Ολοι είχαμε διαβάσει και γαλουχηθεί από τη φλόγα της ρωσικής προεπαναστατικής λογοτεχνίας. Ολα εκείνα τ' αριστουργήματα που είχαν συνεπάρει την ψυχή μας. Τα γιομάτα πάθος, ανταρσία, ανθρώπινο πόνο και μαυλιστική τεχνική ρομάντζα της ρούσικης στέπας και ζωής.

Ο Τολστόι, ο Ντοστογιέφσκι, ο Πούσκιν, ο Γκόγκολ, ο Τουργκένιεφ, ο Τσέχοφ, ο Περμοντόφ, είναι μόνο μερικοί από τους μεγάλους λογοτέχνες που ανέδειξε η ρωσική λογοτεχνία.

Οι νέοι λογοτέχνες πριν πιάσουν την πένα, κράτησαν χρόνια το ντουφέκι, υπέφεραν πολύ από πείνα κι από κρύο κι έζησαν από πρώτο χέρι το μεθύσι της μεγάλης Οχτωβριανής Επανάστασης και της καινούριας σοσιαλιστικής αναγέννησης.

Τα ποιήματα ήτανε πρόχειρα γραμμένα και τ' απάγγελναν στους στρατώνες, στις φάμπρικες και τα συλλαλητήρια. Τα ποιήματα αυτά φυσικά είχαν αποκλειστικά και μόνο επαναστατικό περιεχόμενο. Τα εκφραστικά τους μέσα ήταν απλά και χτυπητά για να γίνονται κατανοητά από τη μεγάλη μάζα. Το ύφος τους είναι γοργό, βίαιο και ανυπόμονο. Οι περισσότεροι λογοτέχνες που δε βγήκαν μήτε από τα μεγάλα σπίτια, μήτε από τα πανεπιστήμια, μόλις είχαν γυρίσει από διάφορα πολεμικά μέτωπα. Τα μάτια τους είχαν ξεχειλίσει από αιματηρές και σκοτεινές εικόνες και η ψυχή τους ήταν πλημμυρισμένη από τη φλόγα της δημιουργίας.

Η σύγχρονη ζωή στη Ρωσία είναι απείρως πιο ενδιαφέρουσα για το λογοτέχνη από οποιαδήποτε άλλη ζωή στην Ευρώπη.

Τα έργα καταδίκαζαν κάθε μορφή καταπίεσης, τους κατακτητικούς πολέμους και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ηρωας ήταν ο ίδιος ο λαός, ο εργαζόμενος λαός, οι οικοδόμοι της νέας κοινωνίας.

Ανάμεσα στους πιο δημοφιλείς συγγραφείς ήταν ο Μαξίμ Γκόρκι, ο Αλεξ. Τολστόι, ο Λ. Λεόνοφ, ο Κ. Φέντιν, ο Ισαάκ Μπάμπελ, ο Αλεξ. Μπλοκ, ο Ν. Τιχόνοφ, ο Πιλνιάκ, ο Ηλ. Ερεμπουργκ, ο Ιβάνοφ, ο Γιεφτουσένκο και ο μεγάλος Βλ. Μαγιακόφσκι.

Χωρίς να ξεχνάμε τους μεγάλους όλου του κόσμου που επηρεάστηκαν από τη μεγάλη Οχτωβριανή Επανάσταση, τον Τζον Ριντ, τον Τζακ Λόντον, τον Τζον Στάιμπεκ, τον Ερνεστ Χεμινγουέι, τον Πάναϊτ Ιστράτι και τον δικό μας Ν. Καζαντζάκη!

Βασίλης ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ