- Πριν τέσσερις μέρες το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αρτας καταδίκασε αγρότες σε 12μηνη φυλάκιση και δήμευση των γεωργικών μηχανημάτων τους. Σχολιάστε μας από νομική άποψη τη συγκεκριμένη απόφαση.

- Δε γνωρίζω το σκεπτικό του δικαστηρίου. Πώς, δηλαδή, αιτιολόγησε την κρίση του. Γνωρίζω, όμως, τη διάταξη που εφάρμοσε. Πρόκειται για το άρθρο 76 του Ποινικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο "μπορούν να δημευτούν" αντικείμενα που είναι προϊόντα κακουργήματος ή πλημμελήματος, ως και αντικείμενα που χρησίμευσαν ή προορίζονταν για την εκτέλεση τέτοιας πράξης αν ανήκουν στον αυτουργό ή στους συμμετόχους. Επισημαίνω το "μπορούν να δημευτούν", που σημαίνει δυνατότητα, ευχέρεια και όχι επιταγή.

Το Πλημμελειοδικείο Αρτας δίκασε αγρότες. Η κατηγορία ήταν αυτή για την οποία δικάζονται οι Ελληνες αγρότες που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις. Η κρίση του ήταν "ένοχοι", όπως γενικά και όλων των άλλων δικαστηρίων. Πρωτοτύπησε, όμως, με τη δήμευση, και να γιατί:

α. Οι διατάξεις που αφορούν τη δήμευση είναι εξαιρετικές και πρέπει να ερμηνεύονται στενά, αφού το άρθρο 17 παρ. 1 του Συντάγματος προστατεύει την ιδιοκτησία.

β. Τη δυνατότητα για δήμευση που παρέχει ο νόμος το Πλημμελειοδικείο Αρτας τη χρησιμοποίησε, παραβλέποντας ότι η ποινική υπόθεση που δίκασε είχε την ιδιαιτερότητα της αγροτικής διεκδίκησης, η οποία, όπως κάθε διεκδίκηση, δεν είναι και πράξη παράνομη. Με άλλα λόγια, η δράση - πράξη των κατηγορούμενων δεν είχε ως πυρήνα την πρόθεση για διάπραξη εγκλήματος, αλλά ήταν έκφραση αγωνιστικής διεκδίκησης των αιτημάτων τους. Κατά συνέπεια, η προσφυγή του δικαστηρίου στη δυνατότητα της δήμευσης, που παρέχει το άρθρο 76 του Ποινικού Κώδικα, καθιστά την απόφαση ξεχωριστή και γι' αυτό δεκτική σχολίων.

Ανεξάρτητα από αυτά, το σίγουρο είναι ότι τα αγροτικά εργαλεία δεν είναι αντικείμενα που χρησιμεύουν ή προορίζονται για την εκτέλεση κακουργήματος ή πλημμελήματος. Με την απόφαση δημεύτηκε η δυνατότητα καλλιέργειας του χωραφιού, και συνακόλουθα, η δυνατότητα για το ζην.

- Μπορούμε να πούμε ότι η επίμαχη δικαστική απόφαση ήταν μια "άτυχη στιγμή" για τη Δικαιοσύνη και οφείλεται σε υπερβάλλοντα ζήλο των συγκεκριμένων δικαστών;

- Δεν παραγνωρίζω ότι στον δικαστή μπορεί να υπάρξουν και άτυχες στιγμές. Δεν μπορώ, όμως, να δεχτώ ότι η επίμαχη απόφαση μπορεί να καλυφθεί με το "άτυχη στιγμή". Η Δικαιοσύνη, πάνω απ' όλα πρέπει να έχει λειτουργούς ψύχραιμους και δέκτες των κοινωνικών διεργασιών.

Για υπερβάλλοντα ζήλο δεν μπορώ να μιλήσω. Μπορώ, όμως, να πω ότι υπάρχει ένας κοινωνικός εκνευρισμός που επηρεάζει και τους θεσμούς.

- Τι σημαίνει η καταδικαστική απόφαση του δικαστηρίου της Αρτας για τους αγώνες των άλλων εργαζομένων;

- Η ιστορική πείρα διδάσκει ότι οι καταστολές, τελικά, δε ματαιώνουν τις κοινωνικές εκρήξεις. Οι σταυρώσεις των δούλων του Σπάρτακου δεν έσωσαν το δουλοκτητικό σύστημα.

Στους ελληνικούς κάμπους πλανάται το φάντασμα της εξέγερσης. Τρέφεται από την πολιτική που ξεκληρίζει. Η κοινωνική ένταση και σύγκρουση, όσες δημεύσεις κι αν επιβληθούν, δε θα παύσει. Αντίθετα, με τη δήμευση εργαλείων που διατάσσει το δικαστήριο, δηλώνεται ότι τα περιθώρια είναι πολύ στενά και η ποινικοποίηση των κοινωνικών αγώνων αποδεικνύει αδυναμία.

Γ. Γ.