Οταν - μετά τον εμφύλιο στην Ελλάδα - έφτασαν οι Ελληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην ΕΣΣΔ - και τις άλλες λαϊκές δημοκρατίες - άκουγαν τούτη εδώ τη ρήση: "Στο δικό μας σύστημα δεν υπάρχουν προνομιούχες τάξεις. Αν υπάρχει μια προνομιούχος τάξη, αυτή είναι τα παιδιά". Για να "μετατραπούν" όμως τα παιδιά σε "προνομιούχο τάξη" χρειάστηκαν μια σειρά δομές και η φιλοσοφία της ουμανιστικής φροντίδας για τον άνθρωπο.

Το 1933 επισκέφτηκε την ΕΣΣΔ η Αγγλίδα δασκάλα Ντιάνα Λέβιν και πέντε χρόνια αργότερα έγραψε τις εντυπώσεις σε ένα βιβλίο, που εκδόθηκε στην Ελλάδα το 1945. Τίτλος του βιβλίου: τα "Παιδιά στη Σοβιετική Ρωσία" και η συγγραφέας περιγράφει το εκπαιδευτικό σύστημα της νεαρής σοβιετικής, τότε, Ρωσίας, σημειώνοντας: "Το Σοβιετικό σχολείο είναι το πιο δυναμικό σχολείο του κόσμου. Βγάζει παιδιά με πλατιά εγκυκλοπαιδική μόρφωση και ικανότητες, οπλισμένα για τον αγώνα της ζωής και ικανά να συνεχίσουν τις μελέτες τους σε όποια κατεύθυνση θέλουν".

Πέρα απ' το εκπαιδευτικό ενδιαφέρον, το βιβλίο της Ντιάνας Λέβιν έχει και μια άλλη καταπληκτική πλευρά, την οργάνωση της σχολιατρικής και γενικότερα της παιδιατρικής φροντίδας.

Στο κεφάλαιο "Γερό μυαλό σε γερό σώμα", μεταξύ των άλλων, γράφει: "Η γιατρίνα και η νοσοκόμα ήταν δύο πολύ σπουδαία μέλη του προσωπικού του σχολείου που εργάζονταν όλη την ημέρα. Το ιατρείο τους ήταν εφοδιασμένο με συγχρονισμένο υλικό και το ιστορικό υγείας κάθε παιδιού εκρατιώταν με όλες τις λεπτομέρειες... Επέβλεπε επίσης να είναι σε απόλυτη τάξη οι συνθήκες υγιεινής. Ηταν μπροστά στην τραπεζαρία όταν τα παιδιά τρώγανε το φαγητό τους και εξέταζε το φαγητό να δει αν ήταν καλά παρασκευασμένο και εύγευστο. Εγραφε ένα καθημερινό ανακοινωθέν με τις παρατηρήσεις της σε ένα ειδικό βιβλίο που το έδινε στη διευθύντρια να το διαβάσει και να το υπογράψει... Σε καθέναν που ερχόταν δίνανε μεγάλη προσοχή και τον έκαμαν να αισθάνεται ότι έκανε πολύ καλά να έρθει. Ξέρω ότι αποφύγαμε τον κίνδυνο από πολλές επιδημίες επειδή τα παιδιά μόλις ένιωθαν ελαφρά αδιαθεσία πήγαιναν πάντα κατ' ευθείαν στο γιατρό πριν να μπουν στην τάξη. Από την άλλη μεριά παιδιά που ήθελαν να γλιτώσουν το μάθημα με τη δικαιολογία του πονοκεφάλου στελνόντουσαν στην τάξη με τη φιλική συμβουλή να διαβάσουν στα σοβαρά... Κάθε μέρα μια από τις υπεύθυνες είχε υπηρεσία σαν βοηθός στο ιατρείο που περιποιούνταν τα κοψίματα και τα χτυπήματα, κάτω από την επίβλεψη της νοσοκόμας... Η νοσοκόμα και η γιατρίνα είχαν κι άλλους δυο ομίλους, για τα μικρότερα παιδιά κι ένα για τα μεγαλύτερα, όπου προγύμναζαν παιδιά για τις εξετάσεις για το σώμα των πρώτων βοηθειών. Πολλά παιδιά φορούσαν αυτό το σήμα στα σακάκια ή τις ζακέτες τους... Τα τέσσερα χρόνια που εργάστηκα στο αγγλο-αμερικανικό σχολείο δε θυμάμαι ούτε μια επιδημία. Η ιατρική παρακολούθηση των παιδιών ήταν πολύ ανώτερη παρά σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Αυτό οφειλόταν πρώτα πρώτα στα προληπτικά μέτρα της γιατρίνας και ύστερα στις κεραυνοβόλες ενέργειες σε περίπτωση ασθένειας".

Η Ντ. Λέβιν σημειώνει: "Κάθε είδος ιατρικής περίθαλψης δίνεται δωρεάν και είναι από τα καλύτερα. Κλινικές για τα παιδιά, νοσοκομεία, οδοντιατρικές κλινικές, σανατόρια όλα παίζουν το ρόλο τους στο να διατηρούν τα παιδιά καλά. "Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία, μα άμα μπει το ζήτημα της θεραπείας, ας είναι η καλύτερη", αυτό θα μπορούσε θαυμάσια να είναι το σύνθημα της σοβιετικής ιατρικής".

Τέλος, σε κάποια άλλο σημείο η Ντ. Λέβιν κάνει την εξής επισήμανση: "Οι Σοβιετικοί γονείς παίρνουν μέρος στη φροντίδα για τα παιδιά τους, μα δεν αφήνεται στη δική τους πρωτοβουλία να φροντίζουν για την υγεία των παιδιών τους. Κάθε σταθμός, παιδικός κήπος και σχολείο έχει ένα καλό γιατρό και ακόμη σε τέτοια μέρη όπως το Παλάτι των Πιονιέρων ή η πόλη των παιδιών στο Πάρκο του Εκπολιτισμού και της Ανάπαυσης υπάρχει ένας γιατρός σαν μόνιμο μέλος του προσωπικού. Ολοι αυτοί οι γιατροί και νοσοκόμοι δουλεύουν σε πολύ στενή συνεργασία με τους δασκάλους και τους εκπαιδευτές που είναι υπεύθυνοι για τα παιδιά, ώστε ακόμα και μέσα στην τάξη η υγεία του παιδιού είναι αντικείμενο προσοχής και παρακολουθείται ακριβώς όπως και η πρόοδος του στα μαθήματα".