Με την πεποίθηση ότι οι πολιτιστικές δραστηριότητες πρέπει να αρχίζουν την 1η Γενάρη και να τελειώνουν στις 31 Δεκέμβρη, ο Δήμος Βύρωνα έχει δημιουργήσει και παραδώσει στους δημότες του μια πλούσια πολιτιστική υποδομή, που τους επιτρέπει την καθημερινή επαφή με αυτό που λέγεται πολιτιστική διαδικασία. Δημοτική Αρχή, εκπαιδευτικοί, δάσκαλοι, μαθητές, γονείς, νεολαία, αλλά και η τρίτη ηλικία, σ' ένα πλαίσιο συνεργασίας, που "κρατάει" πολλά χρόνια τώρα, παράγουν πολιτισμό, δουλεύουν συλλογικά, και μέσα από τη διαδικασία αυτή συμμετέχουν και παρεμβαίνουν στα κοινά.

Η συμμετοχή αυτή είναι και ο σκοπός που εξυπηρετεί τελικά η ιεράρχηση, από τη Δημοτική Αρχή, του πολιτισμού σε προτεραιότητα. "Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να διαμορφώσουμε μια στάση ζωής που βγάζει τον κόσμο έξω από το σπίτι του. Που αναδεικνύει τις αξίες της αλληλεγγύης και της συλλογικής δράσης κόντρα στη λογική της παθητικότητας και του ατομικού βολέματος",θα μας πει ο Νίκος Ρογκάκος,δήμαρχος Βύρωνα.

Η κτιριακή πολιτιστική υποδομή που "μετρά" ο Βύρωνας, είναι αξιόλογη: Το πολιτιστικό κέντρο "Λουίζα", παλιός κινηματογράφος που μισθώθηκε από το Δήμο. Το "Στέκι Νεολαίας", στο χώρο του Ταπητουργείου. Το ενιαίο κτίριο Κύπρου και Ιθώμης. Τα τρία αυτά κτίρια φιλοξενούν πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες, επιμορφωτικές εκδηλώσεις, ημερίδες με ποικίλα θέματα. Επίσης, το Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν,ένα από τα πιο σύγχρονα χορευτικά πολιτιστικά κέντρα στη χώρα, το οποίο, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τμήματα μοντέρνου χορού και κλασικού μπαλέτου, τμήματα κινησιολογίας, επιμορφωτικά καλλιτεχνικά σεμινάρια για επαγγελματίες χορευτές και ηθοποιούς, θεατρικό εργαστήρι ερασιτεχνικής δημιουργίας, θεατρικό παιδικό παιχνίδι. Ακόμη, ο Βύρωνας διαθέτει Δημοτική Βιβλιοθήκη,Δημοτική Πινακοθήκη,πλήθος εργαστηρίων διαφόρων μορφών τέχνης. Ενώ στα"σκαριά" βρίσκεται η δημιουργία Μουσείου Λαϊκής Τέχνης,που θα περιλαμβάνει στοιχεία, φωτογραφίες, αντικείμενα, ό,τι σώζεται από τη Μ. Ασία.

"Η συμμετοχή των Βυρωνιωτών στην πολιτιστική διαδικασία είναι αυξημένη, θα μας πει ο Ν. Ρογκάκος. Κι αυτή "συμβαίνει" όλο το χρόνο. Με πρόβες, συχνές εκδηλώσεις των διαφόρων εργαστηρίων και ερασιτεχνικών σχημάτων, με περιηγήσεις των μαθητών, με την επαφή με άλλους λαούς, μέσω του θεσμού της φιλοξενίας".

Μεγάλη σημασία δίνει ο Δήμος και στο μαζικό λαϊκό αθλητισμό, στα πλαίσια του οποίου λειτουργούν τμήματα για τις γυναίκες, τα παιδιά, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, την τρίτη ηλικία. Θεσμό αποτελούν τα "Παμβυρώνεια", διοργάνωση που περιλαμβάνει διάφορα αθλήματα και συμμετέχουν ομάδες παιδιών που συγκροτούνται στα σχολεία του Δήμου.

Από την εκδηλώσεις του Δήμου και την πολιτιστική προσφορά δεν εξαιρείται η τρίτη ηλικία και οι αντιστασιακοί. Οι ίδιοι έχουν τη θέση τους και στην εφημερίδα του Δήμου, που τυπώνεται κάθε μήνα. "Ολοι συλλειτουργούμε για την παραγωγή ενός πολιτισμού που δεν έχει σχέση με την εμπορευματοποίηση", μας λέει ο Ν. Ρογκάκος. "Σε καμία περίπτωση - συνεχίζει - δεν μπορούμε να μιλάμε για ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών αγαθών. Οι δήμοι πρέπει να παρέμβουν, ώστε να αναδειχτεί αυτό που στην ουσία αποτελεί πολιτισμό, δηλαδή, η έκφραση του πηγαίου, λαϊκού αισθήματος. Κι αυτό μπορεί να συμβεί όταν ο λαός είναι συμμέτοχος στην πολιτιστική παραγωγική διαδικασία, όταν η δημοτική πολιτιστική δραστηριότητα παίρνει τη μορφή αντίστασης και διεκδίκησης μιας άλλης κεντρικής πολιτικής και για τον πολιτισμό".

Πόσο εύκολο είναι, όμως, να παράγει κανείς λαϊκό πολιτισμό, δεδομένης της άσχημης οικονομικής κατάστασης των δήμων, που επιτείνεται από τη μεταφορά αρμοδιοτήτων του κράτους προς αυτούς, χωρίς τους αντίστοιχους πόρους;

"Είναι γεγονός πως τα οικονομικά των δήμων βρίσκονται σε άθλια κατάσταση. Η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να ωθήσει τους ΟΤΑ να λειτουργήσουν σαν επιχειρήσεις, επιμένει στην πενιχρή επιχορήγηση του θεσμού, ενώ την ίδια στιγμή παρακρατά από την Τοπική Αυτοδιοίκηση περίπου 1,5 δισ. δραχμές", τονίζει ο δήμαρχος Βύρωνα. Ωστόσο, συνεχίζει, πολλά πράγματα έχουν σχέση με τις προτεραιότητες που βάζει κάθε δήμος. Δίνουμε πολλά χρήματα για τον πολιτισμό. Εχουμε όμως δημιουργήσει και τις προϋποθέσεις εκείνες, ώστε αυτός να γεννιέται καθημερινά από τους δημότες. Αυτό αποτελεί και την καλύτερη ασπίδα απέναντι στην εμπορευματοποίηση.

"Ασπίδα" που διαμορφώνει το πρόγραμμα και τη λειτουργία της κορυφαίας εκδήλωσης στο δήμο μας, το Φεστιβάλ του Θεάτρου Βράχων, "με συγκεκριμένο πρόγραμμα που διαμορφώνει η Δημοτική Αρχή, οι πολιτιστικοί και μαζικοί φορείς της πόλης, με χαμηλό εισιτήριο".

Ομως, θα μας πει ο δήμαρχος Βύρωνα, πολιτιστική υποδομή είναι και άλλα πράγματα. Το καθαρό περιβάλλον, η διατήρηση και αύξηση του πρασίνου και των κοινόχρηστων χώρων. Στην κατεύθυνση αυτή η Δημοτική Αρχή έχει τοποθετήσει κάδους απορριμμάτων και στις αυλές των σχολείων ή τους αθλητικούς χώρους, συμβάλλοντας έτσι στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών στο θέμα τις καθαριότητας. Επίσης, έχει δημιουργήσει κυλικείο στην υπηρεσία καθαριότητας - αίτημα των εργαζομένων, ενώ συνέστησε το "Κέντρο Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος Δήμου Βύρωνα", ένα εθελοντικό σχήμα δασοπροστασίας.