Σε ένα από τα διαλείμματα της συνεδρίασης είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον σύντροφο Πάκο Φρούτος, μέλος της Γραμματείας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ισπανίας, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ενωμένης Αριστεράς και βουλευτή της ΕΑ, ο οποίος μας ανέλυσε τις συνθήκες που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση.

Φτάσαμε σε αυτήν την κατάσταση, γιατί μέσα στην Ενωμένη Αριστερά (ΕΑ) εδώ και αρκετά χρόνια, τουλάχιστον από το 1989, ίσως και νωρίτερα, αλλά από '89, '90 και, τελικά, με μεγάλη αποφασιστικότητα το '91 αυτός ο κόσμος, μεταξύ των οποίων η μεγάλη πλειοψηφία, το 95%-98%, ανήκει σε μία φράξια του παλιού ΚΚΙ, είχε πει και είχε επιχειρηματολογήσει ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα θα έπρεπε να διαλυθεί, να εξαφανιστεί και, έτσι λοιπόν, άρχισε αυτή η μάχη εδώ και πολύ καιρό.

Ωστόσο, ως βασικό στοιχείο, θα πρέπει να πούμε ότι υπάρχει κόσμος που πιστεύει ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να δρομολογηθούν σταδιακά εναλλακτικές λύσεις από τα αριστερά στην πολιτική που ασκεί ο σημερινός καπιταλισμός στη νεοφιλελεύθερη φάση, δηλαδή αυτό που ζούμε σήμερα. Μπροστά σε αυτήν τη δυσκολία να δρομολογηθούν αριστερές εναλλακτικές λύσεις, το καλύτερο είναι να είμαστε εντελώς πραγματιστές, προσπαθώντας να αναζητήσουμε τις μικρές δυνατότητες να ασκήσουμε μία πολιτική που θα βελτιώνει μερικές συγκεκριμένες πλευρές. Η πλειοψηφία της ΕΑ προσπαθούμε να βελτιώσουμε όσο είναι δυνατόν τις συνθήκες ζωής, την εργασία, το περιβάλλον, τη δημοκρατία κλπ. Συγχρόνως πιστεύουμε ότι μία εναλλακτική λύση της Αριστεράς πρέπει να συνδέει πάντα την ανάλυση κάθε κατάστασης και τις προτάσεις που κάνεις για να αντιμετωπίσεις τη δεξιά πολιτική με μία πιο συνολική εναλλακτική λύση - τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο - που να προσπαθεί να δώσει τη μάχη σε ιδεολογική, φιλοσοφική βάση, καθώς και βάσει προγράμματος ενάντια στη νεοφιλελεύθερη πολιτική από μία άποψη, που δε θα έχει σαν στόχο αποκλειστικά την καθημερινή συγκυρία, αλλά ταυτόχρονα να έχει μία προοπτική για το μέλλον.

Εμείς, λοιπόν, ξεκινήσαμε από αυτή τη βάση, υπερασπιστήκαμε αυτές τις θέσεις και γι' αυτό αντισταθήκαμε στη νεοφιλελεύθερη πολιτική που εκφράζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Και όλα αυτά ενώ είμαστε μεν υπέρ της ευρωπαϊκής πολιτικής οικονομικής οικοδόμησης, αλλά από μία πολιτική που θα παίρνει υπόψη της την πραγματικότητα κάθε χώρας και φυσικά που θα έχει έναν προοδευτικό αριστερό χαρακτήρα. Ξέρουμε ότι αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή, λόγω των συσχετισμών δυνάμεων, η ευρωπαϊκή οικοδόμηση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί με βάση αριστερά προγράμματα, αλλά ταυτόχρονα δεν πρέπει να αποδεχτούμε τυφλά και χωρίς καμία κριτική τη Συνθήκη του Μάαστριχτ ως νεοφιλελεύθερο σχέδιο τόσο σε οικονομικό, κοινωνικό επίπεδο, όσο και σε θέματα άμυνας, ιδεολογίας, του διεθνούς οράματος. Θέλω να πω ότι εδώ στην Ευρώπη υπάρχει ένα υποταγμένο όραμα στα οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ σε μια σειρά ζητήματα, όπως φάνηκε στον πόλεμο του Περσικού Κόλπου αλλά και πιο μετά.

Μπροστά σε όλα αυτά, φυσικά, είχαμε κόσμο που δε συμφώνησε με την πολιτική, στο σύνολό της, που ενέκρινε η Ενωμένη Αριστερά, όχι η πλειοψηφία της ΕΑ, αλλά η Ενωμένη Αριστερά. Μία οργάνωση δε μετριέται μόνο από την πλειοψηφία ή τη μειοψηφία, οι πλειοψηφίες είναι εκείνες που σε συγκεκριμένη στιγμή, όταν δεν υπάρχει δυνατότητα εσωτερικής συμφωνίας ή δυνατότητα συναίνεσης, αποφασίζουν δημοκρατικά, γιατί στη δημοκρατία οι αποφάσεις παίρνονται κατά πλειοψηφία και όχι κατά μειοψηφία και οι μειοψηφίες είναι τομείς της οργάνωσης που πρέπει να γίνονται σεβαστές και από τις οποίες θα πρέπει να ενσωματωθεί το σημαντικό μέρος, που μπορεί να ενσωματωθεί χωρίς να αποδεχτεί στο σύνολό της την πολιτική της πλειοψηφίας, τη γενική πολιτική της πλειοψηφίας. Θα πρέπει να αποδεχτούμε από τη μειοψηφία ό,τι δεν είναι αντίθετο με το πρόγραμμα και την πολιτική γραμμή της πλειοψηφίας.

Αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε όλον αυτόν τον καιρό, "με γαϊδουρινή υπομονή", ωστόσο έφτασε μία στιγμή όπου αυτό δεν ήταν δυνατόν να συνεχιστεί για δύο λόγους: Γιατί η μειοψηφία, το Δημοκρατικό Κόμμα της Νέας Αριστεράς και η Πρωτοβουλία για την Καταλωνία κατανάλωναν το 95% των πυρομαχικών τους στο να εκτοξεύουν τορπίλες, ομοβροντίες, πυροβολισμούς ενάντια στην ίδια τους την οργάνωση, ενώ κατανάλωναν πολύ λιγότερο στην κριτική ενάντια στην κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, όταν είχαμε σοσιαλιστική κυβέρνηση, και, στη συνέχεια, στην κριτική - και μάλιστα συγκεκριμένη κριτική - ή να προτείνει κινητοποιήσεις ενάντια στην πολιτική του Λαϊκού Κόμματος. Δηλαδή, είχαν μία ρητορική πολύ αντι-Δεξιά και ενάντια στο Λαϊκό Κόμμα, αλλά στην πράξη αποδέχονταν πολλές από τις συμφωνίες στις οποίες είχε φτάσει το Λαϊκό Κόμμα με τα συνδικάτα, όπως η εργασιακή μεταρρύθμιση ή στην εξέλιξη της συμφωνίας για τις συντάξεις, γνωστή ως Σύμφωνο του Τολέδο. Η αλήθεια είναι ότι δεν προωθούσαν καμία σοβαρή, υπεύθυνη στάση για κινητοποίηση ενάντια σε αυτήν την πολιτική.

Αλλά πέρα από όλα αυτά, πέρα από τις πολιτικές διαφορές που υπήρχαν, μέσα σε μία οργάνωση μπορεί να υπάρξει ένα πλαίσιο συζητήσεων, ωστόσο, αυτό μπορεί να γίνει εφόσον σεβαστούμε δύο σημαντικά ζητήματα: Το πρώτο είναι ο σεβασμός των δημοκρατικών κανόνων, που όλοι δεσμευτήκαμε να τηρήσουμε, και σαν δεύτερο ο σεβασμός της ενότητας της δράσης προς τα έξω, γιατί διαφορετικά μία οργάνωση πολύ δημοκρατική και πλουραλιστική, όπως είναι η ΕΑ, δε θα εμφανιζόταν σαν τέτοια στα μάτια των αριστερών πολιτών που θέλουν να ρίξουν την ψήφο τους για μία αριστερή επιλογή, αλλά θα εμφανιζόταν σαν μία χάβρα των Ιουδαίων, όπου δεν υπάρχει δυνατότητα να ακολουθηθεί μία κοινή, συλλογική πολιτική.

Τελικά, οδηγηθήκαμε στην έκρηξη, έφτασε μία στιγμή όπου δεν μπορούσε να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και έτσι προτιμήσαμε να προχωρήσουμε τις διαδικασίες τώρα, παρά να βρεθούμε δυο τρεις μήνες πριν τις εκλογές, που η Νέα Αριστερά θα έστηνε καυγά, θα έκανε πόλεμο και, έτσι, θα έθετε υπό αμφισβήτηση, δυο τρεις μήνες πριν τις εκλογές, όλο το σχέδιο. Προτιμήσαμε, λοιπόν, να πληρώσουμε τώρα το τίμημα, παρά να περιμένουμε. Από άποψη τακτικής και στρατηγικής, νομίζω ότι τους χαλάσαμε τα σχέδια, που δεν ήταν άλλα από το να περιμένουν ότι η κρίση θα έφτανε μέχρι τις επόμενες εκλογές για να μπορέσουν να προκαλέσουν τη μεγαλύτερη δυνατή ζημιά.

Από την ΕΑ, ποτέ δεν προωθήσαμε μία θέση σεκταριστική, δογματική ενάντια στο Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE). Το PSOE είναι μία πολιτική πραγματικότητα, ένα κόμμα που ψηφίζεται από 9.000.000 πολίτες και που πολλοί από αυτούς θεωρούν τον εαυτό τους αριστερούς, της μετριοπαθούς ή λιγότερο μετριοπαθούς Αριστεράς, πάντως αριστεροί. Εμείς θεωρήσαμε ότι με αυτό το κόμμα θα πρέπει να έχουμε ομαλές σχέσεις, αλλά οποιαδήποτε συμφωνία κάνουμε με αυτό το κόμμα, θα πρέπει να ξεκινάει από συμφωνίες πάνω στην πολιτική. Τι θα κάνουμε στη Βουλή και στην κοινωνία; Οχι να ανατρέξουμε σε αφηρημένες και από μέσα εκκλήσεις στην αντίληψη της Αριστεράς σαν μίας μεγάλης οικογένειας, αλλά να συμφωνήσουμε στην πολιτική που θα υπερασπίσουμε από αριστερές θέσεις, στο Κοινοβούλιο και στην κοινωνία της Ισπανίας. Αυτό κάναμε όταν το PSOE ήταν στην εξουσία, εδώ και πολλά χρόνια. Και στη δεκαετία του '90, όταν το PSOE είχε πάρει μία στροφή πολύ προς τα δεξιά, εμείς κάναμε προτάσεις στο PSOE που μπορούσαμε να υπερασπιστούμε από κοινού, αλλά από αριστερές θέσεις. Δεν απαιτούμε το PSOE να αποδεχτεί το πρόγραμμα της ΕΑ, καθώς αυτοί έχουν το 37% των ψήφων και εμείς γύρω στο 11%. Εκείνο που ζητάμε είναι το να γίνει αποδεκτό ένα τμήμα του προγράμματος της ΕΑ και ο καρπός μιας πολιτικής συμφωνίας με το PSOE να αντιπροσωπεύει την προσπάθεια να οδηγηθεί η πολιτική από αριστερές θέσεις και αν αυτό είναι δυνατό με μία στροφή προς τα αριστερά. Αυτό δεν είναι σεκταρισμός ούτε δογματισμός, είναι μία προσπάθεια να μπουν τα πράγματα στη θέση τους και να αρχίσουν οι συμφωνίες της Αριστεράς να έχουν ένα περιεχόμενο πολιτικό και προγραμματικό και να μην είναι απλώς μία επιστροφή στην παλιά ιστορία του περασμένου αιώνα ή και του σημερινού σχετικά με την Αριστερά.

Γιάννα ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΗ