"Επαναστατικό μέτρο", "ριζική τομή" και άλλα βαρύγδουπα συνοδεύουν αυτή την περίοδο κάθε ομιλία κυβερνητικού στελέχους, που αναφέρεται στο σχέδιο των αναγκαστικών συνενώσεων. Με ηπιότερες εκφράσεις, αλλά σαφέστατα τοποθετημένοι υπέρ του πολιτικού πλαισίου του κυβερνητικού σχεδιασμού εκφράζονται για το ίδιο θέμα διάφοροι "αριστερούτσικοι" των ημερών μας, με την ηγεσία του ΣΥΝ στην πρώτη θέση. Τριάντα τρία χρόνια πριν, όταν η γαλλική κυβέρνηση προωθούσε ένα ανάλογο σχέδιο, ο Ζακ Ντιγκλό, ηγετικό στέλεχος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, αφιέρωσε σ' αυτό το σχέδιο ένα μεγάλο μέρος ομιλίας του, με τίτλο "η πάλη για πραγματική δημοκρατία". Η ομιλία έγινε στην ολομέλεια Διεθνούς Επιστημονικής Συνόδου αφιερωμένης στα εκατοντάχρονα της Πρώτης Διεθνούς στο Βερολίνο τον Σεπτέμβρη του 1964. Στο τεύχος "Αριστεροί και Τοπική Αυτοδιοίκηση" των εκδόσεων Κ. Παντελόγλου, βρήκαμε και παραθέτουμε τα σχετικά αποσπάσματα:

"...Η τάση περιορισμού των δημοκρατικών δικαιωμάτων του λαού και των προνομίων των αιρετών αντιπροσώπων του συνδέεται στενά με την τάση των καπιταλιστικών μονοπωλίων για αύξηση των κερδών τους σε βάρος του πληθυσμού.

Το μονοπωλιακό κεφάλαιο, στηριζόμενο στο γεγονός ότι πολλαπλά, πράγματι, προβλήματα απαιτούν τη λύση τους μέσα στη σύγχρονη κοινωνία, προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες, που θα του δίνουν τη δυνατότητα να αποδείξει ότι τα αιρετά όργανα είναι ανώφελα και να δικαιολογήσει την επέκταση της εξουσίας των τεχνοκρατών μέσα στη χώρα.

Οι τεχνοκράτες, που είναι ταγμένοι στην υπηρεσία των καπιταλιστικών μονοπωλίων, προσπαθούν έτσι να διευρύνουν τη σφαίρα των επεμβάσεών τους...Με την ίδρυση "Επιτροπών Οικονομικής Επέκτασης", "Εταιριών Περιφερειακής Ανάπτυξης" ή "Εταιριών Μεικτής Οικονομίας", που έχουν την τάση να πληθαίνουν πολύ, τα καπιταλιστικά μονοπώλια κατορθώνουν να επιταχύνουν τη συγκέντρωση του κεφαλαίου και να ανεβάζουν το ποσοστό του κέρδους".

"Για το σκοπό αυτό, αντλούν χρηματικά μέσα από τα κρατικά ταμεία και τις αποταμιεύσεις, χρησιμοποιούν, με την εγγύηση των κρατικών οργάνων, μεγάλες κρατικές πιστώσεις και επιχορηγήσεις, που παρέχουν στα όργανα της εξουσίας το δικαίωμα να αποξενώνονται από τα έργα δημοτικής και κοινής ωφέλειας, αναγκάζοντας τον πληθυσμό να πληρώνει τις υπηρεσίες αυτές πολύ ακριβά.

Με τη βοήθεια των "Εταιριών Μεικτής Οικονομίας" και άλλων παρόμοιων οργανισμών, οι εμπορικές τράπεζες κάνουν μεγάλες επενδύσεις κεφαλαίου, χωρίς να υποβάλλονται παράλληλα στον παραμικρότερο κίνδυνο, εξασφαλίζοντας τις εγγυήσεις που θέλουν από τα δημόσια ταμεία, αλλά και τη βεβαιότητα ότι θα αποκομίσουν τεράστια κέρδη...

...το σχέδιο των κρατικών μεταρρυθμίσεων... σύμφωνα με τις επιθυμίες των καπιταλιστικών μονοπωλίων, έχει τρία κύρια και χαρακτηριστικά σημεία: Θέτει σε κίνδυνο την ύπαρξη των τοπικών διοικητικών μονάδων (Διαμερισμάτων και Κοινοτήτων), συμπλέκει την κρατική εξουσία με τα ιδιωτικά συμφέροντα και αυξάνει το ρόλο των γενικών διοικητών, εκπροσώπων της κεντρικής εξουσίας".

"Οσον αφορά τον κίνδυνο που διατρέχει η ύπαρξη των τοπικών διοικητικών μονάδων, η κυβέρνηση προτίθεται να εφαρμόσει το "διοικητικό ανασχηματισμό" της χώρας, για να αντικαταστήσει την υπάρχουσα διαίρεση σε Κοινότητες και Διαμερίσματα, με μια άλλη διαίρεση που προβλέπει τη δημιουργία πιο εκτεταμένων και πολυπληθέστερων τοπικών διοικητικών μονάδων.

Σε αυτό οφείλεται και το σχέδιο συγχώνευσης των Κοινοτήτων. Σε μερικές περιπτώσεις, η συγχώνευση αυτή δικαιολογείται, ωστόσο η πείρα δείχνει ότι υπάρχει εδώ τάση αντικατάστασης των αιρετών εκπροσώπων του λαού με δημοσίους υπαλλήλους.

Με τις μηχανορραφίες των "Εταιριών Μεικτής Οικονομίας" και των "Επιτροπών Επέκτασης" ορισμένα αιρετά όργανα, όπως οι Δημαρχίες και τα Γενικά Συμβούλια, στερούνται όλο και περισσότερο των προνομίων τους (όσον αφορά την εκτέλεση έργων και τον εφοδιασμό), υπέρ των τεχνοκρατών που έχουν στενές σχέσεις με τις εμπορικές τράπεζες και με άλλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις και που δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν απολογισμούς σε κανένα".

"Σκοπός αυτής της πολιτικής είναι να βοηθήσει με όλα τα μέσα τα ιδιωτικά συμφέροντα και, πάντοτε, σε βάρος του πληθυσμού. Με την εφαρμογή των σχεδίων του καθεστώτος... οι εμπορικές τράπεζες και οι εξειδικευμένες επιχειρήσεις πραγματοποιούν τεράστια κέρδη, αναλαμβάνοντας την εκτέλεση έργων στις Κοινότητες και τα Διαμερίσματα.

Τα καπιταλιστικά μονοπώλια απαιτούν από τα Γενικά Συμβούλια να μη διαχειρίζονται πια τα οικονομικά των Διαμερισμάτων. Είναι ένας τομέας που μπορεί να αποφέρει τεράστια κέρδη. Γι' αυτό και τα μονοπώλια θέλουν να αφαιρέσουν από τα Συμβούλια των Διαμερισμάτων τις προνομίες τους.

Οσον αφορά τον έλεγχο του κρατικού προϋπολογισμού, το καθεστώς θέλει να κάνει αυτόν το έλεγχο εντελώς τυπικό, χωρίς πρακτική σημασία, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος της τέλειας κατάργησης κάθε ελέγχου του προϋπολογισμού εκ μέρους των εκλεκτών του λαού.

Κατίσχυση της τεχνοκρατίας με απεριόριστη εξουσία πάνω στην οικονομία και τα δημόσια οικονομικά της χώρας - αυτό επιδιώκουν τα καπιταλιστικά μονοπώλια"...

"Μεταξύ των επισήμων κύκλων γίνεται συνεχώς λόγος για δυσκολίες που δημιουργεί η ύπαρξη αιρετών οργάνων, τόσο στο επίπεδο των Κοινοτήτων, όσο και των Διαμερισμάτων και του κράτους, για να βγει συμπερασματικά ακόμη ένα επιχείρημα υπέρ της παντοκρατορίας των "αρμοδίων" τεχνοκρατών στη διεύθυνση των κοινωνικών υποθέσεων.

Και φυσικά για να δικαιολογηθεί η άποψη αυτή γίνεται πολύς λόγος για το πόσο περίπλοκα είναι τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν, έτσι ώστε να προβληθούν ισχυρισμοί ότι οι αιρετοί άρχοντες είναι ανίκανοι πια να παίξουν τον παλιό ρόλο τους.

Αναπτύσσεται η σκέψη ότι λόγω του τεχνικού χαρακτήρα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα αιρετά όργανα οι δημοκρατικοί θεσμοί αποτελούν ξεπερασμένο πια στάδιο.

...Ωστόσο, το γεγονός ότι τα προβλήματα είναι περίπλοκα σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να θεωρείται σαν σοβαρό επιχείρημα που να δικαιολογεί την κατάργηση της λαϊκής διοίκησης και του δημοκρατικού λαϊκού ελέγχου.

Οι τεχνικά αρμόδιοι άνθρωποι δεν πρέπει να υποκαθιστούν τους αιρετούς εκπροσώπους, αλλά να δουλεύουν κάτω από την καθοδήγησή τους προς το συμφέρον του λαού...".

"...Το μονοπωλιακό κεφάλαιο, στηριζόμενο στο γεγονός ότι πολλαπλά, πράγματι, προβλήματα απαιτούν τη λύση τους μέσα στη σύγχρονη κοινωνία, προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες, που θα του δίνουν τη δυνατότητα να αποδείξει ότι τα αιρετά όργανα είναι ανώφελα και να δικαιολογήσει την επέκταση της εξουσίας των τεχνοκρατών μέσα στη χώρα"