Την περίοδο που η δημόσια εκπαίδευση δέχεται σφοδρές επιθέσεις από την κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ενωση, που προωθούνται σχέδια ιδιωτικοποίησής της, που μαθητές και γονείς σπρώχνονται όλο και πιο πολύ στις συμπληγάδες της παραπαιδείας, που το ποσοστό από τον προϋπολογισμό για την παιδεία παραμένει προκλητικά χαμηλό, που οι καθηγητές αναγκάζονται να βγουν στο δρόμο, για να διεκδικήσουν τα στοιχειώδη για την άσκηση του λειτουργήματός τους, τα δημόσια σχολειά περνούν στην αντεπίθεση με μοναδικό τους όπλο την αγάπη για τη γνώση.

Δηλώνουν, με τον πιο όμορφο τρόπο, το τι θα μπορούσαν να κάνουν αν δεν είχαν να αντιπαλέψουν την πλήρη και επικίνδυνη αδιαφορία των αρμοδίων. Αδιαφορία που μερικές φορές αγγίζει τα όρια του θράσους, όταν "πλασάρεται" με κάθε μέσο ο μύθος της "χαμένης γενιάς". Ενας μύθος που προσπαθεί, ανεπιτυχώς, να ντύσει τη γύμνια ενός σάπιου συστήματος.

Το μικρό οδοιπορικό σε δυο σχολειά του Λεκανοπεδίου, το 4ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου και το 63ο Γενικό Λύκειο Αθήνας,με αφορμή δύο αντίστοιχες περιβαλλοντικές εργασίες - έρευνες των μαθητών, με την επίβλεψη και καθοδήγηση των καθηγητών τους, δεν αποδεικνύει μόνο ότι η δημόσια εκπαίδευση είναι η μοναδική που μπορεί να ανταποκριθεί στην αποστολή της, αλλά μάς άφησε και την αίσθηση της ελπίδας, ότι ο κόσμος της γνώσης δεν πρόκειται να παραδώσει αμαχητί ούτε "χιλιοστό" από τα κεκτημένα των αγώνων του λαού μας και στο συγκεκριμένο τομέα.

Η εργασία των παιδιών του 63ου Λυκείου της Αθήνας αφορά στα εναπομείναντα νεοκλασικά της γειτονιάς τους. Του Βοτανικού. Μιας περιοχής που ένα μέρος της προορίζεται να γίνει φολκλόρ "ντίσνεϊλαντ", με τις ενοποιήσεις των αρχαιολογικών χώρων, όπως τις φαντάζεται ο δήμαρχος Αθήνας, Δ. Αβραμόπουλος και ένα άλλο μέρος να "φιλοξενήσει" τις παραδοσιακές επαγγελματικές δραστηριότητες, που η δημοτική Αρχή έχει αρχίσει ήδη να εξορίζει από του Ψυρρή και από την ευρύτερη περιοχή του κέντρου το οποίο θα αφεθεί στους "γιάπηδες" και τους πλούσιους τουρίστες.

Τα ίδια τα παιδιά, που μεγαλώνουν σε μια από τις πιο παλιές συνοικίες της Αθήνας, από τις πιο επιβαρυμένες λόγω των οχλουσών επαγγελματικών δραστηριοτήτων που ήδη υπάρχουν εκεί, που κερδίζουν τη γνώση, αγωνιζόμενα, χωρίς ανταπόκριση, μαζί με τους καθηγητές και τους γονείς τους να φτιάξουν ένα πολιτιστικό παλατάκι στο κτίριο που βρίσκεται δίπλα τους και που ανήκει στον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων, αποφάσισαν να αναδείξουν τις ομορφιές της περιοχής τους και να απαιτήσουν με τη δουλιά και τα λεγόμενά τους το δικαίωμα σε ένα ανθρώπινο περιβάλλον.

Την ίδια δίψα για γνώση εκφράζουν και τα παιδιά του 4ου Γυμνασίου του Χαϊδαρίου που, ενάντια σε κάθε κάλεσμα "οχαδερφισμού" και ατομισμού που προωθείται σαν στάση ζωής, απαντούν με τη συνεργασία, την ομαδική δουλιά, το άνοιγμα στην κοινωνία. Η έρευνά τους για τα παραδοσιακά επαγγέλματα που χάνονται, εκτός από τα άμεσα οφέλη της εμπειρίας και της γνώσης, ήταν η αφορμή να κινητοποιηθούν μαζικοί φορείς και οικογένειες. Μπαούλα ανοίχτηκαν, θύμησες ξεδιπλώθηκαν. Και ήδη αισθάνονται, πως το μέλλον που τους ανήκει δικαιωματικά, πρέπει να το διεκδικήσουν για να το κάνουν δικό τους και στην πράξη.

Ολα αυτά, με υλική και οικονομική βοήθεια εκ των ενόντων και χωρίς, έστω και τώρα, να απολαμβάνουν ούτε καν ηθικής επιβράβευσης από την πολιτεία. Αλλά, είπαμε. Το υπουργείο Παιδείας έχει πιο "σοβαρά" πράγματα να ασχοληθεί...