από τις πρώτες κιόλας ημέρες, και πολιτικό χαρακτήρα. Η Τρίτη Τάξη έχει απαιτήσει (από τις 6. 5ου κιόλας) και, στο μεταξύ (23. 6. 1789), επιβάλλει την ψηφοφορία κατ' άτομο και όχι κατά ιεραρχική τάξη, έχει αυτοανακηρυχτεί σε Εθνοσυνέλευση (17. 6. 1789) και έχει, μάλιστα, δώσει και τον περίφημο Ορκο του Σφαιριστηρίου - δε θα διαλυθεί αν δεν εξασφαλίσει την εφαρμογή ενός πολιτικού προγράμματος (20. 6.1789).

Ουσιαστικά, δηλαδή, τα πράγματα έχουν φτάσει στην ανοιχτή αμφισβήτηση της βασιλικής εξουσίας, αφού μόνο ο βασιλιάς έχει το δικαίωμα είτε να συγκαλεί είτε να διαλύει τη Συνέλευση των Γενικών Τάξεων. Στις 23.6, όταν ο βασιλιάς έρχεται για να δώσει προσωπικά την εντολή διάλυσης της Συνέλευσης,οι εκπρόσωποι της Τρίτης Τάξης προχωρούν στο ανήκουστο βήμα να αρνηθούν να εγκαταλείψουν την αίθουσα. Πράγμα ακόμη πιο ανήκουστο, υποχώρησε ο βασιλιάς.

Σήμερα, γνωρίζουμε και με πολλές, μάλιστα, λεπτομέρειες τι πραγματικά συνέβαινε. Η γαλλική κοινωνία βρίσκεται σε συνθήκες όπου ωριμάζει επαναστατική κρίση. Τα άδεια βασιλικά ταμεία δεν είναι τίποτε άλλο από την ένδειξη μιας βαθιάς οικονομικής κρίσης της απολυταρχικής μοναρχίας και του αριστοκρατικού υποβάθρου της.

Οι "επάνω" δεν μπορούν πια να κυβερνήσουν όπως πρώτα. Οι γραμμές τους αναστατώνονται αθεράπευτα από κάθε είδους αντιθέσεις.Μια μερίδα της αριστοκρατίας βρίσκεται σε αντίθεση με το θρόνο, ζητώντας την κατάργηση της απολυταρχίας και την επιστροφή της μεσαιωνικής χωροδεσποτικής μοναρχίας. Η ιστορική κρίση έχει πια θολώσει το μυαλό της κυρίαρχης τάξης, που εξακολουθεί να ζει στον κόσμο της και αρνείται να βγει από αυτόν.

Από την άλλη μεριά, το επαναστατικό μέτωπο βαθμιαία δημιουργείται. Πρόκειται για την περίφημη "Τρίτη Τάξη".Μέσα στο σύνολο αυτής της μεσαιωνικής ιεραρχικής κατηγορίας, περιλαμβάνονται δυνάμεις χωρίς καμία ομοιογένεια: Το σύνολο της αστικής τάξης, το σύνολο της αγροτιάς (που αποτελεί τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού της χώρας), οι μεροκαματιάρηδες των πόλεων και της υπαίθρου. Με άλλα λόγια, τα 99/100 του πληθυσμού της Γαλλίας, που, στις δεδομένες συνθήκες, ενδιαφέρονται για την κατάργηση των αριστοκρατικών προνομίων.

Θα ήταν σοβαρό λάθος να θεωρήσουμε ότι όλα αυτά γίνονταν στην ήρεμη ατμόσφαιρα της θεωρητικής αναζήτησης. Αντίθετα, γίνονται σε κατάσταση αναβρασμού που σιγά σιγά παίρνει διαστάσεις μαζικού παροξυσμού.