ΡΟΔΟΣ

(Του ανταποκριτή μας Κ. ΖΗΛΑΚΟΥ). -

Ο νέος ρόλος της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης στα πλαίσια του νέου επιθετικού δόγματος του ΝΑΤΟ είναι στο επίκεντρο των εργασιών της εαρινής Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας της ΔΕΕ, που από χτες πραγματοποιείται στη Ρόδο. Η συγκεκριμένη σύνοδος διεξάγεται στα πλαίσια της ελληνικής προεδρίας για το πρώτο 6μηνο του 1998 και οι εργασίες της ολοκληρώνονται σήμερα το μεσημέρι με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Συγκεκριμένα, οι περίπου 50 υπουργοί και υφυπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας των 28 χωρών της ΔΕΕ, παρουσία και του γγ του ΝΑΤΟ Ξ. Σολάνα, συζήτησαν για τη συγκρότηση Δυνάμεων Ταχείας Επέμβασης, οι οποίες θα επεμβαίνουν ανά την Ευρώπη. Βέβαια το βλέμμα τους ήταν στραμμένο στο Κόσσοβο. Ο υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος σε δηλώσεις που έκανε μετά τη χτεσινή σύνοδο επιβεβαίωσε ότι το θέμα του Κόσσοβου απασχόλησε τις εργασίες και έκανε λόγο για ανάληψη δράσεων, στην κατεύθυνση ικανοποίησης του αιτήματος της αλβανικής κυβέρνησης για προστασία των συνόρων της Αλβανίας, αλλά είπε ότι η ιδέα για επέμβαση στο Κόσσοβο δε συζητήθηκε, γιατί αυτό, όπως ανέφερε, αν γινόταν χωρίς την έγκριση της Γιουγκοσλαβίας, θα σήμαινε εισβολή στη χώρα αυτή. Στη συνέχεια, ο υπουργός Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλος είπε ότι η ΔΕΕ αποκτά δυνατότητα κινητοποίησης στρατιωτικών δυνάμεων στη βάση των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ώστε να μπορέσει να προσφέρει τις υπηρεσίες της σε οποιοδήποτε σημείο της Ευρώπης. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η ΔΕΕ δεν έχει ψευδαισθήσεις πως θα μπορέσει να λειτουργήσει από μόνη της, αλλά πρέπει να λειτουργήσει συμπληρωματικά στον ΟΑΣΕ, στην ΕΕ, και το ΝΑΤΟ.

Οσον αφορά τα ελληνοτουρκικά, οι δύο υπουργοί απέφυγαν να κάνουν αναφορά, παρότι ρωτήθηκαν από τους δημοσιογράφους. Πάντως, η σκιά των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) επλανάτο στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου. Αδιευκρίνιστο όμως παρέμενε αν θα υπάρξει επίσημη συνάντηση του Ελληνα με τον Τούρκο υπουργό Αμυνας. Τα ΜΟΕ έριξαν τη σκιά τους στο παρασκήνιο.

Για τα μέτρα αυτά, έχει εδώ και μήνες ξεκινήσει ένα άτυπος ελληνοτουρκικός διάλογος, υπό την αιγίδα του γγ του ΝΑΤΟ. Τα ΜΟΕ αναμένεται να είναι και το αντικείμενο της συνάντησης, αν προκύψει, του Ελληνα υπουργού Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλου με τον Τούρκο ομόλογό του Ι. Σεζγκίν, ο οποίος ήρθε στη Ρόδο την Κυριακή το απόγευμα με θαλαμηγό, προερχόμενος από την απέναντι ακτή. Φιλοδοξία του γγ του ΝΑΤΟ είναι, μέσω μιας τέτοιας συνάντησης των δύο υπουργών Αμυνας, να ξεμπλοκαριστεί η διαδικασία έστω και μερικής εφαρμογής των ΜΟΕ, καθώς, όπως φαίνεται, ο διάλογος έχει προχωρήσει, όπως επιβεβαιώθηκε και από τη συνάντηση που είχαν προ μηνός στη Βουλιαγμένη ο Ελληνας και ο Τούρκος αρχηγός ΓΕΕΘΑ Αθ. Τζογάνης και Ισ. Καρανταγί.Το κλίμα στη Ρόδο προς στιγμή βάρυνε, εξαιτίας των δηλώσεων του Τούρκου υπουργού Αμυνας, ο οποίος πριν την άφιξή του είχε δηλώσει ότι θα έθετε στη σύνοδο θέμα υποστήριξης από την Ελλάδα του κουρδικού κόμματος ΡΚΚ, όμως με την άφιξή του στο νησί ανασκεύασε τις δηλώσεις αυτές, λέγοντας ότι θα ασχοληθεί μόνο με τα θέματα της ατζέντας. Σε δηλώσεις του σε Τούρκους δημοσιογράφους, παρέπεμψε το θέμα των ΜΟΕ στο διάλογο που γίνεται σε επίπεδο πρέσβεων στο ΝΑΤΟ.

Στόχος της ελληνικής προεδρίας είναι η προώθηση των λεγόμενων θεμάτων ευρωπαϊκής ασφάλειας, ειδικότερα ο ρόλος και οι προοπτικές της ΔΕΕ μετά τις Συνόδους Κορυφής της ΕΕ στο Αμστερνταμ και του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη. Βέβαια, τα ζητήματα αυτά που έχουν να κάνουν με τη στρατηγική της ΔΕΕ, αλλά και την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών στρατιωτικής παρουσίας και παρέμβασης, όπως συζητιέται για το Κοσσυφοπέδιο, δε θα λυθούν στην παρούσα σύνοδο, καθώς οι ουσιαστικές αποφάσεις λαμβάνονται στο ΝΑΤΟ, όπου συμμετέχουν και παίζουν πρωτεύοντα ρόλο οι Αμερικανοί. Στη Ρόδο, αυτό που μπορεί να καθοριστεί είναι ένα πλαίσιο δράσης, αφού, εκτός των άλλων, η ΔΕΕ δε διαθέτει δικά της στρατιωτικά μέσα, αλλά, αν ενδεχόμενα χρειαστεί να συγκροτηθεί μια δύναμη υπό τη σημαία της ΔΕΕ, θα πρέπει να "δανειστεί" τα μέσα από το ΝΑΤΟ.